* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
بخش دوم و پایانی
عوامل تولید کننده خطر
ـ مصرف دخانیات
ـ نوشیدن شدید الکل
ـ استرس
ـ طبق مطالعات انجام شده در ژاپن در سال ۲۰۱۳ قهوه عامل تولیدکننده خطر نیست.
ـ در بعضی از اشخاص بعضی غذاها باعث شدت سیمپتوم ها می شوند.
ـ نوشیدنی ها ـ چای ـ شیر ـ کولاها
ـ خوراکی ها: غذاهای چرب ـ شکلات و سوپ های غلیظ شده گوشت
ـ ادویه ها: فلفل سیاه ـ دانه های خردل و جوز
ـ بعضی از داروها مثل آنتی انفلاماتوارها ـ کورتیزون که برای درمان استئوپروز به کار می روند ـ کلرور پتاسیم
پیشگیری
بسیار مهم است که به دقت و در صورت لزوم از آنتی انفلاماتوارهای غیر استروئیدی مثل آسپرین، ادویل و موترن استفاده کرد وگرنه امکان تولید سوزش معده و زخم آن وجود دارد که اولین سیمپتوم آن هموراژی است. میزان حساسیت افراد نسبت به دارو یکسان نیست و همین طور به سن بیمار، میزان دوز دارو و مدت استفاده از آن بستگی دارد. اگر احتیاج به مصرف این داروها یا انواع قوی تر آن دارید حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنید. مصرف داروهای بدون نسخه به مدت طولانی جایز نیست.
باید دانست که امروزه هیچ وسیله ای برای پیشگیری از عفونت هلیکوباکترپیلوری وجود ندارد.
درمان های دارویی زخم معده و زخم دوازدهه
به محض این که تشخیص قطعی شد باید درمان به طور جدی شروع شود. معمولا درمان زخم معده و زخم اثنی عشر فرقی با هم ندارند و درمان شامل موارد زیر است:
ـ کم کردن اسیدیته معده برای آرامش درد
ـ درمان عفونت تولید شده توسط باکتری هلیکوباکترپیلوری که باعث پیش گیری از بازگشت بیماری هم می شود.
قبل از شروع درمان پزشک باید مطمئن شود که زخم در معده تولید شده یا در دوازدهه. اگر زخم در معده وجود دارد باید از نسوج اطراف زخم نمونه برداری کرد تا مطمئن شد که زخم بر اثر سرطان معده نیست، حتی اگر امکان آن کم باشد. زخم های دوازدهه همیشه خوش خیم هستند و تشخیص با عکس برداری از معده و روده با خوردن سولفات باریم یا مایع حاجب دیگری داده می شود و یا این که گاستروسکپی انجام می شود که یک لوله بلند و منعطف است که دارای یک دوربین کوچک می باشد و پزشک می تواند توسط آن جدار معده و روده را ببیند و در صورت لزوم نمونه برداری کند.
داروها
از داروهای زیر اغلب همراهی آنها با هم باعث درمان ۹۰ درصد از زخم ها در مدت ۴ تا ۸ هفته می شود.
برای کم کردن اسیدیته
آنتی هیستامینیک H2 ـ این دارو باعث می شود که میزان ترشح اسید در معده کم بشود و در نتیجه از محل زخم محافظت می کند که باعث می شود زخم وقت بیشتری برای بهبودی داشته باشد. Tagamet, pepcid, Axid و Zantacاز این گروه داروها هستند و امکان تهیه آنها از داروخانه بدون نسخه پزشک وجود دارد.
داروهایی مانند Losec Prevacid, Pantoloc, Pariet, Nexium, شدت اسیدیته معده را بیشتر از داروهای قبلی کم می کنند و باید با نسخه پزشک تهیه شوند. این داروها باعث عدم فعالیت Pompesهای ترشح کننده اسید کلریدریک می شوند و همین طور از تولید مثل باکتری های هلیکوباکتری جلوگیری می کنند.
