همه روزه در سراسر جهان تعدادی در اثر بلاهای به ظاهر طبیعی جان خود را از دست می دهند، مجروح می شوند و یا مایملک خویش را از دست می دهند.
با این که تقریباً هرروز اخبار این بلاهای سهمگین را می شنویم، اما کمتر کسی توجه به علت و ماهیت تغییرات جوی سال های اخیر دارد.
امروز دیگر در میان دانشمندان شکی وجود ندارد که این بلاها طبیعی نیستند، بلکه به خاطر تغییراتی است که انسان در جو زمین به وجود آورده است. مصرف بیش از حد سوخت های فسیلی مانند نفت، بنزین، گاز و زغال سنگ سبب افزایش اکسید کربن در جو می شود. گازهای گلخانه ای مانند اکسید کربن از بازتاب انرژی خورشید جلوگیری می کنند. به این طریق درجه حرارت زمین بالا و بالاتر می رود.
پدیده آب شدن یخ های قطبی به شدت ادامه دارد
این در حالی ست که ما کماکان از مصرف سوخت های فسیلی دریغ نمی ورزیم و گوی سبقت را از هم می ربائیم.
دانشمندان معتقدند که اگر متوسط درجه حرارت سه درجه افزایش یابد فاجعه اجتناب ناپذیر است.
امروز ما به مرز دو درجه افزایش نزدیک می شویم. میزان اکسید کربن هوا به ۴۰۰در میلیون رسیده است.
افزایش سه درجه ای حرارت ذوب گل های یخی حواشی قطب ها را افزایش می دهد. این گل ها حاوی گاز متان هستند. گرمازائی گاز متان سی برابر اکسید کربن است. ذوب شدن گل های یخی گاز متان موجود در آن ها را آزاد می کند. میزان متان این گل ها بیشتر از کل نفت و زغال سنگ موجود در دنیاست. آزاد شدن متان افزایش درجه حرارت را به شش درجه می رساند.
ما امروز در مرحله ای هستیم که کنترل از دست انسان خارج می شود و طبیعت کنترل را به دست می گیرد.
دانشمندان معتقدند که افزایش شش درجه حرارت ۹۵% موجودات زنده را در روی زمین نابود می کند. آخرین باری که این انهدام روی داد، میلیون ها سال طول کشید تا حیات در روی زمین شکل بگیرد. پس از یک دوره طولانی دایناسورها برای ۱۶۵ میلیون سال پهنه زمین را در نوردیدند. در مقایسه عمر انسان کنونی ۱۶۵۰۰۰ سال است.
در دوره پالیوسن درجه حرارت سه درجه بیشتر از امروز بود. میزان گاز کربنیک ۳۹۰ قسمت بیشتر نبود.
نابودی عظیم موجودات زنده در حالی صورت گرفت که گرم شدن به صورت تدریجی و در طول میلیون ها سال به وجود آمده بود، بنابراین برخی از گونه ها فرصت تطبیق داشتند. در حالی که امروز بیشتر این افزایش در بیست سال اخیر اتفاق افتاده است. بسیاری از موجودات زنده قادر به تحمل این تغییرات سریع نیستند.
نگاهی به حوادث هفته گذشته ابعاد و اهمیت تغییرات جوی را به خوبی نشان می دهد.
چهارم ماه جون؛ در اثر باران های بی سابقه در آلمان و اتریش مناطق بسیاری دچار سیلاب شد و خرابی بسیار به بار آورد. این شدیدترین سیلی است که در اروپا اتفاق افتاده است. سیل ۱۳ نفر را کشت و خانه های بسیاری را خراب کرد.
پنجم جون؛ شهر اکلاهما در ایالات متحده برای دومین بار در طی دو هفته مورد تهاجم گردباد درجه ای اف ۵ قرار گرفت. عرض این گردباد بین یک تا ۶/۲ مایل بود. این گردباد این فاصله را در مدت سی ثانیه طی کرد. چنین گردبادی تا به حال سابقه نداشته است. سرعت ۳۹۵ مایل بر ثانیه این گردباد تقریباً رکورد همه گردبادهای سابق را شکسته است. از هر هزار گردباد فقط یکی در درجه بندی ای اف ۵ قرار می گیرد. این گردباد نه نفر را کشت و بیش از یکصد نفر را مجروح کرد.
پنج جون؛ توفان اندریا ایالت فلوریدا را درنوردید و به طرف شمال در حرکت است.
شش جون؛ سطح رودخانه دانوب در مجارستان به طور بی سابقه ای بالا رفته است. کشورهای مجاور این رودخانه در معرض سیلاب قرار دارند.
هفت جون؛ در اقیانوس هند توفان از کنار مجمع الجزایر فیلیپین گذشت و می رود تا سواحل کره جنوبی و ژاپن را در خطر قرار دهد.
هشت جون؛ توفان اندریا رکورد بارندگی را در برخی از شهرهای شمال شرقی امریکا شکست. این توفان به طرف ایالت نوواسکوشیای کانادا در حرکت است.
سازمان ملل اعلام کرد که خشکسالی ناشی از افزایش دما تاکنون ۲۶۰۰۰۰ نفر را به هلاکت رسانده است. نیمی از کشته شدگان کودک بوده اند. تعداد تلفات رو به افزایش است.
تعداد و شدت این حوادث در حال افزایش هستند. هر سال رکورد تخریب و تلفات سال قبل شکسته می شود.
در این میان دستگاه های ارتباط جمعی وابسته در مورد علت این حوادث یا راه چاره عمدتاً سکوت اختیار می کنند. چون استفاده مالی و رشد اقتصادی کوتاه مدت مد نظر سیاستمداران مدیران شرکت های کلان سرمایه است و لاغیر.
چه باید کرد
همه ما در مصرف سوخت فسیلی و تولید اکسید کربن دست داریم. مصرف بی حساب انرژی لازمه زندگی کنونی است، اما این وضع قابل دوام نیست. وقت آن رسیده است که به مسئله جدی تر نگاه کنیم. حداقل کاری که می شود کرد این است که تک تک ما در مصرف انرژی در منزل و محل کار حتی الامکان صرفه جویی کنیم. راه های بسیاری وجود دارد. هر کدام از ما می تواند طرحی که مناسب خود و خانواده اش است پایه ریزی کند.
قدم بعدی مطالعه و آشنا شدن با ابعاد این معضل و اطلاع رسانی به دوستان و آشنایان است.
شرکت در حرکت های جمعی و وادار کردن سیاستمداران به جدی گرفتن روند تغییرات جوی قدمی است که می تواند در ابعاد وسیع تر موثر باشد.
حل این مشکل با آگاهی و مشارکت همگانی امکان پذیر است.
۹جون ۲۰۱۳
