گفت و گو با مازیار حیدری، مدیر موسیقی گروه آیکات سازنده ی اثر “بهشت را به خاطر بیاور”
گروه آهنگسازان ایرانی تورنتو ـ آیکات ICOT (Iranian Composers of Toronto) متشکل از پنج آهنگساز ایرانی ـ کانادایی ست که اولین حضورشان را در جامعه ی ایرانی با کنسرت “شب پیانوی ایرانی” هفتم آگوست ۲۰۱۱ اعلام کردند و بسیار مورد استقبال قرار گرفتند.
آفرین منصوری، مازیار حیدری، کیان امامی، سامان شاهی و پویا حمیدی هنرمندان گروه آیکات هستند.
گروه آیکات از راست: مازیار حیدری، آفرین منصوری، پویا حمیدی، کیان امامی، سامان شاهی
موفقیت اولین کنسرت مشوق آنها شد برای ادامه ی کنسرت ها. سال ۲۰۱۲ کنسرت “شعر نو، نوای نو” را برای معرفی شعر معاصر ایران به مخاطب کانادایی و ایرانی برگزار کردند. در سال ۲۰۱۳ کنسرت افتتاحیه جشنواره تیرگان اپرای “آرش کمانگیر” آیکات بود.
آیکات در “شب سفید” تورنتو نیز همکاری داشت و در سال ۲۰۱۴ در نیو میوزیک فستیوال هامیلتون شرکت کرد. این گروه ماه می همان سال با همکاری باله ی ملی کانادا برگزیده‌ای از باله ی خسرو و شیرین را به صحنه بردند. آهنگسازان گروه آیکات با الهام از گوشه‌های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون از ردیف موسیقی سنتی ایرانی این اثر را ساخته و برای ارکستر سمفونی تنظیم کرده بودند. حال کنسرت دیگری از این گروه در راه است. همین یکشنبه ۱۸ جون ۲۰۱۷ در مرکز هنری تورنتو (Toronto Centre for the Arts) کنسرتی به نام کنسرت برای صلح برگزار می شود که قطعه ی بلندی از ساخته های آیکات در این کنسرت اجرا می شود.
در همین پیوند با مازیار حیدری مدیر موسیقی و رهبر ارکستر این گروه گفت وگو کردیم تا درباره ی کنسرت در پیش بیشتر بدانیم.
مازیار حیدری فوق لیسانس رهبری ارکستر از دانشگاه تورنتو است. او دستیار رهبر ارکستر هارت هاوس است. با ارکستر تورنتو به عنوان پیانیست و دستیار رهبر با آیکات به عنوان مدیر موسیقی و رهبر ارکستر و به عنوان مدرس آزاد موسیقی، پیانو، آهنگسازی و رهبری در کانادا فعالیت دارد. او همچنین شش سال سابقه ی تدریس پیانو و ارکستراسیون در دانشگاه هنر تهران دارد و بیش از ده سال به عنوان مصنف، دستیار رهبر و پیانیست با ارکستر موسیقی ملی ایران همکاری داشته است. مازیار حیدری در سال ۲۰۱۷ دستاورد بسیار بزرگی داشته و آن هم انتخاب او برای هیئت داوران جوایز معتبر جونو، مهمترین جایزه ی موسیقی کانادا، است.
آقای حیدری، با اینکه شخصا تبریک گفته بودم، ولی این بار از طرف شهروند انتخابتان را برای هیئت داوران جونو تبریک میگم. در پیوند با کنسرت صلح، بفرمایید چگونه آیکات برای همکاری در این کنسرت انتخاب شد؟
ـ با تشکر از شما و شهروند عزیز برای حمایت های همیشگی اش از هنرمندان و بویژه آیکات، از آقای زرهی، خانم الماسی و شما سپاسگزاریم.
در پاسخ به پرسشتان باید بگم که من به عنوان نوازنده پیانو و دستیار رهبر ارکستر با ارکستراتورنتو از سال ۲۰۱۱ همکاری می کنم. دو سال پیش بود که بعد از همکاری که آیکات با باله ملی کانادا داشت، در بین اعضای گروهمان تصمیم گرفته شد که به این ارکستر هم اعلام آمادگی کنیم که می توانیم روی ادبیات ایران کار انجام دهیم و آنها اجرا کنند.
جهت اطلاعتون، ارکستراتورنتو نزدیک به شصت سال قدمت دارد و در منطقه ی نورت یورک یکی از قدیمی ترین ارکسترهای سمفونی تورنتو است. این ارکستر تا به حال رهبرهای مختلفی داشته و با سولیست های مطرح کانادایی و غیرکانادایی کار کرده. همکاری با این ارکستر به عنوان آهنگساز میتونه افتخاری برای ما باشه.
