گزارش سالانه بنیاد موسیقی آزاد
این گزارش قانون ضد تروریسم را به عنوان یک روش مخرب و رو به رشد نقض آزادی بیان هنری مشخص میکند. در سال ۲۰۱۸، ۱۹ هنرمند به بهانه های واهی دستگیر شدند که ۱۰ مورد تحت پوشش قانون ضد تروریسم بازداشت شدند. تحقیقات نهاد موسیقی آزاد نشان میدهد که نُه کشور (بلاروس، مصر، گرجستان، اسرائیل، نیکاراگوئه، روسیه، اسپانیا، ترکیه و ایالات متحده) از قانون ضد تروریسم و مبارزه با افراطگرایی علیه هنرمندان در سال ۲۰۱۸ استفاده کردهاند.
بیانیه آزادی هنری که در هفته گذشته ارائه شد، نشان میدهد که بهطور فراگیر حقوق بشر در سراسر جهان پایمال میشود و برای اجرای آن و خاموش کردن هنرمندانی که دولتها را مورد انتقاد قرار میدهند از قوانین ضد تروریسم استفاده میکنند. همین دولتها هرگاه هنرمندان بهطور جمعی شوربختیهای جامعه را نشانه میروند تا مردم بدانند دولتها در کدام جهت حرکت میکنند برای سوق دادن ارزشهای اصلی در سطح جامعه و گمراه کردن مردم، قانون مبارزه با تروریسم را دستاویز قرار میدهند تا بتوانند خاک به چشم مردم بپاشند. “سریرا پلپیت، مدیر اجرایی موسیقی آزاد” مینویسد: “اجرای آزادی بیان هنری به طور سیستماتیک در زمینه های مختلف در برخی از کشورهای جهان در سطح هشدار محدود شده است – زنان، همجنسگراها، ترانسها، لزبینها و هنرمندان اقلیتها اغلب توسط دولتها و دستگاههای به ظاهر غیردولتی، ازجمله نهادهای شبکهی اجتماعی هدف قرار گرفتهاند.”
در این جستار کوشش میکنم خلاصهای از آنچه در این گزارش آمده است را بنویسم:
فرهنگ و هنر برای توسعه جامعههایی با قوانین پیچیده بسیار مهم است. دیدگاه مردم نسبت به مسائل مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و همچنین شاخص های مهم سلامت دموکراتیک را در بر میگیرد. علاوه بر بیان احساسات و عواطف درونی خود، مردم از طریق فرهنگ و هنر، جهانی که در آن زندگی میکنند و اغلب ایده های سیاسی را با هم همرسانی میکنند. آزادی بیان و خلاقیت هنری به عنوان یک حق بنیادی انسانی شناخته شده است. با این حال، نقض حق مردم برای بیان خود از طریق اشکال مختلف هنری به طور مداوم در گوشه گوشه جهان اعمال میشود که در گزارش سالانه آمده است. در این گزارش اشاره شده که هنرمندان به بهانه اعمال خلاف و جرم و جنایت در آثار هنری خود مورد حمله و پیگردند، تحت تعقیب، بازداشت و به روشهای دیگر مورد تهدید قرار میگیرند.
گزارش آزادی هنری برآمد تحقیقات سالانه بنیاد موسیقی آزاد Freemuse است که از طریق بررسی تحلیلی از موارد مستند نقض آزادی هنری، تولید و در گردهمایی سالانه ارائه میشود. گزارش امسال؛ ۶۷۳ مورد نقض آزادی هنری را در سال ۲۰۱۸ در حوزههای فرهنگی مختلف در ۸۰ کشور بررسی میکند. این گزارش چالشهای کلیدی برای آزادی بیان هنرمندان را مشخص میکند و به الگوها و روند نقض حقوق بشر اشاره میکند. علاوه بر این، تحولات قانونی، سیاسی و اجتماعی در کشورهای مختلف را تجزیه و تحلیل میکند که به طور قابلتوجهی بر وضعیت آزادی هنری و خلاقیت تأثیرگذار است. به منظور تعیین این که چگونه نقض حقوق هنرمندان بر زندگی حرفه ای و شخصی آنها تأثیر گذاشته است، بخش مفصلی در گزارش امسال دیده میشود. این گزارش همچنین حاوی یافته های حاصل از تعدادی از مصاحبه هایی است که با افرادی که تحت محدودیتهای آزادیهای هنری قرار گرفتهاند، انجامشده است.
