شماره ۱۱۹۱ ـ ۲۱ آگوست ۲۰۰۸
نظرخواهی شهروند از شرکت کنندگان در نوزدهمین کنفرانس بنیاد پژوهش های زنان ایران
نوزدهمین کنفرانس بنیاد پژوهش های زنان ایران ۴ تا ۶ جولای در دانشگاه برکلی در ایالت کالیفرنیای آمریکا برگزار شد.
برای من که سومین بار بود از طرف شهروند در این کنفرانس حضور داشتم، یکی از بهترین ها بود.
به نظر می رسید مردهای بیشتری در این کنفرانس حضور پیدا کرده بودند که این نشانه ی خوبی برای حضور فعال تر آنان در کنفرانس های بعدی ست. همینطور دختران و پسران جوان بسیاری به چشم می خوردند که باز امید به حضور نسل جوان و تداوم کنفرانس از سوی آنان در سال های آتی را به وجود می آورد.
روز پایانی در ساعاتی که برای صرف ناهار اختصاص داده شده بود، هر که را که در دسترس یافتم نظرش را درباره ی کنفرانس پرسیدم. از آنها خواستم سن، سواد، شغل، شهر/ کشور محل اقامت و این که چندمین بار است در کنفرانس حضور می یابند و همچنین نظر و یا انتقادشان را درباره برنامه های کنفرانس بگویند.
با ۱۲ نفر گفت وگو کردم و نمی توانم نتایجش را تعمیم دهم، زیرا که هیچ معیار علمی برای انتخاب این افراد و یا تعداد آنها رعایت نکردم، اما تقریبا همه از انتخاب مادران خاوران به عنوان زنان نمونه ی سال این کنفرانس، حمایت کردند و آن را بهترین بخش برنامه ی امسال خواندند. چند نظر انتقادی هم در این زمینه وجود داشت.

شرکت کنندگان در نوزدهمین کنفرانس بنیاد
***
رضا فانی یزدی ۴۹ ساله، مهندس برق، ساکن کالیفرنیا:
طی ده سال گذشته سه بار در کنفرانس شرکت کردم دو بار در برکلی و یک بار در لس آنجلس. به نظرم کنفرانس امسال، کنفرانس نسبتا موفقی بود. در مجموع کار بنیاد پژوهش های زنان ایران را پروژه ی موفقی میدانم که توانسته این همه سال دوام بیاره. ما پروژه های متفاوتی داشتیم به لحاظ سیاسی سر مسائل متفاوت ملی و دیگر که تمام این پروژه ها شکست خوردند و بعضی هاشون دیگر وجود ندارند مثل سازمان و احزاب و ائتلاف های سیاسی. البته به این خاطر نبوده که افراد درگیر در آن پروژه ها به اندازه زنانی که تو بنیاد پژوهش ها هستند زحمت نکشیدند و یا فداکاری های شخصی نداشتند، بسیاری از آن افراد به مراتب فداکارتر بودند و امکانات بیشتری گذاشتند، اما به نظرم آن نگاهی را که دنبال میکردند نگاه محدود و حذفی بود که آن نگاه در بنیاد پژوهش ها نیست. و می بینم در برنامه هایی که سالانه می گذارند دیدگاه های بسیار گوناگونی را دعوت میکنند و استقبال می کنند. گرچه من همیشه گرایشی را می بینم که دوستانی که در خارج کشور زندگی می کنند نهایتا از بحث هاشون وقتی نتیجه گیری میکنی نمی تونن با کسانی که در ایران هستند خیلی راحت ارتباط برقرار کنند. نهایتا همین یکی از بحث هایی هم که امروز بود اینها خودشان را متولی مسائل زنان در ایران میدانند و این با توجه به این است که اینها اصلا خارج زندگی می کنند یعنی بعد از سی، چهل سال که در خارج زندگی می کنند همچنان خودشان را متولی مسئله زنان میدانند و راه حل هایی را به زنانی که از ایران می آیند یا از کمپین های ایران می آیند ارائه میدهند که این راه حل ها در محیط ایران و با واقعیت های موجود جامعه ی ایران به هیچ عنوان همسو نیست. این چیزی است که من هر ساله دیده ام و یا در مباحث زنان در جاهای دیگر می بینم، ولی خب آن اختلافات و نوع هماهنگی که داشتند سال به سال بهتر شده یعنی اوایل با پرخاش و بد و بیراه بود ولی این مسئله سال به سال بهتر میشه.
در کنفرانس امسال دو میزگرد بسیار خوب بود یکی میزگرد خاورمیانه بود که بویژه خانمی که از عراق گزارش داد با توجه به وضعیت بسیار پیچیده مسئله زنان در رابطه با کشورهای اسلامی و بویژه مسئله کنونی که اشغال عراق هست خیلی قشنگ توضیح داد. دیگری میزگرد کمپین یک میلیون امضا و ضدسنگسار بود که در حقیقت بازتابی از آنچه را که در ایران بود اینجا نشان داد. این سمینار هم در مورد زن امروز ایرانی است نه مسئله زن امروز ایرانی در برلین یا شهر برکلی . اگر نصف جمعیت ایران یعنی ۳۵ میلیون زن ایرانی داریم ۵۰۰هزارتای آن در خارج کشور زندگی میکنند و چه بهتر که همان مسائل زن ایرانی در جامعه ی ایران باشه و راهکارهایی هم که پیشنهاد میکند راهکارهایی باشد که در آن جامعه امکان انجام وجود داشته باشد وگرنه در آمریکا که زن ایرانی به عنوان زن ایرانی مشکلی نداره.

