شهروند ۱۲۶۴ – پنجشنبه ۱۴ ژانویه ۲۰۱۰
بعد از مدت ها که فراغت یافتم دوباره از هنر و تئاتر بنویسم، با گوهرمراد آغاز می کنم، زیرا که ۲۲ دی ماه مصادف است با هفتادوپنجمین سال تولد غلامحسین ساعدی. آری اگر او ۲۵ سال پیش در تبعید دق نمی کرد، می توانست در مرز ۷۵ سالگی اش شاهد خیزش و قیام مردمش در مقابل حکومت زور و ستم باشد. ساعدی در ۵۰ سال زندگی کوتاهش کارهای بزرگی انجام داد. او و بهرام بیضائی و اکبر رادی با نوشتن نمایش هایشان، به تئاتر ما مضمون و هویت و شکل ایرانی دادند. متاسفانه ساعدی و رادی از میان ما رفته اند و به سلامت باشد بیضائی. بعد از ۳۰ سال هنوز در بخش نمایش نامه نویسی جایگزینی نداریم.
سهم ساعدی در پا گرفتن تئاتر نوین ایران، بخصوص در انتخاب و مطرح کردن موضوع هایی بود که به گرفتاریها و جریان های فکری جامعه مربوط می شد. به همین علت اجرای هر نمایشنامه تبدیل به یک اتفاق اجتماعی می شد. و این ویژگی زنده بودن و پرداختن به مسایلی که دیگران از آنها فاصله می گرفتند، و زبان طنز و کنایه او موجب می شد تماشاگران را جلب کرده و آنها را گروه گروه به سالن بکشاند. از جمله نمایش نامه های موفق ساعدی می توان از: “آی باکلاه آی بی کلاه” و “چوب بدستهای ورزیل” و “پروار بندان” نام برد، که از رویدادهای مهم هنری آن سال ها بشمار می رود. ساعدی زبانی طنز و روحیه ای شاد داشت و مرگ را همیشه به سخره می گرفت. خانم هما ناطق در مورد ساعدی می گوید:
ساعدی همیشه آرزویش این بود که اگر روزی در غربت مرد، بر سر مزارش بنوازند و برقصند و بیاشامند، هم چنانکه خود او دو سال قبل، همه را بر سر مزار هدایت خندانده بود و گورستان را به صحنه نمایش تبدیل کرده بود … یک سال قبل هم در مراسم خاکسپاری «یلماز گونی» بر گور سیاه و مرمرینی نشسته بود، باز می خندید و می گفت: این که قبر نیست، میز کار است، پیشنهاد می کنم الفبا را همین جا مندرج کنیم که میز صفحه بندی هم دارد.
یادش همواره با ما است و تولدش گرامی.
چهارمین فستیوال تئاتر ایرانی – آلمانی در هایدلبرگ (آلمان)
چهارمین فستیوال تئاتر ایرانی، امسال هم از تاریخ ۳۱ – ۲۷ ژانویه ۲۰۱۰ در شهر تاریخی، فستیوالی و دانشجوئی هایدلبرگ برگزار می شود. شهر هایدلبرگ که درکنار شهر فرانکفورت قرار دارد، علیرغم کوچک و کم جمعیتی بودنش (۱۵۰.۰۰۰) اما شهری ویژه فستیوال های بین المللی موزیک است و سالانه بیش از ۱۵ -۱۰ فستیوال موسیقی برگزار می شود. در این شهر به همت غلام آل بویه و یارانش فستیوال تئاتر ایرانی ـ آلمانی برگزار می شود. غلام آل بویه از سال ۲۰۰۷ این فستیوال را در هایدلبرگ بنا نهاد و امسال چهارمین فستیوال را برگزار می کند.
در فستیوال امسال که در ۵ شب برگزار می شود ۱۰ نمایش به روی صحنه می رود که ۳ نمایش به زبان آلمانی ست و۷ نمایش هم به زبان فارسی، که یکی از این نمایشها هم ویژه کودکان است. دو برنامه ویژه هم در این ۵شب برگزار می شود، یکی نشست کارگردان ها و دیگری برنامه اختتامیه همراه با موسیقی ست. اکثر این نمایش ها از شهرهای دیگر آلمان و یا از کشورهای همسایه در این فستیوال شرکت کرده اند.
نمایش های به زبان آلمانی عبارتند از:
شرف (نویسنده: لوتر هوبنز – کارگردان: الکساندر بریل) – آری ما می توانیم (نویسنده و اجرا: فرهاد فاضلی) ـ یک شب در تهران (نویسنده و کارگردان: آرش سرحدی)
نمایش های فارسی زبان عبارتند از:
کوتی و موتی (ویژه کودکان، نویسنده: بیژن مفید ـ کارگردان: سیما سید)، دوستان خرس های پاندا به روایت……… (نویسنده: مائتی ویسی بک ـ کارگردان: انوش عزیزی) ـ خورشید سوخته (نویسنده و کارگردان: مجید فلاح زاده) ـ دنیای عجیب آقای میم (نویسنده،کارگردان و اجرا: منوچهر نامور آزاد)
ـ فصل سبز (نویسنده و کارگردان: بهروز قنبرحسینی) ـ غیرت در غربت (نویسنده: هادی خرسندی ـ کارگردان: حسین افصحی)
ـ با آرزوی موفقیت برای برگزارکنندگان فستیوال و گروه های نمایشی. کوشش می کنیم که از برگزاری فستیوال گزارشی برای خوانندگان شهروند تهیه کنیم.
سخنی کوتاه با خوانندگان
از هفته آینده چون برای اجراهای مجدد نمایش (غیرت در غربت )عازم اروپا هستم، همه کوششم بر این است که در هر کجای اروپا که هستم از آنجا برایتان بنویسم و سفر و اجراهایم را با شما تقسیم کنم.
* حسین افصحی کارگردان و بازیگر تئاتر است.
tds_afsahi@yahoo.com