این گزارش نشان میدهد که عدم تحمل و خشونت علیه هنرمندان و کسانی که حق آزادی بیان هنری دارند، گسترده بوده است. نهاد موسیقی آزاد اعلام می دارد که در سال ۲۰۱۸، چهار هنرمند کشته شدهاند؛ دو نفر در پاکستان، یکی در برزیل و یکی در بنگلادش. ۱۴ هنرمند دیگر هم مورد حمله قرار گرفتند. حداقل ۱۵۷ هنرمند در ۲۹ کشور زندانی و یا بازداشت شدند. اسپانیا، ترکیه و روسیه بیشترین تعداد هنرمندان زندانی در شمال جهان را شامل میشوند، درحالیکه چین، مصر، ایران و کوبا بیشترین تعداد هنرمندان را در جنوب و غرب دنیا زندانی کردند. سانسور در حداقل ۶۰ کشور انجام میشود، که بر روی ۱۸۰۷ هنرمند و آثار هنری تأثیرگذار بوده است. موسیقی، فیلم و هنرهای تجسمی سه ژانر برتر برای بی مهری و سانسور گزارش شدهاند. آزادی بیان موسیقیدانان در ۵۵ کشور محدود شده است، و یکسوم از همه موارد گزارش شده مربوط به موسیقیدانها در نیجریه، روسیه و ترکیه هست. بنیاد موسیقی آزاد Freemuse همچنین بهطور متوسط دو حمله به آزادی هنری فیلم در هر هفته ثبت کرده است.
ارقام، و همچنین نظارت دائمی ما، نشان میدهد که فرهنگ خاموشسازی هنرمندان، به طور مداوم در کشورهای مختلف در دو نیمکره ی شمال و جنوب جهان به شکلهای مختلف اعمال میشود. برخی از شدیدترین نقض خلاقیت هنری در سال ۲۰۱۸ در کشورهای استبدادی رخ داده است که بهطور سیستماتیک آزادی بیان را محدود میکنند، در این کشورها شهروندان آنها، برخلاف استانداردهای بینالمللی حقوق بشر، در معرض مجازات غیرقانونی، بازداشتهای خودسرانه و سایر اشکال ارعاب و سرکوب هستند. در برخی از کشورها، هنرمندان به بهانههای واهی حفاظت از قوانین دولتی، اخلاق عمومی و هنجارهای اجتماعی و مذهبی، مورد پیگرد قرار میگیرند، دستگیر، زندانی و شکنجه میشوند و گاه ناپدید. در این موارد، دستگاههای مختلف آشکار و پنهان دولتی و غیردولتی، اغلب با سوءاستفاده از آزادی بیان قوانین ملی را دستاویز قرار میدهند تا بتوانند با فریب به نام دفاع از حقوق بشر در چارچوب منافع ملی، آزادیهای هنری را سرکوب کنند.
شاهد آنچه در این گزارش آمده است، نتیجه برآمده از پژوهش نهاد موسیقی آزاد است در ۲۲ کشور جهان. کشورها شامل: چین، کرواسی، کوبا، مصر، آلمان، مجارستان، هند، ایران، اسرائیل، نیجریه، پاکستان، لهستان، روسیه، عربستان سعودی، صربستان، اسپانیا، تانزانیا، ترکیه، اوگاندا، اوکراین، ایالات متحده آمریکا و ازبکستان میشوند. آنها بهمنظور توجه به روندهای هشدار دهنده ای که در آنها رخ میدهد شناسایی شدند: یا به دلیل تعداد زیادی از تخلفات مستند شده و یا الگوهای روشن سرکوب آزادیهای هنری.
تجزیه وتحلیل ارائه شده در این گزارش نمونه ی هدف قرار دادن هنرمندان در زمینه های مختلف است. هنرمندان به دلیل محتوای آثار هنری و یا اظهارات خود در هنگام نمایش عمومی و یا گفتگو با رسانهها یا شبکههای اجتماعی، با آزار فیزیکی، پیگرد قانونی، زندان، جریمه، تحرک محدود و سانسور مواجه میشوند. دلیل اصلی این که هنرمندان به شرحی که گفته شد مورد آزار و اذیت قرار میگیرند یا به خاطر بیان نظرات سیاسیشان است، یا به طور عمده برای انتقاد از دولتها. این روند زمانی شدت یافت که هنرمندان از طریق آثار هنری خود، هنجارهای اجتماعی، فرهنگی و مذهبی غالب را به چالش کشیدند.