***
هایده ترابی، هنرمند بازیگر و کارگردان تئاتر:
برای اولین بار است که در کنفرانس شرکت می کنم. از شیکاگو آمدم. تحولاتی که در این کنفرانس ها شده دنبال کرده ام. از طرف شهرزاد نیوز به صورت یک تیم چهار نفره آمدیم به این کنفرانس که گزارش تهیه کنیم و علاقمند هم بودم. کنفرانس امسال خیلی خوب بود راستش غافلگیر شدم و اینقدر حساب نمی کردم. فکر میکردم خیلی بیشتر از اینها اشکال داشته باشه. با توجه به کنفرانس های گذشته و انتقاداتی که قبلا شده بود و بخصوص کنفرانس سال گذشته که انتقاداتی به بانوی برگزیده سال شده بود و به محتوای برنامه ها. امسال به هر حال خیلی برنامه های جالب داشت، مخصوصا این کاری که امسال کردند و برگزیدن مادران خاوران به صورت سمبلیک برای من خیلی جالب بود و یک جور کلیشه شکنی بود حالا نمیدونم به خاطر فشارهایی که از بیرون بود یا رسیده بودند به این مسئله، هر چه که بود مثبت بود. من از میزگردها راضی نبودم. فکر میکنم که تنوع آرا و عقاید در میزگردها نبود بیشتر صحبت ها نزدیک به هم بود و بیشتر جنبه ی سخنرانی داشت. گفت وگو و چالش نظری خیلی کم بود و از تئاتر روز اول گروه داروگ خیلی خوشم آمد و خیال دارم نقدی هم بر این نمایش بنویسم.
برنامه ی معرفی کتابها کار جالبی بود نمیدونم هر سال این کار را میکنن یا نه و فکر میکنم خوبه که آخرین کتاب هایی که درباره ی مسائل زنان نوشته میشه و در مورد تبعید نوشته میشه، معرفی بشه. من در واقع در دو پنل بودم چون باید هم مینوشتم و هم دنبال میکردم تصمیم گرفتم درباره ی این دو میزگرد بنویسم که به طور مشخص مربوط میشد به جنبش زنان ایران و گرایش هایی که در جنبش زنان ایران در داخل و خارج کشور هست شرکت کردم و در مدتی که اینجا نبودم داشتم مطالبم را مینوشتم که الان روی سایت هست. از سخنرانی خانم شری موراگا خیلی خوشم آمد. به نظر من بسیار عالی بود. سخنرانی به زبان انگلیسی بود و من هم همه چیز را کامل نگرفتم اما لُب مطلب را گرفتم اما نکته ای که شری موراگا روش دست گذاشته بود اینکه زنانی که از وطن خودشان کنده شدند، به تبعید رونده شدند ناخواسته از ریشه هاشون کنده شدند چقدر حرفهای مشترک باهم دارند. مسائل ملی و قومی که در بین هم نسل های او هست مطرح میکرد خیلی شباهت داشت به مسائل ما در تبعید. خیلی سخنرانی دقیق و خوبی بود و خیلی هنرمندانه اجرا کرد چون نمایشنامه نویس، بازیگر و کارگردان است برای من خیلی کار جالبی بود.

