تغذیه و بهداشت خانواده
تا به حال دانشمندان معتقد بودند که حس چشائی موجود در دهان انسان می تواند شیرینی، تلخی، ترشی و شوری غذاها را تشخیص دهد. این هفته پژوهشگران دانشگاه واشنگتن مقاله ای در ژورنال Lipid Research منتشر کرده اند که بر روی زبان انسان پرزهائی (Buds) وجود دارند که می توانند مزه چربی را تشخیص دهند. به همین جهت است که عده ای از مردم با لذت بردن از مزه چربی در دهان به مصرف غذاهای پرچرب گرایش دارند و این افراد ژن مخصوصی دارند که CD36 نام دارد.
پرزهای چشایی زبان مزه ها را دریافت می کنند
به طور کلی حدود ۱۰هزار پرز یا نمود چشائی در روی زبان قرار دارند که چهار یا پنج مزه غذا را تشخیص می دهند. نمود مخصوصی برای تشخیص مزه شیرینی در نوک زبان و پرزهای تشخیص شوری درست در پشت آن قرار دارند. در دو گوشه زبان غدد تشخیص مزه ترش قرار گرفته اند و غدد چشائی مزه تلخ در ته زبان مستقر هستند. حال پیشنهاد شده است که مزه چربی را برخی از غدد مخصوص چشائی که در نزدیکی های گلو قرار دارند تشخیص می دهند.
حشرات از نظر حس چشائی حساس ترین موجودات هستند و این نقاط حساس در روی آنتن ها، پاها و همچنین در دهان آنها قرار دارد. ماهی ها مزه غذا را از طریق پوشش روی بالها و دم و دهان تشخیص می دهند. در انسان اصولاً دختران دارای غدد چشائی بیشتری از پسران هستند. در دوران جوانی بعضی از غدد چشائی بر روی سقف و گوشه های دهان فعال هستند ولی در میانسالی به تدریج این حس از بین می رود. عده زیادی از مردم به علت بیماری های مختلف، بالا رفتن سن، مصرف داروهای شیمیائی و استفاده درازمدت از الکل و سیگار، کیفیت درک مزه غذا را از دست می دهند و به همین جهت از خوردن غذا لذت نمی برند و فکر می کنند که همه غذاها دارای مزه و طعم یکنواختی هستند. غذاهائی که در آن مقداری روی وجود دارد در تقویت عملکرد غدد چشائی دهان نقش دارند.
چرا سرطان تیروئید زیاد شده است
با وجودی که میزان بروز بسیاری از سرطان ها رو به تقلیل است، متاسفانه رقم بروز سرطان تیروئید به شدت رو به افزایش است و این در خانم ها چشمگیرتر و زیادتر دیده می شود. به طور کلی در ۴۰ سال گذشته رقم تشخیص سرطان تیروئید به دو برابر افزایش یافته و نوعی نگرانی به وجود آورده است. علت یا علل اصلی ازدیاد سرطان تیروئید معلوم نیست ولی مسلماً عامل ژنتیک، محیط زیست و آلودگی آن توسط مواد شیمیائی، رژیم غذائی، چاقی، مصرف بی بندوبار داروهای شیمیائی، رادیو اکتیو و اشعه های زیانبار، استرس و افسردگی مزمن و غیره می توانند نقشی در این میان داشته باشند.
ابتلا به سرطان تیروئید به تازگی افزایش یافته است
بیماری های تیروئید مانند کم کاری و پر کاری آن را نباید نادیده گرفت، زیرا اگر درمان و کنترل نشوند دردسرهای غیرقابل جبرانی به وجود می آوردند. داروهای درمان بیماری های تیروئید باید زیرنظر پزشک متخصص مصرف شوند و به هیچ عنوان شخص بیمار نمی تواند میزان مصرف دارو را خودسرانه تغییر دهد یا مصرفش را قطع کند، زیرا سبب ناهنجاری های این غده که در حقیقت رهبر ارکستر تمام غدد داخلی است، می شود.
