رضا ضراب جوان ۲۹ ساله ای که در ترکیه در ماجرای پولشویی بزرگ به همراه بسیاری دیگر دستگیر شد
گستردگی رسوایی فساد مالی افشا شده درهفته گذشته، زلزله ای سیاسی درترکیه به وجود آورد که پس لرزه های آن هنوز ادامه دارد. موج های رسانه ای این زلزله آنقدر بزرگ است که هر دم بر انبوه خبرهای آن افزوده می شود و پرده هایی تازه از ژرفای فساد را به نمایش می گذارد. این انبوهی خبرها و افزودگی دمادم بر آنها، موجب می شود که نه نقل حتی چکیده ای از آنها در این مختصر بگنجد و نه ضرورتی برای این کار باشد زیرا خبرها لحظه به لحظه درهمه رسانه های شنیداری، دیداری، مکتوب، مجازی و شبکه های اجتماعی دردسترس همگان است.
پای بابک زنجانی به ماجرای پولشویی بزرگ ترکیه باز شد
زلزله سیاسی که درترکیه رخ داده، به خلاف زلزله های طبیعی که گسل آنها روی خطی ممتد و مستقیم است، شکلی مثلثی دارد که ضلع های سه گانه آن را ترکیه، حکومت ولایت مطلقه فقیه و ایالات متحده امریکا تشکیل می دهند.
درمورد ضلع نخست، بی تردید حکومت اسلام گرای آقای رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه او نخستین قربانیان زلزله اند که حتی اگر از زیر آوار زنده بیرون کشیده شوند هم برایشان حفظ و تداوم قدرت سیاسی بسیار دشوار خواهد بود. به رغم لحن تند آقای اردوغان و “عملیات کثیف” خواندن افشاگری ها و برکنارکردن مأموران ارشد پلیس که در افشای رسوایی نقش داشته اند، آشکار است که پایه های قدرت او متزلزل شده و در انتخابات سال آینده بخت بسیار کمی برای پیروزی بر رقیبان سیاسی خود خواهد داشت. کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب اپوزیسیون جمهوریخواه خلق در مصاحبه با روزنامه “الحیات” چاپ لندن می گوید: «این رسوایی مالی سبب شده است اردوغان در اداره کشور ناتوان شده و به زودی مرگ سیاسی او و حزبش فراخواهد رسید». روزنامه “الاهرام” مصر نیز می نویسد: «به نظرمی رسد افول دوره اردوغان نزدیک شده است». هشدار اتحادیه اروپا نیز تأکیدی براین روند افول است: به گزارش خبرگزاری دولتی “ایرنا”: «اتحادیه اروپا درمورد به خطرافتادن روند عضویت ترکیه دراین اتحادیه به علت دخالت دولت ترکیه درقوه قضاییه این کشور به آنکارا هشدار داده است. استفان فوله، سخنگوی مسئول توسعه اتحادیه اروپا با تأکید براین که استقلال قوه قضاییه درکشورهای عضو اتحادیه اروپا ارزش اساسی به شمار می رود، گفت: رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه موازین استقلال قوه قضاییه این کشور را به طور مستقیم نقض کرده است».
درمورد ضلع دوم مثلث یعنی حکومت آخوندی، که باعث و بانی این رسوایی بوده، با آن که نقش مهره های نظام در دادن رشوه و هدایت بزرگ ترین عملیات پول شویی تاریخ به مبلغ نجومی ۸۷ میلیارد یورو، آشکار و غیرقابل انکار است، اما تکان و پس لرزه ها تلفات چندانی به جا نگذاشته زیرا حکومت ولایت مطلقه فقیه چنان در گنداب فساد مالی غوطه می خورد که رسوایی هایی از این دست چیزی برحجم اقیانوس وار فساد آن نمی افزاید. بی دلیل نیست که همه دستگاه های عریض و طویل نظام ولایی در این باره سکوت پیشه کرده و تنها معاون وزارت خارجه، ابراهیم رحیم پور با توضیحی فرافکنانه ازخود، دولت و نظام سلب مسئولیت می کند: «این فرد [رضا ضراب عامل اصلی فساد مالی درترکیه] سمت رسمی ندارد و کارهای وی نیز با دولت نبوده است». با این حال، تارنمای حکومتی “تابناک” برای رفع و رجوع نقش اساسی حکومت آخوندی در رسوایی مالی ترکیه می نویسد: «رسانه های ترکیه درحال جریان سازی علیه ایران و بویژه علیرضا بیگدلی، سفیرجمهوری اسلامی در آنکارا هستند و به نوعی می خواهند سفیر ایران در ترکیه را با جریان فساد اقتصادی مربوط کنند». با همه اینها، نقش مافیای فساد پرور ولی مطلقه فقیه دراین رسوایی بزرگ، بیشتر و آشکارتر از آن است که قابل تکذیب و انکار باشد.
نقش ضلع سوم مثلث یعنی ایالات متحده امریکا، اگرچه به آشکاری دو ضلع دیگر نیست، اما آن را نمی توان نادیده انگاشت. چند سال است که دیوید کوهن، معاون سخت کوش وزارت خزانه داری امریکا، ظاهرا تلاش می کند که همه روزنه های فرار از تحریم ها علیه حکومت آخوندی را مسدود کند و تاکنون میلیاردها دلار بانک های معتبری چون ان آی جی (هلند)، جی پی مورگان (امریکا)، استاندارد چارترد و اچ سی بی سی (انگلستان)، آر بی سی (اسکاتلند)، دویچه بانک و کومرز بانک (آلمان)، اچ وی بی و یونی کردیت (ایتالیا)، میتسوبیشی (ژاپن)، ایلاف (عراق) و… را به خاطر نقض تحریم ها جریمه کرده است. از چنین کشوری، که بودجه دستگاه های اطلاعاتی آن از کل بودجه دهها کشور جهان سومی بیشتر است، چگونه می توان پذیرفت که از نقش کم و بیش آشکار بانک هالک (خلق) ترکیه در پول شویی ۸۷ میلیارد یورویی ناآگاه بوده و تنها پس از برملاشدن رسوایی، معاون وزارت خزانه داری شتابان به ترکیه سفرکند؟!
آیا نمی توان چنین اندیشید که ایالات متحده و آقای اوباما درعین تنگ و تنگ تر کردن ظاهری فشار تحریم ها، راه فرار و تنفسی نیز برای نظام ولایی بازگذاشته بودند تا به تنگی نفس و خفقان دچار نشود؟ آیا اگر کسی چنین بیندیشد، مبتلا به ویروس تئوری توطئه است؟!
* شهباز نخعی نویسنده در حوزه ی مسائل سیاسی، ساکن اروپا و از همکاران شهروند است.
Shahbaznakhai8@gmail.com
