سیب را بهتر بشناسید/ دکتر پرویز قدیریان

تغذیه و بهداشت خانواده

لابد حکمتی بوده که این مثل معروف روزی یک عدد سیب دکتر را از آدم دور نگه می دارد، در فرهنگ تغذیه و سلامتی به وجود آمده است. در طی ده ها سال با توجه به این نکته مهم صدها بررسی علمی بر روی خواص سیب به عمل آمده و هنوز این میوه بهشتی از هر نظر در صدر جدول میوه جات قرار دارد.

سیب از نظر کمیت در دنیا بیشتر از هر میوه دیگر در رژیم غذایی روزانه مردم حضور دارد. این میوه حاوی مقدار زیادی از انواع آنتی اکسیدان ها است و درصد مهمی از بهبودی و بهزیستی مردم دنیا را با ترکیبات مهم خود برآورده می سازد. در این رابطه اختصاراً سیب را کالبد شکافی کرده و با هم به خواص مهم آن می پردازیم:

ـ ویتامین Cسیب از نظر کمیت و کیفیت در مقامی است که به طور معجزه آسایی عملکرد رادیکال های آزاد موجود در بدن را فلج نموده و سلول های بدن را محافظت می کند و در نتیجه از معیوب شدن ژن های موجود در سلول ها جلوگیری کرده و از بروز بیماری های مزمنی چون سرطان و غیره را پیشگیری می نماید.

ـ ویتامین های B مانند ریبوفلاوین، تیامین و B12 و غیره که در به وجود آمدن و سالم ماندن گلبول های قرمز خون نقش دارند در سیب به اندازه ای وجود دارند که شخص با خوردن روزی یک عدد سیب می تواند نیاز روزانه خود را تامین کند.

ـ فیبر با کیفیت بسیار بالای سیب مخصوصاً پوست سیب با وجود نقش گسترده خود در سلامتی بدن موجب تقلیل کلسترول خون می شود.

ـ ترکیبات فنولیک موجود در سیب که نوعی از آن در چای وجود دارد در حفظ سلامتی بدن نقش انکار ناپذیری دارد.

ـ در میان املاح موجود در سیب به مهمترین آنها مانند کلسیم و پتاسیم و فسفر باید اشاره کرد. کلسیم و پتاسیم سیب در تقلیل فشار خون بالا نقش دارند و از زیان های بی شمار فشار خون بدن و در نتیجه از بروز بیماری های قلب و عروق پیشگیری می کند.

ـ سدیم موجود در سیب بسیار ناچیز است و در هر یکصدگرم سیب فقط یک میلی گرم سدیم وجود دارد. انواع مختلف املاح در سیب وجود دارند.

ـ سیب به خاطر خاصیت آنتی اکسیدانی آن تقویت کننده اعصاب و تارهای عصبی است و از مرگ و میر زودرس سلول های عصبی پیشگیری می کند.

ـ سیب تقویت کننده حافظه است و فراموشی زودرس و بروز بیماری آلزایمر را به تعویق می اندازد و آن به خاطر عمل نوعی فیبر است به نام پکتین که در سیب فراوان دیده می شود.

ـ در یک بررسی ۲۸ ساله معلوم گردیده افرادی که هر روز سیب می خورند خیلی کم به سکته مغزی دچار می گردند زیرا خاصیت ضد التهاب داشته و از بروز التهاب در بدن جلوگیری می کند.

ـ سیب بهترین میوه برای افرادی است که به بیماری قند دچار هستند. این افراد می توانند هفته ای سه عدد سیب به همراه رژیم غذایی مصرف نمایند.

خاصیت جدید سیاه دانه

سیاه دانه یا Nigella Sativa که نام آن همراه است با شفای بسیاری از بیماری ها و در عربی به آن دانه برکت می گویند نقش بسیار مهمی در بهزیستی و سلامتی مردم دنیا از صدها سال قبل به صورت طب سنتی بازی نموده و در تغذیه و درمان از آن استفاده می گردد.

