از آن زمان که به یاد دارم، روز زن در خانه ما روزی خاص بود. در روز هشت مارس، نه تنها زنان، بلکه مبارزات آنان برای برابری و آزادی را بزرگ می داشتیم و از گذشتگان تجلیل می کردیم. همچنین یادآور می شدیم که راهی طولانی طی شده ولی راهی بس دراز باقی است. امسال نیز به سبک و سیاق همیشه هشت مارس فرا می رسد ولی روز زن امسال برای من با سال های دیگر تفاوت کیفی خاصی دارد. این احساس متفاوت، ارتباط مستقیم به آنچه در یک سال گذشته در دو جنبه خصوصی و عمومی زندگی ام تجربه کرده ام، دارد. از یک سو با تولد دخترم به خوبی دانستم مادر من و مادران ما، آن انرژی جادویی مبارزه برای برابری را چگونه کسب کرده بودند. آنان نیز مانند من، دنیای بهتری برای دخترکان خود می خواستند. از سوی دیگر حضور من در صحنه انتخابات درون حزبی لیبرال به عنوان یک زن مهاجر، آموزه های گرانبهایی را برایم به ارمغان آورده که بدون شک ارزش تجربه را داشته است. تلفیق این دو تجربه ی گرانبهای شخصی و اجتماعی، مرا به آرمان هایم باورمندتر کرد و مرا در مسیر حرکت مصمم تر از قبل.
در سال گذشته بیش از پیش دانستم، داستان توانمندسازی زنان و برابری جنسیتی بیش از هر چیز شبیه به یک مسابقه دوی امدادی است و پویندگان این مسیر دوندگان امدادی. بدان معنا که هر فرد به خودی خود در این راه رسالتی دارد و می تواند نقش آفرین باشد. هر فردی خود می تواند یا در نقش دونده نقش بازی کند و یا در مقام حمایت گر و تشویق گر و یا تسهیل گر. بسیار ساده است که از دور به تماشای کارزار مبارزات زنان بنشینیم و بگوییم این گوی و این میدان، اگر شایسته هستی، بر مشکلات فائق شو و در رقابت ها پیروز شو. مانعی که بر سر راهت نیست!!! این نوع نگاه شاید بازدارنده ترین تفکر بر سر راه برابری فردی و اجتماعی زنان است. در این مطلب کوتاه بر آن نیستم تا نقش خانواده، پدر و مادر، همسر یا شریک زندگی، فرزندان و دوستان را در توانمندسازی زنان و نقش پذیری های اجتماعی آنان مرور کنم که آن خود حدیثی است مفصل. بلکه بر آن هستم تا تقش حمایت های سازمان های غیر دولتی را برای حضور پررنگ تر زنان در عرصه های سیاسی به اختصار بیان کنم.
لیلی پورزند و دخترش آرتینا
کانادا در بسیاری زمینه ها همچون قوانین برابر برای زنان و مردان و ارائه خدمات اجتماعی برابر دستاوردهای بسیاری داشته است، اما در میان کشورهای دنیا از نظر داشتن میزان نماینده زن در بدنه های قانونگذاری در مقام چهل و هشتم ایستاده است که بسیار رتبه پایینی برای یکی از پیشرفته ترین کشورهای جهان محسوب می شود. همچنین به طور میانگین تنها ۲۵ درصد از صندلی های مجالس قانونگذاری در سطوح شهری، استانی و فدرال را زنان در کانادا اشغال کرده اند. امروز احزاب سیاسی به خوبی می دانند برای موفقیت بیشتر باید به دنبال تشویق زنان شایسته و علاقمندی باشند که به دلایل متعدد تا به امروز نتوانسته و یا نخواسته اند وارد رقابت های علنی انتخاباتی شوند. احزاب به خوبی می دانند که دوران یک صدایی جنسیتی در دنیای سیاست به سر آمده و یکی از رموز موفقیت و دوام سیاسی همانا تلاش برای داشتن تعداد زنان بیشتر در بدنه های حزبی و قانونگذاری است. ولی این مهم تنها با سر دادن شعار و یا دعوت و تشویق زنان به فعالیت، میسر نمی شود. موانع حضور و مشارکت سیاسی زنان حتی در کشوری مانند کانادا آنقدر زیاد و در عین حال پنهان است که حل آن باوری بس عمیق و تلاشی بس جدی می طلبد.
