خاصیت جدید گل قاصدک /دکتر پرویز قدیریان

تغذیه و بهداشت خانواده

در اوایل بهار گیاه گل قاصدک (Dandelion)با گل های زردرنگ و برگ های سبز تیره در چمن ها و مزارع و گوشه و کنار باغچه ها با شدتی غیر قابل کنترل خودنمایی می کند و در طول تابستان بارها تخم افشانی کرده دوباره سبز می شود. برگ قاصدک به خاطر شباهت به دندان شیر نام Dandelion به این گیاه داده است. عصاره موجود در برگ و ساقه و ریشه قاصدک در تمیز و سم زدایی کردن کبد نقش دارد و بهترین دارو برای کبد چرب و یرقان و زردی است.

برگ گل قاصدک از نظر تغذیه مقام مخصوصی دارد، زیرا حاوی ۱۵درصد پروتئین گیاهی است و بهترین منبع ویتامین A می باشد. حدود یک فنجان از برگ گل قاصدک می تواند ۱۲درصد از نیاز ویتامین A روزانه شخص را تأمین نماید و این مقدار برای ویتامین C حدود ۳۲درصد است. در ضمن میزان ویتامین K موجود در برگ های گل قاصدک بسیار بالا است و افرادی که به عارضه لخته شدن خون دچار هستند نباید در مصرف آن زیاده روی کنند.

در یک لیوان برگ گل قاصدک حدود ۲۱۸ میلی گرم پتاسیم، ۱۰۳ میلی گرم کلسیم و ۲ میلی گرم آهن موجود است. کلسیم و پتاسیم موجود در این گیاه بهترین دارو برای تقلیل فشار خون بالا است. در طب سنتی از برگ و گل و ریشه گل قاصدک برای درمان التهاب سینه و دستگاه گوارش استفاده می شود. این گیاه در ازدیاد شیر نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی از کشورهای دنیا از پودر بریان شده برگ گل قاصدک نوعی قهوه درست می کنند. مصرف دم کرده برگ و ریشه گل قاصدک به صورت چای در دنیا رواج دارد.

اخیراً پژوهشگران دانشگاه وینزور در کانادا موفق به شناسایی خاصیت دیگر گل قاصدک به عنوان یکی از قوی ترین ماده های ضد سرطان شده اند. عصاره ریشه گل قاصدک که حاوی مقدار زیادی از این فیتوکمیکال است توانسته در آزمایشگاه ها و بر روی سلول های سرطان خون اثر کشنده ای داشته باشد و در ضمن سلول های سرطانی درکنار این ماده دست به خودکشی می زنند. جالب اینکه عصاره ریشه گل قاصدک هیچ اثر نامطلوبی بر روی سلول های سالم بجا نمی گذارد و به آنها صدمه نمی زند. وزارت بهداری کانادا به پژوهشگران این پروژه تحقیقاتی اجازه داده اند فاز اول بررسی را بر روی گروهی از بیماران مبتلا به سرطان شروع کنند و پس از طی مراحل مختلف اگر نتایج آن به همین صورت مفید بود به صورت داروی موثر مبارزه با سرطان آن را به بازار عرضه نمایند.

دستکاری و کاربرد ژن انسانی در تهیه برنج

به زودی برنج هایی که به وسیله مهندسی ژنتیک دستکاری شده اند و در آنها ژن های انسانی به کار رفته اند زینت بخش سفره های ما خواهند شد و معلوم نیست این گونه برنج ها یا غذاهایی که از نظر ژنتیکی دستکاری شده اند و ژن های انسان و حیوان در آنها به کار رفته اند چه مصیبتی را به وجود آورند.

اخیراً کمپانی معروف Ventria Bioscience که در تولید غذاهای GM نقش مهم دارد نوعی برنج در کانزاس به وجود آورده که در آن ژن های انسانی به کار گرفته شده است. ژن های مورد نظر از کبد انسان گرفته شده و این نوع برنج حدود ۶ سالی است که کشت و برداشت می شود و کسی از آن خبر ندارد و متاسفانه USDA بدون تحقیقات و بررسی های کامل اجازه تولید آن را صادر کرده است. در حال حاضر سه نوع برنج GM توسط این کمپانی تهیه و به بازار عرضه می شود. خطر مصرف این گونه محصولات به این صورت است که برای مبارزه با آفات برنج نوعی ماده شیمیایی به کمک ژن های انسان در این برنج به وجود آورده اند که بتوانند برنج بیشتری که مقاوم آفت باشد تولید کنند. علت مهم دیگر تولید این برنج جلوگیری از بروز اسهال مزمن در کودکان کشورهای جهان سوم بوده که متاسفانه نه تنها مشکلات بدتری را به وجود می آورد بلکه این دسته از افراد به کلی فراموش شده اند و برنج تولید شده در آمریکا به فروش می رسد. متاسفانه پس از مصرف غذاهایی که از نظر ژنتیکی دستکاری شده اند عواقب پیش بینی نشده ای بروز خواهد کرد، مخصوصاً وقتی ژن های حیوان و انسان در آنها به کار گرفته شده و مواد شیمیایی خطرناکی در آنها به وجود آمده باشد. باید توجه کامل در انتخاب این گونه غذاها به عمل آید تا فاجعه غیرقابل جبرانی به وجود نیاید.