مشاهده آرسنیک زیاد در بعضی از غذاها
گروهی از پژوهشگران آمریکائی با تجزیه غذاهای مختلف پی بردند که محصولات برنج قهوه ای مانند شیره یا سیروپ برنج و همچنین بعضی از غذاهای نوزادان که از شیره برنج قهوه ای درست شده اند حاوی مقدار بسیار زیادی (حدود ۳۰ برابر غذاهائی که از این محصولات درست نشده اند) آرسنیک دارند. پژوهشگران ۱۷ نوع از غذاهای نوزاد را تجزیه نموده و متوجه این نکته شده اند که به هر صورت برنج قهوه ای و شیره آن حاوی مقدار زیادی آرسنیک هستند که ممکن است از طریق مصرف کودهای شیمیائی ممنوعه و یا خاک زمین هائی که حاوی مقدار زیادی آرسنیک هستند وارد جسم برنج شده و آن را آلوده کرده اند. متاسفانه سریال هائی که از برنج قهوه ای درست شده اند هم حاوی مقداری آرسنیک هستند. عده ای عقیده دارند که برنج قهوه ای به علت طبیعت مخصوص خودش و ساختار ترکیبات آن قادر است آرسنیک خاک را در موقع رشد و برداشت بیشتر از گیاهان دیگر جذب نماید. این دسته از پژوهشگران توصیه می کنند که تا مسلم نشدن چند و چون آلوده بودن برنج قهوه ای و محصولات آن به آرسنیک بهتر است از مصرف آن مخصوصاً در تغذیه کودکان خودداری نمود، زیرا رقم بالای آرسنیک غذای کودکان و بزرگ سالان در نهایت مشکل پیچیده ای را به وجود می آورد.
مختصری از خواص شکلات سیاه
شکلات سیاه شکلاتی است که بین ۷۰ تا ۹۰ درصد کاکائو دارد و اگر چه مزه شکلات های معمولی و شیرین را ندارد ولی از نظر خواص، غذائی است بی نظیر. در زیر به چند خواص غذائی و داروئی شکلات سیاه به طور اختصار اشاره می شود:
ـ شکلات سیاه سبب کاهش فشار خون شده و در نتیجه از بروز سکته های قلبی و مغزی پیشگیری می کند.
ـ پژوهشگران اسپانیائی طی بررسی بزرگ و جالبی ثابت نموده اند که مصرف شکلات سیاه امکان بروز سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
ـ شکلات سیاه حاوی مقدار قابل توجهی اسید اولئیک، نوعی از اسیدهای چربی که در روغن زیتون وجود دارد می باشد که در عملکرد آنتی اکسیدان ها نقش داشته و در سلامتی و بهزیستی قلب و عروق مؤثر می باشد.
ـ شکلاتی که بیشتر از ۷۰درصد آن کاکائو می باشد می تواند در متابولیسم و سوخت و ساز قند خون نقش داشته و در نتیجه در تنظیم میزان قند خون و کنترل وزن بدن مؤثر است.
ـ چندین مطالعه علمی نشان می دهد که شکلات سیاه حاوی مقداری سروتونین است که در چند و چون خلق و خوی و جلوگیری از افسردگی نقش دارد.
ـ دانشمندان دانشگاه ناتینگهام گزارش می کنند که شکلات سیاه و ترکیبات موجود در آن در سلامتی و فعالیت سلول های مغزی نقش دارند و از بروز پیری زودرس آن ها جلوگیری می کنند. به عبارت دیگر شکلات سیاه می تواند امکان بروز عارضه فراموشی را کاهش دهد.
ـ برای پیشگیری از بروز ناهنجاری ها و عوارض پریود خانم ها، شکلات سیاه یکی از بهترین داروها است.
بهتر است باور کنید
یکی از خواص مهم پیاز جلوگیری از دست رفتن املاح موجود در استخوان ها، مخصوصاً کلسیم است. ترکیبات موجود در پیاز املاح موجود در رژیم غذائی را در بافت های استخوانی ذخیره نموده و نمی گذارد این املاح به دلیلی از بدن خارج شوند. مطالعات علمی نشان می دهند که افرادی که همیشه پیاز می خورند دارای دندان ها و استخوان بندی سالم و پایداری هستند.
آمار سخن می گوید
هر ساله حدود ۸۳ میلیون نفر بر جمعیت دنیا افزوده می شود. در سال ۱۹۹۹ جمعیت دنیا ۶ بیلیون نفر بود و این رقم پس از ۱۲ سال یعنی در سال ۲۰۱۱ به ۷ بیلیون نفر رسید. به طور کلی میزان افزایش جمعیت دنیا حدود ۲/۱ درصد در سال می باشد و این در کشورهای مختلف متفاوت است. در کشورهای روسیه و آلمان و تایوان میزان زاد و ولد کاهش یافته در حالی که در کشورهائی مانند بنگلادش و افغانستان و ایران و … به شدت افزایش یافته است.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.
www.cancerriskinfo.com
