شهروند- دونالد ترامپ ، رییس جمهوری ایالات متحده ی امریکا، روز سه شنبه و چند روز قبل از موعد تعیین شده اعلام کرد که امریکا ازبرجام خارج می شود. هیچ کدام از سران کشورهای اروپایی که طی هفته های گذشته به امریکا سفر کرده بودند نتوانستند دونالد ترامپ را راضی کنند که به برجام پایبند بماند و از این تعهد خارج نشود. دونالد ترامپ در اظهاراتش بعد از اعلام این تصمیم تاریخی جمهوری اسلامی ایران را حامی تروریست در منطقه خاورمیانه خواند و همانطور که پیشتر بارها اعلام کرده بود از برجام به عنوان قراردادی بسیار اشتباه یاد کرد که هیچ منفعتی برای جهان و منطقه ندارد و تنها به دولت ایران این امکان را داده است تا بتواند به لحاظ تجهیزات نظامی قوی تر شده و بیشتر به سرکوب مردمانش بپردازد.
رهبران آلمان، فرانسه و بریتانیا از این تصمیم ناگهانی ترامپ اظهار ناراحتی و نگرانی کرده و اعلام کردند که تمام تلاش خود را خواهند کرد تا در این توافق در کنار ایران باقی بمانند. اسراییل، عربستان، امارات متحده ی عربی اما از جمله کشورهایی بودند که از این تصمیم ترامپ استقبال کردند و آن را مهم و ضروری خواندند.
آمریکا همچنین اعلام کرد که تحریم های علیه ایران را بیشتر خواهد کرد و این کار در دو مرحله اتفاق خواهد افتاد. باراک اوباما، رئیس جمهور سابق ایالات متحده ی آمریکا از این تصمیم دونالد ترامپ ابراز ناراحتی و اعلام کرد که چنین تصمیمی آمریکا را با سران کشورهای قدرتمند جهان دچار دردسر می کند.
پیشتر دولت ایران اعلام کرده بود که در صورت خروج امریکا از برجام ایران نیز از برجام خارج خواهد شد. اما حسن روحانی رئیس جمهوری ایران بعد از سخنان ترامپ اعلام کرد که ایران به مسیرش در برجام همراه کشورهای اروپایی ادامه خواهد داد.
ترامپ: اگر ایران برنامه هستهای را شروع کند با عواقب شدیدی مواجه خواهد شد
به گزارش بی بی سی، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، هشدار داده است که اگر ایران برنامه هستهای خود را در سطح قبلی از سر گیرد، با “عواقب شدیدی” مواجه خواهد شد.
رئیسجمهوری آمریکا که تنها یک روز پس از علنی کردن تصمیمش برای خروج از توافق هستهای با ایران و در ابتدای جلسه هیات دولت به خبرنگاران پاسخ میداد گفت گمان نمیکند ایران تصمیم به از سرگیری برنامه هستهای خود داشته باشد و توصیه او به مقامهای ایران این است که چنین نکنند. او سپس در پاسخ به خبرنگاران گفت: “اگر چنین کنند با عواقب بسیار جدی روبرو خواهند شد”.
ترامپ در ابتدای سخنان خود ابراز امیدواری کرد که با خروج آمریکا از برجام، زمینه برای آغاز مذاکرات جدید که به گفته او میتواند بستری برای شکلگیری یک “توافق بهتر” شود فراهم آید.
او تصریح کرد که “طبیعی است که ایران یکی دو ماه نخست بگوید نه” اما در نهایت آنها حاضر به مذاکره خواهند شد.
او همچنین درباره مذاکرات قریب الوقوع خود با کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی درباره برنامه هستهای و موشکی پیونگیانگ گفت اگرچه معتقد است که توافق بسیار خوبی قابل حصول است، اما هنوز هیچ چیز معلوم نیست و ممکن است این مذاکرات نافرجام بماند.