برای درمان عفونت
آزمایشات خون، مدفوع و تنفسی و گاهی نمونه برداری از جدار داخلی معده در هنگام گاستروسکپی نشان می دهند که آیا عفونت هلیکوباکترپیلوری وجود دارد یا نه.
آنتی بیوتیک ها: اگر زخم بر اثر وجود هلیکوباکترپیلوری تولید شده پزشک معمولا دو آنتی بیوتیک را به مدت ۷ تا ۱۴ روز تجویز می کند. آنتی بیوتیک هایی که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند Amoxil , Biaxin , Flagyl هستند که معمولاً دو تای آنها با هم همراه با یک داروی ضد اسید تجویز می شود. این آنتی اسیدها می توانند به درمان عفونت کمک کنند. این درمان باعث از بین بردن باکتری و بهبودی زخم در حدود ۸۰ درصد بیماران می شود. اگر سیمپتوم ها بازگشتT از همین روش برای بار دوم استفاده می شود. متاسفانه با این که زخم گاسترودو دنال به خوبی درمان می شود ممکن است چند ماه بعد دوباره برگردد (در حدود یک نفر از هر پنج بیمار).
مهم: به هموطنان عزیز توصیه می شود که آنتی بیوتیک ها را طبق توصیه پزشک کاملاً مصرف کنند حتی اگر سیمپتوم ها از بین رفته باشند.
زخم های تولید شده بر اثر داروهای آنتی انفلاماتوار
پزشک شما احتمالا پیشنهاد می کند که مصرف آنتی انفلاماتوارهای غیر استروئیدی قطع شود. معمولا همین برای بهبودی زخم ها کافی است، ولی یک آنتی هیستامینیک H2 یا داروی دیگری که ترشح اسید را کم کند هم برای چند هفته تجویز می کند.
عادات زندگی
به غیر از مصرف داروها بسیار مهم است که بعضی از عادات زندگی را عوض کرد مثل مصرف دخانیات و الکل که به جدار لوله گوارشی صدمه می زنند. معمولا به پرهیز و رژیم خاص غذایی نیازی نیست مگر عدم مصرف غذاهای تحریک کننده.
جراحی
اگر هیچ دارویی اثر نکرد و یا مشکلات دیگری مثل سوراخ شدن کامل جدار معده یا روده و یا بسته شدن لوله گوارش بر اثر داروها یا خونریزی شدید که به دارو جواب ندهد، به وجود آید، از جراحی استفاده می شود.
پس از پایان درمان برای اطمینان از این که زخم کاملاً خوب شده، می شود با آندوسکوپی جدار داخلی لوله گوارش را با فیبروسکوپ دید.
یک درمان نگهدارنده هم ممکن است برای مدت ۴ تا ۶ ماه برای پیشگیری از بازگشت زخم لازم بشود.
طب مکمل
ـ پروبیوتیک ها: پروبیوتیک ها باکتری های مفیدی هستند که در فلور روده ای و واژینال وجود دارند. چندین مطالعه که بر روی افراد مبتلا به زخم های معده ای روده ای انجام شده نشان می دهد پروبیوتیک ها می توانند باعث بهتر شدن قدرت درمانی داروهای کلاسیک آنتی بیوتیکی شده و ضمناً مشکلات وارد شده به لوله گوارش بر اثر این داروها مثل اسهال و تولید گاز را کم کند.
دوزاژ: مصرف ۱۲۵ میلیون تا ۴ میلیارد UFC Lactobacillus Johnsoniiدر روز همراه با داروهای کلاسیک
ـ شیرین بیان Reglisse: مطالعات بر روی حیوانات نشان داده که شیرین بیان که گلیسی رزین آن را خارج کرده اند تولید مخاط جدار معده را زیاد می کند. همین طور محافظت طبیعی جهت آثار اسید کلریدریک و بعضی از داروها مخصوصاً آسپرین را زیاد می کند. مطالعات دیگری نشان داده که شیرین بیان به درمان عفونت تولید شده بر اثر هلیکوباکتر پیلوری کمک می کند. کمیسیون E استفاده از شیرین بیان را برای پیشگیری و درمان زخم های معده و اثنی عشر قبول دارد.