شما خودتون کار جدیدی نکرده اید؟
ـ من هفت ماه پیش آخرین کارم را در آلمان ارائه دادم به نام “زن نیک بابل” که بعد آمدم به شیکاگو و بعد از آن دیگر کاری نداشتم.

***
سهیلا وحدتی بنا ، ۴۶ ساله، مهندس برق، مقیم شمال کالیفرنیا:
برنامه امسال کنفرانس خیلی خوب برگزار شد خیلی آرام و منظم و خوب سازماندهی شده بود. برنامه ها خیلی خوب بود ولی کم کم به نظر میرسد که سازماندهنده ها داره به جمع اکتیویست ها تبدیل میشه وزنه ی تئوریکش شاید یک مقدار کمتر بود من فکر میکنم یک کمی تعادل برقرار بشه و سعی بشه در کنفرانس های آینده بار تئوریک کنفرانس بیشتر بشه و پیوندی زده بشه بین جامعه نظری و جامعه ی اکتیویست ها به نظر میاد یک گسستی این وسط وجود دارد.
برنامه ی زنان خاورمیانه بسیار جالب بود، زنانی که از فلسطین و عراق آمده بودند خیلی به آگاهی ما کمک میکرد از مسائل و مشکلاتی که آنان دارند وجوه اشتراکی که ما داریم نگرانی هایی که در سطح منطقه وجود دارد مسئله امپریالیسم مسئله بنیادگرایی مسئله زنان چه طور ما در چند جبهه همزمان داریم می جنگیم. برنامه ی مادران خاوران ایده ی بسیار جالبی بود که امسال بیستمین سالگرد کشتار ۶۷ است و چنین برنامه ای بود خیلی جالب بود هم آگاهی میداد و هم از نظر احساسی خیلی ملموس بود برای همه. به نظر من سخنرانی شری موراگا بسیار قوی بود و من خیلی احساسش کردم و حرفی که میزد برای من مثل شعر بود. به نظر من اون یکی از بهترین برنامه ها بود. دست همه برگزارکنندگان و خانم گلناز امین هم درد نکند.

***
بیژن، ۶۷ ساله، مدرس زبان فارسی ساکن برکلی:
دو بار در کنفرانس شرکت کردم هر دو بار که در برکلی بوده و جاهای دیگر را به دلیل کار امکان رفتن نداشتم و این جا را فعال شرکت کردم و حتی کمک هم کردم. شرکت در این کنفرانس خیلی خوبه برای اینکه یک یادآوری ست برای کسانی که فورا فراموش می کنند و حافظه ی تاریخی شان کم است. برای اینکه یادمان نرود از کجا آمدیم و به کجا آمدیم و یا اینکه آن گذشته برای ما تمام شده یا ادامه داره این شرکت کردن در کنفرانس خیلی مهم است.
از خصوصیات کنفرانس امسال این بود که خیلی خودمونی بود و خالص. به نظر من سخنرانان اسمی گذشته در این کنفرانس نبودند و نسل جوان بیشتر شرکت کرده بود نه تنها در میان سخنرانان که حتی در میان تماشاچیان جوانان بیشتری به چشم می خوردند. این یکی از خصوصیات خوب این کنفرانس بود. برنامه ی موسیقی بسیار خوبی داشت که بازهم از جوانها تشکیل شده بود. سخنرانی ها خیلی خوب بود. من بیشتر از پنل خاورمیانه خوشم آمد و از بعضی از تحقیقاتی که دوستان در ایران و در مورد جوانان ایران انجام داده بودند خیلی خوشم آمد و فکر میکنم تصمیم بگیرم برنامه های دیگر کنفرانس را در جاهای دیگر هم بروم.