این هفته دانشمندان طی مقاله بسیار جالبی نقش سیاه دانه را برای اولین بار در درمان عفونت قارچی به نام کاندیدا آبی کان ثابت نموده اند. این عامل عفونت زا ممکن است سبب عفونت خون، پوست بدن، دهان، گلو و دستگاه تناسلی گردد که در حال حاضر درمان قطعی ندارد و از تغذیه و تقویت سیستم ایمنی و تخفیف استرس کمک می گیرند تا بتوانند آن را کنترل کنند و سیاه دانه به علت ترکیبات مهم آن حرکت و پیشرفت این عفونت مزاحم را متوقف نموده و آن را درمان می کند و روش درمان آن هم بسیار ساده و طبیعی است، به این صورت که شخص بیمار نیم ساعت قبل از صبحانه و قبل از این که غذایی بخورد مقدار یک قاشق چایخوری سیاه دانه را با مقداری آب پرتقال یا عسل مخلوط نموده و صرف کند. البته اگر سیاه دانه قبلاً آرد شده باشد موثرتر است. این روش قبل از خوابیدن هم یکبار دیگر تکرار می شود. بیمار در دوران درمان این بیماری عفونی با سیاه دانه نباید مواد قندی، غذاهایی که غلات و خمیر مایه در آن به کار رفته بخورد. همان طوری که اشاره شد این عفونت با سیستم ایمنی بدن رابطه مستقیم دارد و سیاه دانه علاوه بر ترکیبات ضد عفونت ها مانند قارچ ها و غیره سبب سلامتی و بهزیستی می شود و عامل مورد بحث را از بین می برد. این خبر جدیدی است که پس از سال ها تحقیقات علمی دانشمندان بهتر متوجه خواهند شد که چه موادی در سیاه دانه وجود دارد که چنین عفونت پیچیده ای را بی اثر می کند. خوردن مقداری حدود ۱۵ ـ ۱۰ دانه از این گیاه در روز به همراه مقداری پنیر که در کشورهای خاورمیانه نیز معمول است برای بهزیستی و سلامتی بدن توصیه می گردد.

داروهای کنترل کلسترول خون و آب مروارید چشم

ژورنال علمی Jama گزارش می دهد که مصرف طولانی Statins یا داروهای شیمیایی کنترل کلسترول خون سبب بروز و پیشرفت بیماری آب مروارید چشم می شود. در یک بررسی علمی به نیمی از۶۸۷۳ نفر افراد تحت مطالعه، استاتین داده شد و به نیمی دیگر داده نشد، و در نتیجه ی بررسی دیده شد که میزان بروز بیماری Cataract در دسته ای که داروی کلسترول می خوردند ۹ درصد بیشتر از گروه دیگر بود.

در بررسی دیگر که بر روی بیشتر از ۳۳ هزار بیمار انجام شد، حدود ۶ هزار نفر داروی کلسترول مصرف می کردند که در این افراد بروز آب مروارید بیشتر از ۱۷ درصد گزارش شده است.

در اینجا درباره ی ضرر و زیان داروهای شیمیایی پایین آورنده ی کلسترول بارها صحبت کرده ام و از تکرار آن خودداری می کنم، فقط باید اشاره کنم که ضرر و زیان این دارو از نفع آن بیشتر است. به هر صورتی که می توان باید از مصرف آنها دوری کرد و از تغذیه و ورزش برای کنترل کلسترول خون استفاده کرد.

از هر دری سخنی

ـ تانن موجود در چای و بعضی از غذاها مانند خرمالو سبب بی اثر شدن آهن رژیم غذایی می شوند. پس اگر به عارضه کم خونی دچار هستید دو ساعت قبل تا دو ساعت پس از صرف غذا چای ننوشید و غذاهایی که تاتن دارند نخورید.

ـ دانشمندان اسرائیلی ثابت کرده اند که کسی که فشار خونش کمی بالاتر از حد معمول است کمتر به عارضه و فراموشی دچار می شود و بهتر می تواند گذشته را به خاطر آورد و تا حدودی قدرت فکری خود را حفظ کند.

ـ در سیگاری ها فقط ۴۰-۳۵ درصد ویتامین C رژیم غذایی جذب بدن می گردد در حالی که در افراد غیرسیگاری این رقم خیلی بیشتر خواهد بود. به همین جهت سیگاری ها همیشه به کمبود ویتامین C دچار هستند.

ـ عده زیادی می گویند که مزه و طعم و بوی غذا را احساس نمی کنند و این در مواقع بالارفتن سن، بعضی از بیماری های دهان و دندان، سرماخوردگی و عفونت سینوس ها، رادیوتراپی سر و صورت و مصرف بعضی از داروهای شیمیایی صورت می گیرد که گاهی این ضایعه دائمی و گاهی موقتی است.

*دکتر پرویز قدیریان استادی دانشگاه مونتریال در تغذیه، استادی دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی و کارشناسی سازمان بهداشت جهانی را در کارنامه ی پر بار خود دارد. از همکاری او با شهروند بیش از یک دهه می گذرد.