واکنشها به خروج آمریکا از برجام
یک روز پس از علنی شدن تصمیم آمریکا برای خروج از توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایران (موسوم به برجام) آیت الله علی خامنهای، رهبر ایران در سخنانی تند علیه رییسجمهوری ایالات متحده گفت، دونالد ترامپ میمیرد، اما نظام جمهوری اسلامی باقی خواهد ماند.
خامنهای افزوده است، بیش از “۱۰ دروغ” در حرفهای “سخیف” شب گذشته دونالد ترامپ بوده و او هم نظام و هم ملت ایران را تهدید کرده است. رهبر ایران همچنین خطاب به رییسجمهوری آمریکا گفته است: “بنده از طرف ملت ایران میگویم؛ آقای ترامپ! شما غلط میکنید.”
رهبر ایران درباره ادامه اظهارات امروزش ادامه اجرای برجام با فرانسه، آلمان و بریتانیا خواستار “تضمین قطعی” و “عملی” از سوی اتحادیه اروپا شد.
او در سخنانی خطاب به مسئولان مذاکرهکننده گفت: “من به این ۳ کشور هم اعتماد ندارم؛ به اینها هم اعتماد نکنید. اگر میخواهید قرارداد بگذارید، تضمین عملی بگیریم والا اینها همه همان کار آمریکا را خواهند کرد. اگر توانستید تضمین بگیرید که خب، البته من بعید میدانم. اگر نتوانستید تضمین قطعی بگیرید، دیگر نمیشود برجام را ادامه داد.”
گفتگوی تلفنی روسای جمهور ایران و فرانسه
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه در گفتگویی تلفنی با حسن روحانی، همتای ایرانی خود امروز (چهارشنبه نوزدهم اردیبهشت) بر ضرورت همکاری میان تهران و پاریس برای حفظ برجام تاکید کردند.
این دو در گفتگوی خود گفتهاند تداوم اجرای این توافق هستهای باعث ثبات منطقه خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه آقای مکرون در این تماس تلفنی تاکید کرده که وزرای خارجه دو کشور بدون درنگ برای بررسی این موضوع دیدار خواهند کرد.
در همین حال، روز چهارشنبه اتحادیه اروپا یک بار دیگر به ایران اطمینان داده اگر این کشور به برجام پایبند بماند، این اتحادیه تحریمهای هستهای خود را برنمیگرداند.
۲۸عضو اتحادیه اروپا در این بیانیه مشترک اعلام کردند: “رفع تحریمهای هستهای بخشی اساسی از توافق است. اتحادیه اروپا بر پایبندی خود برای تضمین ادامه این روند تاکید میکند.”
این نگرانی برای ایران وجود دارد که شرکتهای اروپایی با اعمال تحریمهای ثانویه آمریکا، به خاطر ریسک اقتصادی و جریمه تحمیل شده از سوی آمریکا برای معامله با ایران، از این کار دست بکشند.
واکنش های جهانی به خروج آمریکا از برجام
دویچه وله نیز به واکنش های جهانی پرداخته است:
واکنش ترکیه
وزارت امور خارجه ترکیه در بیانیهای اعلام کرد: «خروج آمریکا از توافق هستهای ایران را یک گام ناامید کننده میدانیم.»
محافل اقتصادی آلمان: امیدها نقش برآب شد
دیتر کمپف، رئیس اتاق صنایع و معادن آلمان اندکی بعد از سخنرانی ترامپ، خروج آمریکا از “توافقی که چنین نفسگیر و زمانبر” مایه تاسف دانست. او گفت که شرکتهای آلمانی امید زیادی به گشایش بازارهای ایران بعد از رفع تحریمها بسته بودند، ولی حالا این امیدها به طور جدی نقش بر آب شدهاند.
فولکر تریر، رئیس بخش خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نیز گفت که این اتاق با پیشبینی این که آمریکا از برجام خارج خواهد شد نسبت به متوقفشدن رونق روابط اقتصادی آلمان و ایران هشدار داده بود. او گفت که با تصمیم ترامپ “جوانه نازکی که در مناسبات اقتصادی سر برآورده بود پرپر میشود.”