***
مهرنوش مزارعی، نویسنده ساکن کالیفرنیا:

جمعا پنج ، شش بار در کنفرانس بنیاد شرکت کرده ام و متاسفم که بقیه را از دست دادم. امسال که آمدم بسیار راضی ام و فکر میکنم که کنفرانس کیفیتش خیلی خوب بود. ارگانایز بود و من شخصا خیلی استفاده کردم. با توجه به اینکه هر کار جمعی میتونه مشکلات خودش رو داشته باشه به خاطر کمبودهایی که هست وقتی یک گروه ده، دوازده نفره مجبورند همه کار را خودشون بکنن و از نظر مالی هم امکانش را ندارن که کسی را استخدام کنند مسلما یک سری مشکلات به وجود میاد ولی در مجموع من فکر میکنم شاید الان در چند سال گذشته این کنفرانس مهمترین کاری ست که نه تنها زنان ایرانی بلکه اصولا مهاجران ایرانی خارج کشور به طور مستمر دارن ادامه میدن و هر کنفرانس دیگر و هر گروه دیگری که بوده تعطیل شده و این نشون دهنده عشقی ست که به این کار هست به خاطر مسئله ملموس مشکل زنان در جوامع بخصوص در ایران لزومش احساس میشه و می آییم و شرکت میکنیم و چیزی که برای من جالب است این است که نسل جدیدتر دارند می پیوندند به این کنفرانس . بچه هایی که قبلا با مادرانشان می آمدند حالا خودشان به عنوان سخنران یا گرداننده میان و شرکت می کنند.
برنامه خاوران بسیار عالی بود. فیلمی که برای خاوران تهیه کرده بودند خیلی تاثیرگذار بود. به نظر من یکی از زیباترین کارهایی بود که کردند هم از نظر اطلاعاتی و هم از نظر احساسی خیلی خوب بود . کار بسیار زیبایی بود که جمعی از مادران ـ نه فقط مادر یک شهید ـ را به خاطر تلاششان برای افشاگری انتخاب کردند و این کار بسیار زیبایی بود. یک مقدار صحبت های بعدش زیاد و خسته کننده بود ولی خود فیلم خیلی موثر بود. تئاتر ، تئاتر موفقی بود. برنامه های موسیقی و هنری بسیار موفق بود. سخنرانی های روز شنبه خیلی پر محتوا بود. من البته همه را نتوانستم دنبال کنم.

***
ثریا، ساکن واشنگتن:
من دلم می خواد نظرم را درباره انتخاب مادران خاوران به عنوان زنان نمونه سال یک کمی توضیح بدم. اینکه این برنامه یک یادبود و گرامیداشت از یاد شهدای ما بود خیلی خوب بود و شکی نیست که شهدا برای همه ی ما محترم هستند. همه ی ما که اینجا جمع شدیم به طریقی با این مسائل در تماس بودیم و بخشی از زندگی ما بوده. ولی من از اینکه بخواهیم به این شکل با مسئله برخورد کنیم و عزاداری کنیم، را درست نمیدانم. من فکر میکنم حالا دیگر باید در کنار اشک ریختن دلایل و چرایی این اعدام ها و اینکه چه شد که به این اعدام ها انجامید و سهم هر کس چگونه بود، بپردازیم. تا ریشه یابی نکنیم و تحلیل نکنیم به جایی نمی رسیم.


