دردومین روز همایش همبستگی جمهوری خواهان ایران در مونترال که در تاریخ پنجم آگوست ۲۰۱۸برگزار شد، پنلی با حضور آقایان دکتر مهرداد درویش پور،دکترفریدون بابایی خامنه و دکتر امیر خدیر با عنوان چالش های بزرگ پیش روی کشور برگزار گردید. در نخستین بخش پنل آقای دکتر درویش پورجامعه شناس و فعال جمهوری خواه، در سخنرانی خود به بررسی مسئله تبعیض اتنیکی در کشور به عنوان یکی از مشکلات اصلی جامعه که هم به گسترش شکاف و نابرابری فرصت ها و هم به تنش های اتنیکی منجر شده است پرداختند. ایشان ضمن تاکید بر این نکته که راه حل رویارویی با تبعیض و تنش اتنیکی نه انکار صورت مسئله است، نه دمیدن در تنور ناسیونالیسم افراطی ایرانی و نه دامن زدن به ایدئولوژی های قومی، اشاره کردند که اصرار بر هر نوع تصویرسازی یکپارچه از ملیت و قومیت و تعلق گروهی به آن چالش برانگیزو مسئله سازاست و با شالوده دمکراسی که براحترام به حق فرد برای تعریف هویت یا هویت های فردی یا جمعی خود استوار است، در تضاد است.ایشان راه حل مبارزه با تبعیض اتنیکی و دیگر اشکال تبعیض در ایران را،نه در”فدرالیسم قومی” بلکه دراتخاذ یک سیاست فعال ضد تبعیض واتخاذ سیاست تبعیض مثبت برای محو نابرابری های گوناگون در جامعه امروز ایران از جمله نابرابری های اتنیکی دانستند و افزودند تمرکززدایی برای کاهش فاصله “مرکز” با “پیرامون” از جمله درمناطق اتنیکی تحت ستم، به رسمیت شناختن حق آموزش و شکوفایی فرهنگی به زبان مادری و حتی دربرخی موارد حقوق ویژه جمعی برای گروه های اتنیکی تحت ستم از راه های مقابله با این چالش عمده پیش رودرراستای ایجاد فرصت های برابربرای رشد است.با این حال ایشان تاکید نمودند که دامن زدن به تعصبات و ایدئولوژی های قومی از یک سو و تحریک و تشدید ناسیونالیسم عظمت طلبانه و باستانگرایانه ایرانی از دیگر سو، درمتن علایق قدرت های خارجی برای تجزیه جغرافیایی و اتنیکی ایران قراردارند و تنها خطر یوگسلاویزه شدن ایران را افزایش خواهند داد و هیچ کمکی به رفع تبعیض یا ایجاد فرصت های برابر و رشد ارزش های دمکراتیک نخواهند کرد.
در دومین بخش پنل آقای دکترفریدون بابایی خامنه در سخنرانی خود به بسط نظرات خود پیرامون چالش جدایی طلبی در ایران فردا پرداختند.ایشان در بخش نخست اشاره کردند که به نظر من راه حل واقع‌بینانه و عادلانه مسائل ملی در ایران و منطقه، ایجاد کشورهای دموکراتیک فدرال و ایجاد کنفدراسیون آسیای غربی است. فقط با تن دادن به این تغییر مهم است که ملت و ملیتهای این کشورهای چند ملیتی و چند زبانی و چند مذهبی منطقه می‌توانند بدون تغییر سرحدات موجود با حفظ تمامیت ارضی تثبیت شده به وسیله سازمان ملل متحد و بدون جنگ و خونریزی به خواسته‌های دموکراتیک و حفظ و یا بدست آوردن حقوق برابر از نظر فرهنگی، زبانی، اقتصادی و سیاسی برسند. روشنفکران این کشورها باید این مسئولیت روشنگری را به عهده بگیرند چون بدون آن امکان موفقیت این راه حل دشوار خواهد بود.ایشان در دومین بخش سخنان خود به این موضوع پرداختند که من سالهاست با مطالعه حوادث کبک، آذربایجان و کردستان به این برداشت رسیده‌ام که با جدائی‌طلبی‌ها در مناطق مذکور و جاهای دیگر چندان موافق نیستم،با این پیش شرط که با ایجاد نظام دموکراتیک فدرال واقعی و اتحادیه کنفدرال منطقه‌ای،حقوق حقه ملیتها و ملتهای این مناطق مورد قبول قرار گیرد. ایشان سپس با نظری به مسائل قومی و ملی در مرحله گذار و در برنامه آینده جبهه جمهوریخواهان ایران به پرسش هایی رسیدند مشتمل بر اینکه آیا امروز در سرزمین ایران تنش و چالش ملی، قومی و زبانی وجود دارد؟
آیا ضروری است که در مرحله گذار از نظام استبدادی و متمرکز کنونی به نظام جمهوری مردمسالار،توجه به این مسئله شده و یکی از هدفها، شناسائی حقوق ملی و زبانی برابر برای همه جوامع تشکیل دهنده ایران و رفع تبعیض‌های قومی ـ ملی ـ زبانی و دینی قرارگیرد؟
آنگاه از حضار خواستند که برای پاسخ به این سئوالات به این فکت ها و اتفاقات توجه فرمایند:
ـ درآذربایجان به تازگی چند کوشنده آذری را که می‌خواستند در فستیوال فرهنگی – ترکی قلعه بابک شرکت کنند یا آن را سامان دهند زندانی کرده‌اند.
