شهروند ـ شهروند ستونی را اختصاص داده است به معرفی ایرانیان موفق و دستاوردهایشان در ادبیات، ورزش، هنر، علم، سیاست و حرفه تخصصی شان در هر گوشه ی جهان، حتی در ایران. می دانیم که خبر بسیاری از موفقیت ها به رسانه ها راه پیدا نمی کند و تنها در جمع کوچک خانواده و آشنایان عنوان می شود، پس اگر فرد موفقی در اطراف خود می شناسید، لطفا به ما معرفی کنید. ما به دنبال مشهورترین ها نیستیم، اتفاقا یکی از اهدافمان این است که بتوانیم آنها را که تا کنون تلاش و خلاقیت و استعدادشان تغییری در زندگی خود و یا دیگران به وجود آورده، ولی دیده نشده اند، به دیگران معرفی کنیم. در شماره های گذشته مهوش ثابت، آوا هما، سمیرامیس کیا، سونا مقدم، مهدی رضانیا، مریم حفیظی راد، سارا رحیمی، سعید ولدبیگی، نسرین متحده، سوسن رشیدی، بامداد اسماعیلی و عصمت صوفیه را معرفی کردیم.
این هفته کامران وفا، فیزیکدان ایرانی ـ آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد و برنده ی جایزه ی فیزیک بنیادی را به شما معرفی می کنیم.
کامران وفا (Cumrun Vafa) در سال ۱۳۳۹ شمسی(۱۹۶۰ میلادی) در تهران به دنیا آمد. تحصیلاتش را در دبیرستان البرز به پایان رساند و در سال ۱۹۷۷ به آمریکا مهاجرت کرد. در آمریکا تحصیلاتش را ادامه داد و از دانشگاه ام آی تی مدرک کارشناسی فیزیک و ریاضی گرفت و در سال ۱۹۸۵ به سرپرستی ادوارد ویتن موفق به دریافت درجه دکتری از دانشگاه پرینستون شد. وفا و ویتن با هم پژوهشهای زیادی انجام داده اند و حتی یک قضیه در فیزیک نظری به نام آنها به نام قضیه وفا ـ ویتن ثبت شده است.
وفا با پایان تحصیلاتش به دانشگاه هاروارد رفت و از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۰ استادیار این دانشگاه بود و در کنار کارهای پژوهشی تدریس میکرد و در سال ۱۹۹۰ در دانشگاه هاروارد صاحب کرسی شد.
او از سال ۲۰۰۳ تاکنون استاد تمام دانشگاه هاروارد و صاحب کرسی ویلیام دانر است.
کامران وفا یک نظریهپرداز در زمینه نظریه ریسمان است. پژوهشهای او بر روی ماهیت گرانش کوانتومی و رابطه بین هندسه و نظریههای میدان های کوانتومی متمرکز شده است. او در جامعه نظریه ریسمان به دلیل کشف مشترکش با اشترومینگر شناخته میشود و در سال ۱۹۹۷ نظریه ای را ارائه داد که جزو نظریههای شناخته شده در ابرریسمان است.
او همچنین علاقهمند به فهمیدن معنی نهفته دوگانگیهای ریسمانها و همچنین تلاش در به کارگیری نظریه ابرریسمان برای حل مسائل حل نشده در فیزیک ذرات بنیادی است.
دکتر وفا در سال ۱۹۸۶ با آفرین صدر ازدواج کرد و حاصل این ازدواج سه فرزند پسر با نامهای فرزان، کیان و نیکان است. او متولی «شبکه ایرانیان برای دانش و نوآوری Network of Iranians for Knowledge and Innovation (NIKI) است.
کامران وفا تا به حال بیش از ۲۵۰ مقاله ی علمی نوشته است. او در سال ۱۹۸۹ جایزه ی «محقق جوان» ریاست جمهوری آمریکا را دریافت کرد. در همان سال جایزههای آلفرد پی اسلون و بنیاد پاکار هم به او اعطا شد.
وفا عضو فرهنگستان علوم ایالات متحده آمریکا است و با آکادمی هنر و علوم این کشور نیز همکاری میکند.
وفا در سال ۲۰۰۸ به خاطر تلاشهایش در زمینه ی ریاضی و فیزیک جایزه AMS لئونارد ایسنبود را به دست آورد. در همان سال جایزه ی مرکز بینالمللی فیزیک نظری (ICTP) موسوم به دیراک هم به او تعلق گرفت.
در سال ۲۰۱۶ جایزه ی دنی هاینمن در زمینه فیزیک ریاضی به او داده شد.
و اما کامران وفا اولین دانشمند ایرانی است که به همراه دو تن از همکارانش اندرو اشترومینگر و جوزف پولچینسکی به پاس پیشبرد دانش در نظریه ریسمان، گرانش کوانتومی و نظریه میدان های کوانتومی برنده ی جایزه ی سه میلیون دلاری «پیشگامان علم در فیزیک بنیادی» سال ۲۰۱۷ اعلام شد. این بزرگترین جایزه علمی جهان است که از سال ۲۰۱۲ کار خود را آغاز کرده و توسط صاحبنامانی از سیلیکون ولی مثل یوری میلنر، سرگئی برین و مارک زاکربرگ تأمین مالی میشود.
این جایزه از سوی بنیاد جایزه پیشگامان علم Breakthrough Prize در فیزیک بنیادی اعطا میشود. این بنیاد، سازمانی ناسودبر و وقف شده است تا به فیزیکدانانی که درگیر پژوهش بنیادی هستند جایزه اعطا کند.