***
سعیده سعادت، ۵۰ ساله، ساکن برلن آلمان:
در مجموع ده بار در برنامه های کنفرانس بودم. روانشناس هستم در مرکز زنان همجنس گرا کار میکنم مشاور روانی هستم.
سمینار امسال چند برجستگی داشت یکی از آنها در مقایسه با کشور آلمان، نسل جوان اینجا فعال بود. خیلی از بچه های نسل جوان بلند شدند، نظر دادند و تمام این سه روزه فعال بودند. در آلمان روز یکشنبه صبح یک پنل برای جوانان میگذارند و آنها آنجا هستند ولی اینجا خوبی اش این بود که هر سه روز فعال بودند. دومین موضوعی که برای من جالب بود این بود که در اکثر سمینارهایی که من دیدم روز جمعه بعدازظهر برنامه ای میگذارن در مورد مشکلات یا وضعیت زنان در کشورهای دیگر ولی اینجا به یک برنامه در روز جمعه محدود نشده بود و نه تنها در پنل خاورمیانه ـ که به طور مشخص به مسائل زنان کشورهای دیگر پرداخته بود ـ که در بعضی برنامه های دیگر هم این دیده میشد. و خوبی این سمینار بود که تمام سه روز به دو زبان برگزار شد و در سمینارهای دیگر چنین چیزی ندیدم.

ترجمه ها برای تان قابل استفاده بود؟
ـ در یکی از آنها که خانمی قبلا مطلبش را ترجمه کرده بود و داده بود تا بخوانند، مشکلی نداشتیم ولی یکی از ترجمه های میزگرد خاورمیانه دست و پا شکسته بود و ما کل مطلب را از دست دادیم ولی در کل قابل استفاده بود.

نظرتان درباره ی برنامه های کنفرانس چه بود؟
ـ برنامه های مختلف برجستگی های مختلف داشت. میزگرد خاورمیانه بسیار خوب بود. کسانی که دعوت کرده بودند کسانی بودند که در حوزه های کاری خود وارد بودند هم کار نظری کرده بودند و هم در محیط عمل بودند مثلا خانمی که در مورد عراق صحبت کرد در عراق بوده. و فقط یک شرح سیاسی ندادند و کار تحقیقی کرده بودند.
در این سمینار چند تحقیق و ایده و سئوال مطرح شد. به نظر من کارهای تحقیقی که در این سمینار ارائه شد خیلی جالب بود. کار صنم دولتشاهی، خانم مهناز شیرالی و پردیس مهدوی قشنگ بود. کسانی که کار نظری کرده بودند و کار میدانی کرده بودند برای همین حرف هایشان ملموس بود و برای خودشان روشن بود چه میخواهند بگویند. تنها چیزی که خیلی حیف بود این بود که خانم فرزانه راجی نتوانست شرکت کند.
همانطور که آخرین سخنران مطرح کرد مسئله کمپین یک میلیون امضا به شکل خزنده در تمامی فعالیت های ایران و خارج ایران شرکت دارد، واقعیتش این است که در این سمینار تمام این دو روز و نیم نه به طور خزنده بلکه هم آشکار و هم خزنده ما را همراهی میکرد موضوعش و فعالینش…

شما مخالف این بودید؟
ـ نه مخالف نبودم فقط چیزی که به نظرم حیف آمد از این کمپین نظرات مختلف اینجا جا نداشتند. من خیلی متاسفم که فرزانه راجی نتوانست بیاید و نتوانست مقاله اش را ارائه کند…

فرزانه راجی که گفت من با این کمپین همکاری ندارم.
ـ گفت که همکاری ندارم ولی باهاش مخالفتی هم ندارم. من کسی هستم که ازش حمایت میکنم و به این عنوان این خانم را دعوت کرده بودند. حداقل نوشته بودند که با این کمپین همکاری داشته. چون نظرات مختلفی در این کمپین هست و حیف بود نظرات کسانی که با این کمپین همکاری دارند ولی نظرات انتقادی شان را هم مطرح میکنند، اینجا نبود.