سال گذشته این ارکستر شروع کرد به یک سری کنسرت هایی که هر کدام آنها روی یک منطقه ی جغرافیایی در دنیا تمرکز داشت، یک بار متمرکز شدند روی اروپا و کشورهای مختلفش مثل فرانسه و انگلیس، یک بار روی آمریکای جنوبی یعنی آهنگسازان این کشورها سازندگان آهنگ ها بودند. بعد از اجرای این سری کنسرت ها به عنوان حسن ختام آخرین کنسرت را که ۱۸ جون برگزار می شود، به مناسبت صد و پنجاهمین سال تولد کانادا، به اسم “کنسرت برای صلح” اختصاص دادند به منطقه ی خاورمیانه و گفتند می خواهیم هنرمندان کشورهای آن منطقه را اینجا در کنار هم و در کنار کانادایی ها قرار بدهیم. خوب در آن منطقه ایران، سوریه، لبنان و … کشورهای شاخصی هستند. ضمنا به خاطر وجود پناهجویان سوری در کانادا و این که بعضی از اعضای ارکستر تعدادی از پناهجوها را اسپانسر شده بودند و توجه نوازندگان ثابت ارکستر به این سمت جلب شده بود که این اقدام بشردوستانه را در کانادا ترویج بدهند بنابراین در شورای راهبردی ارکستر به این نتیجه رسیدند که به ما که قبلا به آنها پیشنهاد همکاری داده بودیم بگویند که شما بیایید اثری بسازید که پیام صلح و دوستی را برساند و این پیام را بدهد که ما ـ مردم آن منطقه ـ در کانادا به دور از اتفاقات جنگ و خشونت و خونریزی که در آن منطقه در جریان است، در کنار هم به عنوان اجزای واحد در صلح و صفا داریم زندگی می کنیم.
پس از اینکه ساخت این اثر را پذیرفتیم، شروع کردیم به مشورت و انتخاب شعر که در نهایت به این نتیجه رسیدیم که چیزی بهتر از شعر سعدی “بنی آدم اعضای یکدیگرند” پیدا نکردیم که بتونه این پیام را مستقیما ارائه بده. تصمیم گرفتیم که این شعر را به چهار زبان اجرا کنیم، فارسی، انگلیسی، عربی و فرانسه.
از ویژگی های این اثر بگویید. آیا همه با هم این آهنگ را ساختید یا هر کدام از شما آهنگ خودش را دارد؟
ـ نام اثر ما Recall the Eden یا “بهشت را به خاطر بیاور” است. معنی این نام را براساس شعر سعدی که می گوید “بنی آدم اعضای یک پیکرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند” این طور تفسیر کردیم که همه ما آدمیان روی زمین از یک پیکر هستیم و از بهشتی که می توانستیم داشته باشیم به جایی تنزل پیدا کردیم که درگیر جنگ و خشونت و انواع بدی ها شدیم.
خواننده ی ما خانم مریم خلیل هستند که از مطرح ترین خواننده های سوپرانو در کانادا است. متولد لبنان بزرگ شده ی سوریه است. ایشان عربی رو به خوبی می خوانند و با تمرینی که با او داشتیم فارسی را هم به خوبی می خوانند و شاید اصلا شما متوجه نشوید که فارسی نمی داند. انگلیسی هم می خواند ولی زبان فرانسه را به صورت روایی می خواند و آهنگین نیست.
ما در این اثر از دو نوازنده سولیست ایرانی استفاده کردیم، پدرام خاورزمینی (تنبک) و پدیده احرارنژاد (تار)، و از نظر من که موسیقیدان هستم، این دو در حال حاضر از بهترین نوازنده های حاذق در موسیقی در آمریکای شمالی هستند.
این اثر را ما مشترکا ساخته ایم. شاید بشه مهمترین ویژگی این اثر را همین ساخت مشترک دانست. در تاریخ آهنگسازی همچین اتفاقی نادر است که پنج نفر بتوانند روی یک اثر واحد کار کنند. این نشاندهنده ی این است که این پنج نفر به گونه ای از هماهنگی رسیده اند که میتونن بدون هیچ مشکلی به عنوان یک نفر واحد روی یک اثر با هم کار کنند و این در هنر و بخصوص در موسیقی واقعا نادر است دو آهنگساز مثل دو پادشاه هستند که در یک اقلیم نمی گنجند، حالا تصور کنید پنج پادشاه را. این به خاطر بلوغ فکری ست که اعضای بنیانگذار آیکات بهش رسیدند به نوعی می شود گفت به یک منش آهنگسازی رسیده اند که میتونند روی یک اثر به عنوان یک مغز واحد کار کنن. و البته این بلوغ فکری راحت به دست نیامده، شش سال ما زحمت کشیدیم و پس از بحث ها و جدل ها به این رسیدیم که میتونیم نیروهامون رو در یک مسیر واحد پیش ببریم و این اصلا کار آسانی نیست.