آلمان، فرانسه و بریتانیا: به برجام متعهد میمانیم
آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیه مشترکی ایران را فراخواندند که به رغم خروج آمریکا از برجام در این توافق باقی بماند. در این بیانیه که به امضای آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، ترزا می، نخستوزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه رسیده است، سه کشور از تهران خواستهاند که با درنگ و طمانینه نسبت به تصمیم آمریکا واکنش نشان دهد. آنها همچنین ایران را فراخواندهاند که کماکان به تعهداتش پایدار بماند و همزمان به تقاضاهای بازرسی آژانس اتمی جواب مثبت دهد.
سه کشور سپس از ادامه تعهد خود به برجام سخن گفتهاند: «ما همچنان خود را موظف میبینیم که برای اجرای برجام تلاش کنیم و با همه طرفهای دیگر این توافق همکاری خواهیم کرد تا این توافق حفظ شود.» سه کشور تعهد دادهاند که امتیازات اقتصادی به سود مردم ایران که در توافق درج است را نیز حفظ کنند.
بیانیه اوباما: آمریکا در برابر دو تصمیم خطرناک
باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق آمریکا از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام به شدت انتقاد کرد. اوباما گفت، من بر این نظرم که به خطر انداختن برجام بدون آنکه هیچگونه دلیلی بر نقض آن از سوی ایران وجود داشته باشد، اشتباه بزرگی است.
اوباما افزود بدون توافق هستهای ایالات متحده آمریکا در برابر این تصمیم خطرناک قرار خواهد کرد که یا ایران مجهز به سلاح هستهای را بپذیرد و یا اینکه جنگ دیگری را در خاورمیانه آغاز کند.
استقبال عربستان از تصمیم ترامپ
عربستان سعودی از خروج آمریکا از توافق هستهای ایران (برجام) استقبال کرد.
دولت ریاض در بیانیهای نوشته است: «پادشاهی عربی سعودی از گامهایی که دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا درباره خروج ایالات متحده از توافق هستهای اعلام کرد و اقدامش در از سرگیری تحریمهای اقتصادی علیه ایران که پیشتر برپایه توافق تعلیق شده بود، استقبال میکند.»
ابراز تاسف آنتونی گوترش
آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل از سایر کشورهای عضو برجام خواست که به این توافق پایبند بمانند. او عمیقا از تصمیم آمریکا برای خروج از این توافق ابراز تاسف کرد.
حمایت امارات از ترامپ
امارات متحده عربی اعلام کرد که از تصمیم آمریکا برای خروج از برجام حمایت میکند.
واکنش مدیر بخش اروپای مرکزی دوستان اروپا
شادا اسلام، مدیر بخش اروپای مرکزی دوستان اروپا در بروکسل، در واکنش به تصمیم ترامپ برای خروج از برجام گفت: اقدام ترامپ ضربه دیگری به روابط آمریکا و اروپا است. تصمیمات او درباره تغییرات آب و هوایی، افزایش تعرفه بر واردات فولاد و شناسایی اورشلیم به عنوان پایتخت اسراییل، به خوبی تفاوت دیدگاه اروپا و آمریکا به جهان را به نمایش می گذارد.
انتقاد برنده نوبل صلح ۲۰۱۷ از تصمیم ترامپ
آیکان(ICAN)، کمپین بینالمللی برای ممنوعیت سلاح هستهای، که برنده سال ۲۰۱۷ نوبل صلح بود، تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را “غیرمسئولانه” خواند. این نهاد صلحدوست در انتقاد از ترامپ گفت: «ترامپ یک قرارداد عملکننده را نابود کرد و با این اقدام ضربه شدیدی اعتبار آمریکا به عنوان طرف قرارداد و شریک دیپلماتیک وارد آورد.»