***
سیمین، ۵۵ ساله، ساکن برکلی:
سه فوق لیسانس دارم در رشته های اقتصاد، اقتصاد کشورهای در حال رشد و بیزنس. حدود ۱۳ سال هند و پاکستان و نپال زندگی کردم. با شرکت های مشاوره با یونیسف و سازمان ملل کار می کردم. ۱۹ سال هم هست اینجا کار دولتی می کنم .
حدود ده بار در این کنفرانس ها شرکت کرده ام. امسال کارهای اساسی که در ایران تحقیق کرده بودند خیلی مهم بود. به نظر من آمدن جوان ترها به کنفرانس خیلی خوب است.
ماها که خارج کشور هستیم فکر میکنیم که برای تمام سئوالها پاسخ داریم و میدونیم که چه جوری باید رفتار بشه که به نظر من این موضع بدی ست. مهمترین چیز برای من در این جلسات شناخت همدیگر است و اینکه می فهمیم که چه چیزهایی داره اتفاق می افته و بعد از شناخت میتونیم رابطه برقرار کنیم و بیشتر بفهمیم و روی آن موضوع کار کنیم. به نظر من نقش این سمینار در این زمینه خیلی مهم است.

***
فخری، مدیر مالی، ساکن ساکرامنتو:
اولین سالی که در کنفرانس شرکت کردم سال ۲۰۰۰ در برکلی بود و بعد از آن سعی کردم همیشه به این کنفرانس بیام و تقریبا هر سال را آمدم. دیگر بخشی از زندگی من شده به طوری که بعد از اینکه من از این کنفرانس برگشتم یک سازمان زنان در شهر خودم ساکرامنتو درست کردم و به طور ماهانه یا دو ماه یک بار جلسه داریم و هشت مارچ را جشن می گیریم.
به نظر من برای برگزاری کنفرانس زحمت زیادی کشیده شده و نظرات مختلفی ارائه شد و این نشان دهنده ی برکلی ست. این تفاوت آرا هم خوب است و هم آدم را گیج می کند اینکه جنبش فمینیستی در ایران به کجا داره میره، ولی خوب توانسته بودند نشان دهند در ایران چه میگذره.
یک اشکالاتی هم وجود داره، ولی من نمیتونم ایراد بگیرم چون برگزارکنندگان دارند کار میکنند و بودجه ی محدودی دارند و دستشان بسته است و خیلی کارها رو نمی تونن بکنند.
بهترین برنامه ی امسال انتخاب مادران خاوران بود که یکی از بهترین انتخاب هایی بوده که تا به حال من دیدم. برای اینکه من به این نتیجه رسیدم که زنان زحمتکش ایرانی که دارند زحمت میکشند به حقوقشان برسند، ماها نیستیم، آنها هستند. آنها در داخل ایران قهرمانان فمینیست هستند و شاید خودشان هم نمی دانند.

***
بهرنگ، ۲۹ ساله، ساکن سن حوزه:
بار اول است که شرکت می کنم. از کنفرانس خیلی خوشم آمد و طبیعتا بعضی پنل ها را بیشتر، بعضی ها را کمتر دوست داشتم. میزگرد خاورمیانه بسیار جالب بود. مقایسه تجربه زنان عراق و فلسطین و ایران. سخنرانی انقلاب جنسیتی (پردیس مهدوی) که جوانها چه ریسک هایی براشون مهمه، خیلی جالب بود.
به کنفرانس انتقادی ندارم. امیدوارم از حرف زدن کم کم کارمان به عمل کردن برسد. البته اینها برای آگاهی دادن خیلی خوبه ولی مهمتر از همه این است که یک رابطه ی جدی تری بین ایرانی های خارج کشور و داخل کشور درباره ی مسائل زنان برقرار بشه.

