* این مقاله جنبه ی آموزشی دارد نه درمانی، هر دارویی باید با تشخیص و تجویز پزشک مصرف شود.
سیمپتوم هایی که در آفتاب زدگی ممکن است دیده شوند، عبارتند از:
– درجه بالای حرارت بدن
– پوست گرم و خشک، زیرا بدن نمی تواند به طور طبیعی عرق کند و در نتیجه پوست خشک می شود
– دز هیدراتاسیون (کم شدن آب بدن)
– سردرد
– خستگی
– تهوع و استفراغ
– قرمزی پوست
– سختی حرکات گردنی
– احساس گرما در صورت
– تنفس سریع
– ضربان قلب بالا
– اشکال در حرف زدن- گیج بودن
– خواب آلودگی
– سرگیجه
– وز وز در گوش
– کرامپ
– غش کردن
– تشنج
-کما
چه کسانی در خطرند!
همه افراد می توانند قربانی آفتاب زدگی بشوند ولی افرادی که بیشتر در خطرند کودکان و سالخوردگان هستند زیرا در این سنین سیستم عصبی مرکزی تغییرات درجه حرارت را به خوبی درک نمی کند و بخصوص که نوزادان خیلی زودتر دچار از دست دادن آب بدن (دز هیدراته) می شوند، سالخوردگان هم احساس گرما و تشنگی را به خوبی درک نمی کنند، و بالاخره ورزشکاران که به خوبی خودشان را آماده نمی کنند در خطر آفتاب زدگی هستند مخصوصا اگر از مواد محرک استفاده کرده باشند یا از لباس های امپرتابل که گرما را دفع نمی کند استفاده کرده باشند
عوامل تولید خطر
بعضی از داروها می تواند خطر آفتاب زدگی را شدیدتر کند مثل داروهای تنگ کننده عروق ک باعث کم شدن قطر عروق خونی می شوند، یا داروهایی که برای مشکلات کمبود توجه افراد خیلی فعال (هایپر اکتیویته TDAH) به کار می روند.
پیشگیری
در روزهای داغ و پر آفتاب تابستان با کارهای ساده می توان از آفتاب زدگی جلوگیری کرد.
چند راهنمایی
در گرمای شدید از لباس های نازک، سبک و رنگ های روشن استفاده کنید. از لباس های سیاه رنگ که گرما را جذب می کنند احتراز کنید.
بسیار لازم است که مرتب آب بنوشید آن هم به اندازه کافی تا به بدن اجازه بدهید که درجه حرارت طبیعی اش را نگهدارد و حتی اگر تشنه نباشید، اگر در پلاژ هستید از چیزهایی که شما را از آفتاب محافظت کند و همین طور کلاه استفاده کنید.
مرتبا سر و صورت و گردن خود را خیس کنید. استفاده از کولر و پنکه برای خنک کردن هوای منزل مفید هستند.
به هیچ وجه نباید زیر تابش آفتاب قرار گرفت مخصوصا کودکان را نباید زیر آفتاب یا در یک اتوموبیل داغ شده در پارکینگ قرار داد و نباید لباس زیاد تنشان کرد.
آفتاب زدگی ورزشی- بهتر است در ساعات خیلی گرم روز و تابش مستقیم آفتاب از ورزش هایی چون والیبال در پلاژ دوری کرد، و مرتب هم مایعات نوشید. باید با یک کلاه از سر محافظت کرد و سر و صورت را مرتبا خیس کرد، همین طور گردن و قفسه سینه را.
درمان
در مرحله اول پائین آوردن درجه حرارت بدن مهم است و درمان پزشکی باید به سرعت انجام شود.
به محض دیده شدن اولین علائم باید شخص در خنک ترین محل دراز کشیده درسایه قرار بگیرد و هر چه زودتر به او آب داده شود. یک دوش با آب ملایم برای پائین آوردن درجه حرارت مفید است. اگر دوش در دسترس نیست باید مرتبا بدن شخص را با آب زیاد خیس کرد که بخار شدن آب باعث کم شدن درجه حرارت و خنک شدن اعضا بشود.
در مواردی که آفتاب زدگی شدید است یعنی وقتی که شخص بی حال است و به خوبی جواب نمی دهد یا بی هوش شده یا تشنج دارد یا چشم هایش فرورفته به نظر می رسد و زبان و لبهایش خشک است، باید بلافاصله آمبولانس خبر کرد تا تحت درمان های اورژانس قرار بگیرد.
اگر شخص بر اثر آفتاب زدگی تب دارد نباید اکسیژن و پاراستامول به او داده شود که نبش پائین بیاید زیرا بی اثر است و پاراستامول می تواند به کبد که بر اثر گرمازدگی یا آفتاب زدگی صدمه دیده، صدمه بیشتری بزند و آسپیرین می تواند مشکلاتی در گردش خون تولید بکند.
در خاتمه باید دانست که گرمازدگی می تواند خیلی خطرناک باشد. اگر در بیشتر موارد گرمازدگی به راحتی درمان می شود، همه ساله افرادی بر اثر عدم درمان یا درمان ناکامل جان خود را از دست می دهند. فردی که بر اثر گرمازدگی بیهوش شده و برای درمان به اورژانس آورده می شود بیش از ۳۰ تا ۵۰ درصد و حتی بیشتر جانش را از دست می دهد.
بنابراین بهتر است هر چه زودتر درخواست کمک بکنید. وقتی که سیمپتوم ها شدید هستند مثل تشنج، گیج بودن، سیاهی دور چشم، زبان و لب های خشک، مخصوصا در کودکان، حتما باید با پزشک مشورت شود. یعنی آمبولانس خبر کرده و به اورژانس بروید.