در میان کارزار انتخاباتی خود به بسیاری چالش های جنسیتی برخوردم که نه به عنوان مانع بلکه به عنوان تجربه به آنها نگریستم. گاه مکث کردم و اندیشیدم تا مطمئن شوم آنچه تجربه می کنم زاییده خیالات و یا پیش داوری های شخصی خودم نیست. در میانه این کارزار بود که با سازمان غیر دولتی و غیر حزبی صدای برابر (Equal Voice) آشنا شدم. این سازمان با هدف و تمرکز توانمندسازی زنان برای حضور پررنگ تر در سیاست و بدنه های قانونگذاری به وجود آمده است و در سطح شهری، استانی و فدرال زنان علاقمند به مشارکت سیاسی را حمایت می کند. این سازمان زنان کاندیدا و اعضای تیم کمپین آنها را با برگزاری جلسات نت ورک و گفت و شنود و همچنین کارگاه های آموزشی و یا تمرینی برای کاندیداهای زن در سراسر کانادا حمایت می کند. در این جلسات و کارگاه ها زنان پیشکسوت که یا خودشان کاندیدا بوده اند و یا در کمپین انتخاباتی یک کاندیدای زن نقش حمایتی داشته اند، تجربیات خود را با دیگران قسمت می کنند و راه های مواجهه با چالش ها را به بحث می گذارند و مدل های کمپین های مختلف را با سناریوهای گوناگون با هم بازسازی و تمرین می کنند.
یکی از زیباترین شعارهایی که در تمام زندگی ام شنیده ام، همانا شعار اصلی سازمان صدای برابر است که می گوید: “یا خود او باش و یا حمایت گرش باش” یا “Be Her or Support Her”. به اعتقاد من این چهار کلمه چنان گویا هستند که می توان بر مبنای آنها مقاله ها و کتاب ها نوشت و ساعت ها بحث و سخنرانی کرد. من شخصا به عنوان یک کاندیدای زن، از آن روز که با این سازمان و اهداف آن آشنا شدم، با شرکت در جلسات شان، دانستم که در این راه تنها نیستم. بسیاری از چالش هایی را که من به طرق مختلف تجربه کرده بودم را بسیاری دیگر از زنان کاندیدا در گذشته و یا اکنون تجربه کرده بودند. به اشتراک گذاردن این تجربه های مشترک نه تنها به افراد کمک می کند تا احساس تنهایی نکنند بلکه با شنیدن ایده های مختلف، راهکارهای جدید و استراتژی های موثر برای ادامه مسیر نیز مرور می شود. این سازمان همچنین از همه آنانی که زنان کاندیدا را حمایت می کنند نیز دعوت می کند تا در جلسات شرکت کنند و تجربه های ناگفته و پشت صحنه خود را با دیگران به اشتراک بگذارند تا با خرد گروهی راه حل های نوین برای برخورد مثبت با این چالش ها مورد بحث قرار گیرد.
در آستانه روز زن، افتخار این را داشتم که کارگاهی سه ساعته برای شاخه جوانان سازمان صدای برابر در دانشگاه تورنتو برگزار کنم. در این کارگاه برای دختران جوان دانشجو و مشتاق فعالیت سیاسی، مفهوم پروسه انتخابات درون حزبی را توضیح دادم و اینکه چرا مشارکت زنان در این مرحله چه به عنوان کاندیدا و چه به عنوان حمایت گر لازم و ضروری است. همچنین در بخش دوم کارگاه برای شرکت کنندگان، گوشه هایی از تجربه های شخصی خود را به عنوان کاندیدای زن در میان گذاشتم. برای بسیاری از شرکت کنندگان شنیدن این تجربیات به صورت دست اول، بسیار جالب و عجیب بود و می گفتند این نکته ها را تا به امروز در کتاب های درسی خوانده بودند ولی مهم است که جامعه بداند خارج از کتاب های درسی، همچنان چالش های بسیاری بر سر راه زنان برای ورود به صحنه های انتخاباتی و سیاسی وجود دارد.
در پایان این جلسه یکی از برگزار کنندگان جوان این کارگاه، به رسم یادبود از طرف شاخه جوانان صدای برابر برای دخترک ۱۸ روزه ام، هدیه ای به من داد و گفت این هدیه ای است برای دختری کوچک متعلق به نسل آینده از طرف زنان جوان نسل امروز به مادری از یک نسل پیش با امید به آینده ای بهتر.
رسیدن به صدای برابر مسیری است که نسل ها دست در دست هم پیموده اند و ما نیز مسئول تحویل حاصل کار خود به نسل دختران جوان دانشجو و نسل بعد از آنها هستیم. پس باید پیش رفت.
با احترام به همه زنان و مردان آزاده نسل های قبل که راه را برای ما هموار کردند. با اظهار ارادت به نسل امروز که با تلاش بسیار سعی می کنند دریچه های بیشتری برای برابری به روی زنان بگشایند و با سلام به نسل آینده که پرتوان و پرشور به میدان خواهد آمد.
روز زن مبارک باد.
www.equalvoice.ca
