تغذیه و بهداشت خانواده
هر ساله در چنین فصلی که کدو تنبل یا کدوی هالووین زینت بخش دکورهای کوچه و بازار شهر می شود مرا به یاد آن همه خواص آن می اندازد و من هم بنا به عادت هر ساله مختصری درباره این غذای کامل و معجون انواع املاح و ویتامین ها برای عزیزانی که قدر این غذا را نمی دانند شرح می دهم. من اگر می توانستم ترتیبی می دادم که این همه غذای طبیعی با خواص گوناگون موجود در کدو را به شکلی جمع آوری و نگهداری میشد تا به تدریج آن را مصرف نمود.
ترکیبات موجود در کدوی هالووین به علت دارا بودن مقدار زیادی از املاح و ویتامین ها، فیتو کمیکال ها، فیبر و لیکوپن و غیره قادر است از بسیاری از بیماری ها جلوگیری نماید. کسی که از این غذای کامل استفاده می کند خیلی کمتر به سرطان، دردهای مفاصل و (التهاب بدن)، سنگ کلیه، افسردگی، ناهنجاری های پوستی، انگل های روده ای و غیره دچار می شود. در آمریکای شمالی و بعضی از کشورهای اروپایی از آن برای آرایش مراسم روز هالووین استفاده می کنند و میلیون ها تُن از آن را در روزهای بعد از هالووین دور می ریزند. در حالی که از این کدو می شود ده ها نوع غذا و کیک درست کرد و به تدریج مصرف نمود. بتا کاروتن کدو را هیچ غذای دیگری ندارد. این ماده می تواند در کبد تبدیل به ویتامین A شود و نقشی مهم در بهزیستی و سلامتی بدن داشته باشد. ویتامین C و انواع ویتامین B موجود در کدو به همراه منیزیوم و پتاسیم زیاد آن مقام مخصوصی به کدو می دهد. روی(زینک) موجود در کدو که می تواند در تقویت سیستم ایمنی موثر باشد از نظر کیفیت و کمیت شناخته شده است و مهمتر از همه لیکوپن کدو است که در ردیف لیکوپن گوجه فرنگی قرار دارد. کدوی پخته به همراه مقداری عسل و دارچین یکی از لذیذترین دسرها است. کدو تا چند ماهی در محیط تاریک و خنک سالم باقی می ماند. در ضمن نگهداری آن در فریزر و مصرف آن به صورت های مختلف توصیه می گردد. در اینجا از ذکر خواص تخمه کدو خودداری می گردد ولی باید اشاره کرد که تخمه کدو خواصی کمتر از خود کدو ندارد و در کنار ارزش های غذایی کاربردهای داروئی زیادی دارد.
ویتامین C از بروز پوکی استخوان جلوگیری می کند
ویتامین C یکی از قدیمی ترین ویتامین ها است که نقش آن در سلامتی و بهزیستی مسلم گردیده. این ویتامین محلول در آب در بسیاری از غذاها، مخصوصاً میوه جات وجود دارد و کمبود آن در رژیم غذائی روزانه سبب بسیاری از ناهنجاری ها می گردد.
اخیرا پژوهشگران دانشکده پزشکی مونت سینایی مقاله علمی جالبی در مورد نقش این ویتامین و پیشگیری استئوپوروز یا پوکی استخوان منتشر کرده اند که اهمیت زیادی دارد، زیرا درصد بالائی از مردم دنیا مخصوصاً بزرگسالان دچار عارضه پوکی استخوان می شوند که موجب زمین گیر شدن آنها می گردد. نقش کلسیم و ویتامین D در جلوگیری از بروز پوکی استخوان معلوم و مشخص می باشد ولی تا امروز عملکرد ویتامین C در پیشگیری آن معلوم نبوده است. این بررسی نشان می دهد که مصرف لازم و کافی ویتامین C در به وجود آمدن استخوان های سالم و فشرده موثر بوده و حتی در افرادی که در معرض بروز پوکی استخوان هستند
می تواند از پیشرفت آن جلوگیری کند.