ـ در کردستان ایران برخورد مسلحانه بین سپاه پاسداران و گروهی از کردها باعث کشته شدن عده‌ای از هموطنان شده است.
ـ درجنبش سبز و خیزش دیماه گذشته، در آذربایجان و کردستان مردم و نیروهای مبارز محلی چندان مشارکتی نداشته‌اند. گوئی خود را سهیم در جنبشهای بقیه ایران نمی‌‌بینند.
ـ درنخستین سال پس از انقلاب اسلامی، اولین شورشها و مقاومت‌های مسلحانه در کردستان و ترکمن صحرا شروع شد و می‌توان گفت که این حوادث یکی از علل عمده بازتولید سریع استبداد و حکومت امنیتی در نظام جدید گردید.
ـ دولتهای آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی برنامه تقسیم ایران و پشتیبانی از اقلیت های قومی جدایی طلب ایران را دارند و قصدشان سوءاستفاده از نارضایتی ملیتها و اقوام ایران است.
برای جمع بندی این قسمت ایشان بیان داشتند که این حوادث و عوامل نشان می‌دهند که در ایران تنش دائمی قومی و اتنیکی وجود دارد که عاملی بوده در گذشته برای ایجاد، تجدید و تمدید استبداد و در آینده نیز می‌تواند به همین صورت عمل نماید.
جمهوریخواهان مردم سالار ایران اگر می‌خواهند که همفکران و هم اندیشان ایشان درمناطق غیر فارسی زبان و غیر شیعه ایران،در جنبش جمهوری خواهی شرکت کنند و نمی‌‌خواهند درفردای تغییر نظام کنونی بازهم با شورش و جنگهای مسلحانه داخلی در ایران مواجه شوندونمی خواهندمستمسکی برای دخالت دولتهای خارجی مخالف تمامیت ارضی و استقلال ایران فراهم شود ویا عاملی در جهت تجدید وبازسازی حکومت استبدادی فراهم آید، ازامروز بایستی برای مرحله گذار سیاستی واقع‌بینانه و عادلانه طراحی نمایند.
در پایان ایشان اعلام کردند که به نظر اینجانب، هواداران واقعی حفظ وحدت ملت ایران و تمامیت ارضی ایران باید رفع تبعیض‌های زبانی و دینی را نیز در برنامه آینده خود مد نظر قرار داده و حقوق برابر همه جوامع تشکیل دهنده ایران را به رسمیت بشناسند و متعهد گردند که در مجلس مؤسسان آینده این نکات و مخاطرات را در دستور کار قرار خواهند داد.
سخنران سومین بخش پنل، آقای دکتر امیر خدیرنماینده مجلس از حزب کبک سولیدر (همبستگی کبک) بودند.موضوع سخنرانی ایشان بیان تجاربی ازاتحاد طیف وسیعی از نیروهای مترقی متعلق به چپ دمکراتیک کبک بود که اکنون حزب او را تشکیل می دهند. ایشان ضمن اشاره به روند اتحاد موفق حزب خود که به عقیده او منجر به پایداری کبک سولیدر شده است ابراز داشتند: نکته جالب توجه این جاست که حزبی با وجود به چالش کشیدن سرمایه داری در ایالت کوچکی درآمریکای شمالی آنهم در شرایطی که ساختار نهادهای قدرت کاملا با رشد اندیشه های چپ نامساعد هستند ، ۲۰ هزار عضورا گرد هم آورده و طی کمتر از ۱۰ سال تبدیل به نیروی چهارم سیاسی در مجلس شده است.
ایشان عوامل موثربراتحاد پایدارحزب کبک سولیدر را به صورت ذیل دسته بندی کردند:
۱- هم ترازی نسبی احزاب و جریان های تشکیل دهنده
۲– حفظ امکان فراکسیون به صورت “مجموعه های هم اندیشی”ولی بدون اطلاق کرسی های از پیش تعیین شده در درون”کمیته هماهنگی ملی” که نقش هدایت حزب را بین کنگره ها برعهده دارد(حزب کبک سولیدر یک تشکیلات سیاسی متحد است و نه یک جبهه سیاسی. افراد انتخاب شده مستقل از تعلق حال به فراکسیون یا تعلق گذشته به هرحزب، در سمت های انتخابی قرار میگیرند و عمل میکنند)
۳– حذف سمت رهبری یک نفره (به شکل سنتی آن که در همه احزاب، چه راست وچه چپ رایج است) در ساختار نظام حزبی و جایگزینی آن با دو سخنگوی زن و مرد.
* برای جزئیات بیشتر راجع به این بخش به بازنویسی صحبتهای امیر خدیر در نشریه پیوند در ماه سپتامبر ۲۰۱۸ مراجعه کنید.
کمیته رسانه همبستگی جمهوری خواهان ایران
شهریور ۱۰، ۱۳۹۷