نظر سفیر جدید آمریکا در آلمان
ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان در توئیتری نوشت که شرکتهای آلمانی باید هر چه سریعتر فعالیتهای خود در ایران را کاهش دهند.
واکنش نماینده روسیه در آژانس
هیات نمایندگی روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که برای به حداقل رساندن پیامدهای منفی خروج آمریکا از توافق هستهای تلاش خواهد کرد.
هیات نمایندگی دائم روسیه اعلام کرد: مسکو فکر نمیکند که پس از خروج آمریکا از توافق هستهای، این توافق به سرعت نابود شود.
وزارت خزانهداری آمریکا: تحریم علیه بانک مرکزی ایران
وزارت خزانهداری آمریکا: ۱۸۰ روز پس از خروج آمریکا از برجام تحریمها علیه بانک مرکزی ایران، موسسات مالی این کشور و نیز بخش انرژی آن اعمال خواهد شد.
از هر سه آمریکایی یک نفر با خروج از برجام موافق است
نظرسنجی مشترک خبرگزاری رویترز و موسسه نظرسنجی پل در آمریکا نشان میدهد که از هر سه آمریکایی یک نفر با خروج آمریکا از برجام موافق است.
واکنش رضا پهلوی به خروج آمریکا از برجام
عملکرد چهل ساله #فرقه_تبهکار نشان داده است که چاهِ فساد، سلطهطبی و ناکارآمدی این فرقه، بیانتها و پُرناشدنی است و تمامی منابع کشور را میبلعد. کلید حل مسائل ایران، برجام یا نبود آن نیست. کلید، جایگزینی این رژیم ایرانستیز با یک حکومتِ ملی سکولار، توسعهگرا و دموکراتیک است.
انتقاد سبزها و حزب لیبرال آلمان به تصمیم ترامپ
دموکراتهای آزاد، حزب لیبرال آلمان (FDP) از تصمیم ترامپ انتقاد کردند.
الکساندر گراف لمبزدورف، مسئول سیاست خارجی حزب لیبرال تصمیم ترامپ را “کوتهبینانه و اشتباه” خواند.
حزب سبزهای آلمان به شدت از تصمیم ترامپ انتقاد کرد و آن را خطای سنگین خواند. کاترین گورینگ اکارت، رئیس فراکسیون حزب سبزها در پارلمان گفت: «ترامپ با این اقدام غیرمسئولانه به دور تازهای از رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه دامن میزند.»
واکنش حسن روحانی به خروج امریکا از برجام
امشب ما شاهد یک تجربه مهم تاریخی بودیم. در همان سخنی که از چهل سال پیش آن را می گفتیم و تکرار می کردیم و آن اینکه ایران کشوری است که به تعهدات خود پایبند است و آمریکا کشوری است که هیچ گاه به تعهدات خود پایبند نبوده است.
اتحادیه اروپا: ما بر حفظ برجام تأکید داریم
فدریکا موگرینی، سرپرست روابط خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به سخنرانی ترامپ گفت: اتحادیه اروپا مایل به حفظ توافق هستهای با ایران است.
فرانسه در پی توافق جامع با ایران
امانوئل مکرون از مذاکرات جدید برای حصول به توافق کاملتر با ایران خبر داد. او گفت ما مشترکا بر روی توافقی با چارچوب وسیع که شامل فعالیت هستهای ایران بعد از سال ۲۰۲۵ و فعالیتهای موشکی ایران و نیز فعالیتهای ایران در منطقه خواهد بود کار خواهیم کرد.
نتانیاهو تصمیم ترامپ را درست و شجاعانه خواند
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر خروج از برجام را تصمیمی “درست و شجاعانه” خواند.
ذوالنور: ایران فعالیت هستهای خود را شدت میدهد
مجتبی ذوالنور رئیس کمیته هستهای کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران گفته ایران در اولین واکنش به خروج آمریکا از برجام، ایران به سرعت غنی سازی اورانیوم را تا هر درصد که لازم باشد، از سر میگیرد.