گوجه فرنگی بخورید تا به سکته مغزی دچار نشوید
دانشمندان فنلاندی با مطالعه یکهزار نفر بین سنین ۴۶ تا ۶۵ سال که به مدت ۱۲ سال به طول انجامیده و پیگیری شده دریافتند که مصرف گوجه فرنگی به خاطر داشتن کاروتنوئید و لیکوپن می تواند تا حدود ۵۹ درصد از بروز سکته مغزی جلوگیری کند. بتاکاروتن که از نوع اولیه ویتامین A است در اکثر سبزیجات سبز تیره رنگ و بعضی از میوه جات وجود دارد. لیکوپن هم همان رنگ دانه های گوجه فرنگی را تشکیل می دهند که آنتی اکسیدانی بسیار قوی می باشد. همانطوری که بارها در اینجا اشاره کرده ایم لیکوپن گوجه فرنگی خام کمتر جذب بدن می گردد. در این صورت باید به گوجه فرنگی حرارت داد که لیکوپن آن شکسته و قابل جذب شود. در ضمن چون لیکوپن محلول در چربی بهتر و بیشتر جذب می شود آن را باید با مقداری روغن مصرف کرد. تمام محصولات پخته شده گوجه فرنگی مانند رب و سس و غیره حاوی مقدار زیادی لیکوپن هستند که برای سلامتی و بهزیستی بدن موثر می باشند. کدو تنبل، هندوانه، هویج، گریپ فروت رنگی و بعضی دیگر از میوه جات خوش رنگ و پر رنگ نیز حاوی مقدار قابل توجهی لیکوپن هستند. برای اولین بار نقش لیکوپن در پیشگیری سرطان پروستات ثابت گردیده و گروه تحقیقاتی ما در دانشگاه مونترال برای اولین بار نقش لیکوپن را در جلوگیری سرطان پانکراس یا لوزالمعده گزارش کرده است. امروز ده ها پروژه تحقیقاتی در مراکز تحقیقاتی شناخته شده، درباره نقش لیکوپن و جلوگیری بسیاری از سرطان ها در دست اجرا است که به تدریج نتایج آنها منتشر می گردد.
زنجبیل سلول های سرطان سینه را از بین می برد
پژوهشگران دانشگاه ها در عربستان سعودی گزارش می کنند که توانسته اند با عصاره زنجبیل به نام Zingiber سلول های سرطان سینه را از بین ببرند. به عبارت دیگر این گروه شاهد خودکشی یا Apoptosis سلول های سرطان در کنار عصاره زنجبیل بوده و باور دارند که ترکیبات موجود در این گیاه داروئی قدیمی می تواند در درمان سرطان نقش داشته باشد. زنجبیل با قدرت مخصوصی عملکرد و فعالیت آنزیم هایی را که در بروز سرطان نقش دارند خنثی می نماید و هیچ صدمه ای به سلول های سالم وارد
نمی آورد. در یک مطالعه قبلی دانشمندان ثابت کرده بودند که عصاره زنجبیل از بروز متاستاز یا پخش شدن سرطان سینه جلوگیری می کند و این بار اثر دیگر آن را مشاهده می کنیم که خبریست امیدوار کننده. دانشمندان و پزشکان چینی از عصاره زنجبیل برای درمان بسیاری از سرطان ها مانند سرطان روده بزرگ، ریه، لوزالمعده، کبد، پروستات و پوست استفاده می کنند. زنجبیل یکی از ادویه جاتی است که در کشورهای چین و ژاپن و هندوستان و آفریقای غربی برای تهیه غذاهای محلی مصرف می گردد. نقش زنجبیل در درمان دردهای مفاصل و تخفیف عوارض التهاب بدن به وضوح ثابت شده و در طب مدرن نیز از عصاره آن استفاده می گردد. چای زنجبیل سبب نوعی آرامش می گردد و در سم زدائی بدن نقش دارد. در خوردن زنجبیل هم نباید زیاده روی نمود زیرا هنوز مقدار لازم و ضروری آن برای بدن انسان معلوم نگردیده است.
زردچوبه کبدهای صدمه دیده را بازسازی می کند
خبر پزشکی بسیار جالبی در ژورنال پزشکی تایلند به چاپ رسیده که نقش زردچوبه را در بازسازی سلول های کبد صدمه دیده گزارش می کند. اگر چه این بررسی بر روی موش های آزمایشگاهی انجام گرفته، به زودی
می تواند انقلابی در علم پزشکی به وجود آورد، زیرا در حال حاضر طب مدرن داروی موثری برای بازسازی کبد بیمار و از هم پاشیده را ندارد.
در کنار این بررسی آزمایشگاهی گروه دیگری از پژوهشگران تایلندی ۲۴۰ نفر از افرادی را که در معرض بروز بیماری قند نوع دو بودند زیر پوشش تحقیقاتی قرار داده و به ۱۲۰ نفر از آنها روزانه مقداری زردچوبه تجویز کرده و به دسته دیگر اجازه مصرف زردچوبه را ندادند. پس از ۹ ماه معلوم گردیده که هیچکدام از افرادی که زردچوبه مصرف می کردند به بیماری قند دچار نشده اند در حالیکه ۱۹ نفر از گروه دوم به دیابت نوع دو دچار شده اند.
در حیوانات آزمایشگاهی که به بیماری قند دچار بودند و کبد آنها به علت عوارض جانبی این بیماری دچار صدماتی شده بود، مصرف زردچوبه حرکت این ناهنجاری ها را متوقف ساخته و سلول های کبدی به تدریج سلامتی خود را بازیافته اند.
از عصاره زردچوبه برای درمان التهاب بدن (دردهای مفاصل)، پائین آوردن کلسترول خون و حتی تخفیف حرکت بیماری آلزایمر استفاده می شود.
*دکتر پرویز قدیریان استاد دانشگاه مونتریال در تغذیه، استاد دانشگاه مک گیل در سرطان شناسی، کارشناس سازمان بهداشت جهانی و همکار شهروند است.
www.cancerriskinfo.com