داروی سرطانی که موجب بیماری قند می شود

متاسفانه داروی درمان سرطان به نام Rapamycin که برای بیمارانی که پیوند اعضاء بدن داشته اند هم تجویز می شود و از پس زدن عضو پیوند شده جلوگیری می کند، امکان بروز بیماری قند را تا حدود ۱۵ درصد افزایش می دهد. این خبری است که در یکی از ژورنال های علمی به چاپ رسیده و موجب نگرانی دست اندرکاران بهداشت عمومی گردیده است. یکی از عملکردهای این دارو جلوگیری از رسیدن انسولین به بافت های ماهیچه ای بدن است تا از تغذیه سلول های سرطانی جلوگیری کند و همین عمل اگر ادامه یابد اختلالاتی در متابولیسم مواد قندی و غذاهای دیگر در بدن به وجود می آورد که نتیجه آن بروز بیماری قند نوع دو می باشد. گاهی هیچ چاره ای وجود ندارد و پزشک مجبور است این دارو را برای بیمار سرطانی و یا کسی که پیوند عضوی از اعضاء بدن داشته تجویز نماید. در اینجا است که به قول معروف ابرو فدای چشم می شود نه چشم فدای ابرو.

مختصری از آمار جدید سرطان در کانادا

هر ساله در چنین ماهی انجمن مبارزه با سرطان کانادا گزارش مفصلی درباره چند و چون میزان بروز و مرگ و میر به علت سرطان را منتشر می کند که می شود در تارنمای www.cancer.ca آن را مطالعه کرد. در اینجا خلاصه ای از آمار سرطان را که برای سال ۲۰۱۲ پیش بینی شده است به اطلاع خوانندگان عزیز می رسانیم.

پیش بینی می شود در این سال در کانادا تعداد ۱۸۶۴۰۰ نفر به سرطان دچار خواهند شد (۹۷۶۰۰ زن و ۸۸۸۰۰ مرد). در عین حال در این سال تعداد ۷۵۷۰۰ نفر به علت سرطان های مختلف جانشان را از دست خواهند داد (۳۹۵۰۰ مرد و ۳۶۲۰۰ زن). در مردان سرطان های پروستات (۲۶۵۰۰ نفر)، ریه (۱۳۳۰۰ نفر)، روده بزرگ (۱۳۰۰۰ نفر) و مثانه (۵۸۰۰ نفر) بالاترین رقم سرطان را به خود اختصاص می دهند. در زنان چهار سرطان مهم عبارتند از سرطان سینه (۲۲۷۰۰ نفر)، ریه (۱۲۳۰۰ نفر)، روده بزرگ (۱۰۳۰۰ نفر) و سرطان رحم (۵۳۰۰ نفر).

بطور کلی میزان مرگ و میر به علت سرطان در مردان کاهش یافته و علت اصلی آن کم کردن یا ترک کردن سیگار در آنها است که در چند دهه گذشته به وضوح مشخص بوده است. در زنان نه تنها مقدار مرگ و میر کاهش نیافته بلکه کمی افزایش یافته که باز علت اصلی آن مصرف سیگار است که متاسفانه خانم ها در ترک آن توجهی نداشته و ندارند. در ضمن دو نوع از سرطان های کلیه و مثانه در مردان و زنان و سرطان تیروئید در زنان هر ساله افزایش می یابد که روش زندگی و آلودگی های محیط زیست نقش مهمی در بروز آنها دارند.

آمار سخن می گوید

در آمریکا هر ساله بیشتر ۱۳۷ هزار دوقلو متولد می شوند. این رقم برای تولد سه قلو حدود ۵۹۰۰ مورد بوده و در هر سال ۳۵۵ مورد چهارقلو و ۸۰ مورد پنج قلو در این مملکت متولد می شوند.

*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.