در گفت وگویی که با نوازندگان ارکستر داشتم، می گفتند وقتی ما این اثر را می شنویم احساس می کنیم در یک فیلم سینمایی هستیم. به نظر آنها قطعه ی ما بسیار تاثیرگذار است. چندین بار به ما تبریک گفتند.
اطلاعاتی هم از خود کنسرت بدهید.
ـ این کنسرت با استراحت بین دو نیمه حدود دو ساعت است. آثار مختلفی از آهنگسازان مختلف اجرا خواهد شد و ملیت های مختلف در آن شرکت دارند. فنلاندی، آمریکایی، موسیقی فولکلور عربی، و قطعه ی ما که در کنار هم قرار می گیرند و مجموعه واحدی را به نام کنسرت صلح تشکیل می دهند.
یک گروه کر هست تشکیل شده از بچه های پناهجوی سوری که اینها آثار فولکلور عربی را می خوانند.
ارکستر حدود هشتاد نفر هستند و ارکستر کامل و بزرگی ست. خانه ی این ارکستر همین مرکز هنرهای تورنتوست.
معرفی سایر اعضای گروه آیکات
آفرین منصوری آهنگساز تقدیرشده ای است که موسیقی او در کانادا، آمریکا و آمریکای جنوبی اجرا شده است. او با سازمان ها و فستیوال های متعددی همکاری داشته از جمله “باله ملی کانادا” و تیرگان. او فوق لیسانس آهنگسازی از دانشگاه تورنتو دارد و دوره ی دکترای خود را در دانشگاه یورک می گذراند. آفرین بنیانگذار و مدیر Music Nest و عضو هیئت مشاوران “هنرهای نورت یورک” است.
او تنها زن آهنگساز گروه و مدیر هنری آیکات است.
کیان امامی پرزیدنت گروه آیکات و از بانیان آن است. او دانشجوی دکترای رشته آهنگسازی در دانشگاه تورنتو است و به عنوان دستیار پرفسور Christos Hatzis تدریس می کند. کیان همچنین بنیانگذار و مدیر Key Music Studio است.
پویا حمیدی موسیقیدان، تهیه کننده، آهنگساز و مهندس صدا است. پویا دارای فوق لیسانس مهندسی ضبط صدا از دانشگاه مک گیل مونترال است و دو لیسانس در رشته های آهنگسازی و نوازندگی پیانو از دانشگاه تورنتو دارد.
سامان شاهی موسیقیدان حرفه ای در تورنتو است. او دارای فوق لیسانس آهنگسازی از دانشگاه تورنتو است. ساخته های سامان در سراسر کانادا توسط گروه های مختلف از جمله باله ی ملی کانادا، در آمریکا، فرانسه، آلمان و مالزی اجرا شده است. موسیقی او همچنین از بی بی سی فارسی و سی بی سی پخش شده است. موسیقی های فیلم که او ساخته در آسیا، آمریکای جنوبی، آمریکا و سراسر اروپا عرضه شده است.
این کنسرت روز یکشنبه ۱۸ جون ۲۰۱۷ ساعت ۳ بعدازظهر اجرا می شود. برای شرکت در آن می توانید از طریق وبسایت مرکز هنرهای تورنتو و یا تیکت مستر بلیت تهیه کنید.
آقای شهروز و آقای بهروز کاملا درست میگید. در گفت وگوی تلفنی من با آقای حیدری ایشان به اشتباه شعر را اینطور خواندند و من هم همانطور تایپ کردم ولی بعد متوجه شدم که باید پیکر باشد و در متن درست کردم ولی فراموش کردم که تیتر را هم همان جا درست کنم.
ایراد شما کاملا بجاست.
بابا بنی آدم اعضای یک پیکرند نه اعضای یکدیگرند مگر شرکت تعاونی است.
پیکر پیکر اعضای یک پیکر مثل انگشت – جگر- چشم – گوش . اعضای یک پیکر که هرکدام درد بیاد دیگر اعضائ را نماند قراریعنی دندان درد باعث میشه آدم آرامش خود را از دست بدهد.
ولی در یک حزب که اعضائ دارد یعنی هرکس در حزب عضو شده اگر یکی هم سرطان بگیرد بقیه همدردی میکنند و قرار و آرام خود را از دست نمیدهند.
سلام خانم طاهری. خسته نباشید ولی سعدی علیهم الرحمه معتقد بود که «بنی آدم اعضاء یک پیکرند»