***
فیروزه مشرفی، ۵۹ ساله، ساکن وین اتریش:
برای ده یا یازدهمین بار در این کنفرانس دارم شرکت میکنم. من خیلی خوشحالم که در این برنامه ها میام برای اینکه حضور در کنفرانس تنها از یک جنبه مطرح نیست. چون شما میتونید تمام حرفهایی که گفته میشه در اینترنت بخونید. برای من مهم این تماس رودررو با خانم های دیگر در سطح بین المللی ست که خیلی مثبت است. کنفرانس امسال هم مثل بقیه سالها محاسن خودش را داشت. یک مقدار اشکال داریم هنوز نمی توانیم خوب با هم کار کنیم، ولی داریم یاد می گیریم. من مثبتم نسبت به این برنامه ها.
در این کنفرانس صحبت دخترهای جوان جالب بود. میزگرد خاورمیانه خیلی جالب بود. فیلم مادران خاوران بسیار جالب بود ولی سخنرانی بعدش برام زیاد بود چون تمام دیالوگ در فیلم بود. از اینکه انتخاب زن سال از فرد درآمده بود و گروهی شده بود خیلی جالب بود. یادآوری همیشه خوب است.
***
میهن روستا ، عضو کمیته مشورتی بنیاد پژوهش های زنان ایران
پس از اینکه چند تن از متنی که بعد از نمایش فیلم مادران توسط میهن روستا خوانده شد، به دلیل طولانی بودن انتقاد کردند، لازم دیدم با خانم میهن روستا در این خصوص گفت وگویی داشته باشم. از او درباره ی چگونگی انتخاب مادران خاوران به عنوان زن نمونه سال پرسیدم. ایشان گفت: در واقع هر سال کمیته محلی در جلسه ای که میگذاره گلناز امین در این جلسه شرکت میکند و روی رئوس عمومی چگونگی برگزاری کنفرانس که قبلا تهیه شده صحبت می کنند. یکی از مباحثی که توی این نشست صورت می گیره مسئله زن برگزیده است معمولا روش سالهای قبل این طور بوده که چند پیشنهاد میشده یا از داخل کمیته یا بنیاد و این به بحث گذاشته میشده و با نظر عمومی این انتخاب صورت می گرفته ولی آن طور که من خبر دارم امسال گلناز امین پیشنهاد میکنه که از مادران خاوران قدردانی بشه و به خاطر تداومی که در کارشان بوده و به خاطر مقاومتی که کردن و من میدونم که این پیشنهاد با پشتیبانی و موافقت و همبستگی شدید همه ی کمیته ی محلی روبرو شده.

بعضی ها اعتقاد داشتند که سخنرانی بعد از فیلم طولانی بود و بسیاری از آن در فیلم گفته شده بود، نظر خودتان چیست؟
ـ من خودم با وجود این که متن رو می خوندم و طولانی هم ایستادم ولی این احساس رو نداشتم شاید اون لحظه ای که نوشته رو میخوندم آنقدر در متن غرق بودم که واقعا جمله به جمله اش رو نمی خوندم بلکه توی قلبم میکردم. در نتیجه نمیدونم شاید باید بگم متاسفم بابت این که وقت و حوصله ی یک عده ای رو گرفتم ولی فکر میکنم این اولین فرصتی بوده که …


حرف های خانم میهن روستا نیمه تمام ماند، چون جلسه ی پایانی که مربوط به جمعبندی کمیته محلی و مشورتی و بخش پرسش و پاسخ بود، شروع شده بود و ملیحه رزازان آمد و دست میهن روستا را کشید و برد و من هر چه گفتم بگذار جمله اش را تمام کند گفت دیر شده نمیشه. ولی فکر میکنم میهن روستا میخواست بگوید “این اولین فرصتی بود که در میان جمعی چنین از مادرانی چنین استوار سخن می گفتیم…” و یا ” این اولین فرصتی بود که می توانستیم درد مشترک آنها را فریاد کنیم…” و یا “این اولین فرصتی بوده که در بنیاد پژوهش های زنان ایران یک گروه، آنهم مادرانی پیگیر و مقاوم و دردکشیده به عنوان زن برگزیده سال انتخاب میشدند…” و یا “این اولین فرصتی بود که به آنها که مانده اند و بار این فاجعه را به دوش کشیدند و نگذاشتند که فاجعه فراموش شود، پرداخته میشد” و یا به قول روجا بندری “آنها که میگن متن طولانی بود، می تونستن در سالن ننشینن. آخه فقط بیست سال گذشته و هنوز زوده که…” حرفهای روجا هم ناتمام ماند، بغض اش نگذاشت که حرفش را تمام کند و از پشت میکروفن جلسه ی پایانی ناپدید شد.