ـ گل بابونه آلمانی: گل بابونه آلمانی از زمان های قدیم برای آرامش مشکلات همراه با سوءهاضمه و زخم های معده و زخم های دوازدهه به کار می رود. هیچ مطالعه کلینیکی بر روی انسان هنوز انجام نشده. طبق گفته Rudolf Fritz Weiss پزشک و متخصص گیاه درمانی عقیده دارد که چای بابونه مخصوصاً برای پیشگیری از زخم ها موثر است همین طور به عنوان همراه با داروهای کلاسیک سیمپتوم ها را آرامش می دهد.
ـ زردچوبه: زردچوبه به طور سنتی برای درمان زخم های معده و روده به کار رفته و می رود. دو مطالعهinvitro و همین طور روی حیوانات نشان داده که دارای آثار محافظت کننده از مخاط گاستریک دار می تواند باکتری هلیکوباکترپیلوری را نابود و یا از پیشرفت آن جلوگیری کند.
Nopal : نوعی کاکتوس است که گل های این گیاه به طور سنتی در آمریکای لاتین برای درمان کولیک ها و پیشگیری از تولید زخم های گاستریک به کار می رود. آثار مفید این گیاه بر روی دستگاه گوارش بر اثر میزان بالای پکتین و موسیلاژ موجود در آن است. مطالعات بر روی حیوانات نشان داده که نوپال دارای خواص آنتی اولسروز و آنتی انفلاماتوار است.
نارون قرمز: نارون قرمز یک گیاه بومی آمریکای شمالی است. قسمت داخلی پوست این درخت از زمان های قدیم توسط سرخ پوستان برای درمان گلو درد، سرفه، التهابات و زخم های لوله گوارشی به کار می رفته.
گل همیشه بهار: یک گیاه دارویی است که در همه جای دنیا مورد استفاده است مخصوصاً برای بهداشت پوست. در قرن نوزدهم یک گروه از پزشکان آمریکایی از آن به عنوان همراه برای درمان زخم های معده و روده استفاده می کردند.
آب کلم و آب سیب زمینی: آب کلم و آب سیب زمینی از زمان های قدیم از داروها به شمار می رفته. برای تهیه آب کلم غلیظ، کلم سفید را له کرده تحت فشار شیره اش را می گیرند که برای درمان سریع زخم های معده و روده مورد استفاده قرار می گرفته. آب سیب زمینی خام باعث آرامش دردهای گاستریک می شود.
کنترل استرس: دکتر Andrew Weil پیشنهاد می کند که از روش های زیر مخصوصاً وقتی که زخم ها به درمان ها خوب جواب نمی دهند و یا ترمیم نمی شوند استفاده شود:
ـ زمان هایی برای استراحت و آرامش داشته باشیم.
ـ برنامه های تنفس عمیق و یا ویزوالیزاسیون استفاده شود.
ـ در صورت امکان عوامل استرس زا را شناسایی کرده و راه حل هایی برای از بین بردن یا کم کردن آنها پیدا کنیم.
ـ داروهای طب چینی: معجونی برای مشکلات تولید شده بر اثر هایبراسیدیته دارد.
Wei Te Ling برای تقویت و بازگرداندن سلامتی معده و آرامش دردها و ترمیم نسوج زخمی شده مخاط معده و روده به کار می رود ولی عامل بیماری را درمان نمی کند.
ـ تجربه شخصی جوشانده یا دم کرده بادرنجوبه که به آن آویشن شیرازی هم می گویند برای دردهای شکم و رفع گاز موثر است.
اخطار: در نزد افرادی که از زخم معده یا اثنی عشر رنج می برند استفاده از قرص های حاوی نعنای فلفلی یا استفاده از روغن اساسی نعنای فلفلی می تواند باعث التهاب مخاط دهان و شدت زخم بشود.
