حساسیت زدایی در برابر بادام زمینی
محققان در پی یافتن راهی برای حساسیت زدایی کودکان مبتلا به حساسیت به بادام زمینی هستند تا این کودکان در مقابل مصرف بادام زمینی تحمل پیدا کنند و سلامت آنها تضمین شود. خوردن بادام زمینی در ابتدا با مقادیر کم و افزایش تدریجی مقدار آن تحت نظر پزشک یکی از راه های حساسیت زدایی است. البته کودکانی هستند که حساسیت آنها به قدری شدید است که تحمل این روش را ندارند.
در یک تحقیق که در کانادا انجام شده کودکان ۵ تا ۱۰ساله تحت بررسی قرار گرفته اند. کار با تجویز ۵۰۰میلیگرم (معادل دو عدد بادام زمینی) در روز شروع شده. سوزان واسرمن شرح می دهد که پس از یک سال که کودک مقاوم شده مقدار بیشتری به آنها می دهیم تا حداکثر تحمل ایجاد شده را بسنجیم. سوزان واسرمن استاد دانشکده پزشکی و متخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی دانشگاه مک مستر است.
او می گوید بسیاری از کودکان تحمل پیدا می کنند، البته این روش درمان قطعی نیست و اگر کودکی باز مدتی بادام زمینی نخورد، در اولین مصرف، پس از وقفه حساسیت بیشتری نشان می دهد.
چان می گوید حساسیت زدایی دهانی هنوز به طور وسیعی تجربه می شود، زیرا که تاکنون بررسی کاملی انجام نشده تا نشان دهد این حساسیت زدایی چه مدتی اعتبار دارد و معلوم نیست امکان خطر تا چه حدی است که این ها از معایب این روش است و باید در پی یافتن راه بهتری بود. تلقیح مقدار بسیار کمی از پروتئین بادام زمینی زیرپوست روش دیگری است که در دست بررسی است. در تحقیقی که در افریقا به عمل آمده بیش از ۲۰۰ تن انتخاب شده اند که ۱۱۳ تن کودک زیر ۱۲ سال بودند. به نیمی از آنها ۲۵۰ میکروگرم پروتئین بادام زمینی روزانه تا یک سال زیر جلد تلقیح کردند این کودکان توانستند اقلا یک گرم بادام زمینی را تحمل کنند که ده بار بیش از مقدار مصرف قبل از درمان است. محققان مرکز بیماری های کودکان در حال برنامه ریزی یک روش حساسیت زدایی هستند که اواخر ۲۰۱۵ باید شروع می شده است و در حال مذاکره و بحث هستند که ارزش تلقیحپوستی چقدر است؟
اتکینسون می گوید روش تلقیح پوستی بیشتر مورد استقبال والدین است ولی ما دریافته ایم که به اندازه روش دهانی موثر نیست.
حساسیت زدایی در مقابل شیر و تخم مرغ
افزایش تدریجی مصرف از خطر بروز عوارض شدید و دارای خطر زیاد جلوگیری می کند و این تحقیقی است که در چند مرکز تحقیقاتی کانادایی در دست انجام است و به کودکان اجازه استفاده معقول لبنیات را می دهد. این تحقیق همچنین در انستیتوهای تحقیقات سلامت و آلرژیNCE پایه گذاری شده است. مازر می گوید: با شدت مشغول کار روی سالم کردن کودکان حساس به شیر هستیم. مازر که سرپرست تحقیق است شرح می دهد که اول از صفر تا ۲۰۰ میلی متر شیر به کودکان دادیم، بعد این مقدار را به ۳۰۰ میلی متر رساندیم، بعد به آنها اجازه دادیم هر چه می خواهند شیر بخورند، البته مقدار حداقل ۲۰۰ میلی متر دو بار در هفته است. تمام کودکانی که تحت بررسی بودند در حد خطرناکی به شیر حساسیت داشتند. در طول حساسیت زدایی به شیر، والدین می توانستند هفته ای یک بار به بیمارستان بیایند. مازر می گوید هم کودکان و هم والدین خوشحال بودند و کمتر استرس داشتند. نتیجه عالی بود و مازر می گوید من یک نمایشگاه از عکس العمل های اولین پیتزاخوردن و اولین کیک بستنی خوردن آنها را دارم.
ایجاد تحمل با پختن شیر و تخم مرغ
شیر و تخم مرغ پخته نسبت به خام آنها حساسیت زایی بسیار کمتری دارند و حتی ممکن است اصلا پخته آنها حساسیتی ایجاد نکند و اثر سوئی نداشته باشد. امروزه متخصصان آلرژی مصرف مقدار زیادتر شیر و تخم مرغ پخته را تجویز می کنند و آن را راه درمان می بینند و توصیه به مصرف تدریجی مقدار بیشتر آن دارند که راهی موسوم در حساسیت زدایی است. پس از اولین مصرف شیر و تخم مرغ تحت نظر پزشک، کودک در منزل به مقدار تعیین شده به مصرف ادامه می دهد و برای کودک این راه را باز می کند تا در یک جشن تولد بتواند برشی کیک بخورد یا در فروشگاه برای خودش یک مافین بخرد، اما این تنها فایده این روش نیست. اتکینسون می گوید اگر کودک بتواند شیر و تخم مرغ پخته را تحمل کند شبیه به این است که حساسیت زدایی شده است و این نتیجه سریع تر به دست می آید.
اتکینسون می گوید بسیاری از کودکان هستند که به دلایل متعدد برچسب داشتن حساسیت غذایی به آنها زده شده است، در حالی که اصلا چنین چیزی نبوده است. به عنوان مثال ممکن است کودکی قرمزی و کهیر پوست داشته باشد که به علت یک ویروس ناشناس باشد و تصادفا بلافاصله بعد از خوردن یک غذا ایجاد شده باشد و این ارتباطی با حساسیت به خوراکی خاص نداشته است. حتی نتیجه مثبت تست پوستی هم فقط پنجاه درصد قابل اعتماد است.
اتکینسون می گوید در صورتی که در تفسیر نتیجه تست تردید داریم مسئولیت داریم که به این کودکان برچسب ابتلا به آلرژی نزنیم. همین طور در مورد کودکانی که حساسیت زدایی شده اند این برچسب صحیح نیست باید به دقت تاریخچه پزشکی کودک را بررسی کنیم و بررسی های بیشتری انجام دهیم. اگر کودکی چند روز از خوردن کره بادام زمینی کهیر نشان داد این مربوط به آلرژی او به بادام زمینی نیست زیرا که عوارض آلرژی چند دقیقه یا حداکثر چند ساعت پس از مصرف ایجاد می شود.
در پایان این مقاله از خانواده ها می خواهیم اگر در مورد فرزندشان از چند ماهگی تا سنین بالاتر با این مشکل مواجه هستند به هیچوجه اقدام به حساسیت زدایی نکنند که خطر مرگ دارد. برای کنترل این مشکل از اساتید و موسسات ذکر شده استفاده کنند و این کنترل کار هر مرکزی نیست.
*دکتر خسرو نیستانی متخصص علوم آزمایشگاهی بالینی