نهاد موسیقی آزاد همچنین دریافته است که در اسرائیل، روسیه، اوکراین، هند و پاکستان، آزادی بیان هنری به شدت تحت تأثیر درگیریهای در حال انجام است، درحالیکه چین، ترکیه و آذربایجان آفرینشهای هنری مردمشان را در خارج از مرزهای ملی هم سانسور کرده اند. هنرمندان حداقل نُه (۹) کشور به دلیل من در آوردیِ اقدام علیه امنیت ملی، با دستاویز قانون ضد تروریست محکوم به خاموشی و سانسور، شدهاند. استفاده غیر مشروع از قانون را این کشورها وسیله ای برای سانسور، بازداشت و تحت پیگرد قرار دادن هنرمندان کرده اند. نهاد موسیقی آزاد معتقد است که در برخی از این کشورها این شیوه ها نامشروع و بسیار متضاد هستند.
این گزارش همچنین نشان میدهد که آثار هنری تولید شده از سوی زنان، لزبینها، همجنسگراها، ترانسها و هنرمندان اقلیت و یا آفرینشهای اختصاص داده شده به موضوعاتی که این گروهها در زندگی روزمره با آن مواجه هستند، همچنان به طور ویژه هدف قرار گرفته و موجب رعب، ترس و سکوت هنرمند شده است. چین، ترکیه و ایالات متحده آمریکا ازجمله این کشورها هستند که موارد نقض مربوط به اقلیت ها بیشتر در آنها ثبت شده است. هنرمندان و آثار هنری لزبینها، همجنسگراها، ترانسها و… در ۲۰ کشور مورد حمله قرار گرفتند و ۵۶ درصد موارد ثبت شده در کشورهایی بودند که همجنسگرایی را جرم نمیدانستند.
در نهایت، این گزارش توجه به افزایش سانسور انجام شده توسط سیستم عاملهای مختلف اجتماعی و همچنین آزار و اذیت هنرمندان در فضای دیجیتال را بررسی کرده است. این گزارش نیاز به تجدیدنظر در دستورالعملهای شرکتهایی که شبکههای اجتماعی را اداره میکنند، لازم میداند تا آنها با استانداردهای بینالمللی حقوق بشر هماهنگ شوند.
بنیاد موسیقی آزاد پس از تجزیه و تحلیل جامع از پرونده های گزارش شده و به یقین رسیده که در سال ۲۰۱۸ رخ داده نگران است که بسیاری از دولتها به آزادی بیان هنری احترام نگذاشته اند. علاوه بر این، در مواردی که موارد نقض توسط بازیگران غیردولتی مانند مقامات مذهبی و گروههای بنیادگرا رخ میدهد، شرکت های شبکههای اجتماعی و مقامات دولتی هنوز به انجام وظایف مربوط به پیشگیری از اقدامهای غیرقانونی علیه هنرمندان، آشنا نیستند.
در ارتباط با درخواست پاسخگویی برای نقض آزادی بیان هنری،
بنیاد موسیقی آزاد Freemuse
پیشنهادهای متعددی ارائه میدهد که هدف آن مبارزه با مصونیت از مجازات و ایجاد محیطهای
بهتر برای هنرمندان است تا از آزادی بیان استفاده کنند. این توصیهها نیاز به
مقابله با قوانین غیرقانونی و اقدامات سیاسی دارد که در وهله اول متناقض با
استانداردهای بینالمللی حقوق بشر است. بنیاد موسیقی آزاد با توجه به نتیجه پژوهشهای
زیادی که انجام شده و اکنون به طور مستند در اختیار جامعه جهانی است، بر این باور
است که حفاظت از آزادی هنری نیاز به تلاش متقابل متفاوتی دارد. به همین خاطر، از
سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای جهانی و منطقه ای، دولتهای ملی و همچنین سازمانهای
غیردولتی و جوامع هنری در این زمینه درخواست کمک میکند.