انتخابات انتاریو ۲۰۱۴
چهار حزب اصلی در انتخابات انتاریو شرکت دارند: حزب لیبرال، محافظه کاران پیشرو، ان دی پی و حزب سبز انتاریو. آشنایی و مروری بر تاریخچه این احزاب و مشی سیاسی، ساختار، ایدئولوژی، کارنامه آنها و برنامه های امروزشان برای شناخت شان اهمیت دارد. در چند هفته ای که تا روز ۱۲ ژوئن (جون) باقی مانده، تلاش می کنیم، هر چند به اختصار، این احزاب را به خوانندگان شهروند معرفی کنیم. در این شماره به حزب لیبرال می پردازیم. کارنامه سیاسی رهبر این حزب خانم کاتلین وین را هم با هم مرور خواهیم کرد، البته کسانی که علاقمند به آشنایی بیشتر با این احزاب و رهبران آنها هستند و با زبان انگلیسی و یا فرانسه آشنایی کافی دارند، می توانند به منابع بسیاری که در این زمینه وجود دارد، مراجعه کنند. تا آنجا که نگارنده می داند متاسفانه در این زمینه به زبان فارسی بجز مقالاتی که به مناسبت مختلف در نشریات و از جمله در شهروند نوشته و منتشر شده، منابع دیگری وجود ندارد
نگاهی به تاریخچه حزب لیبرال انتاریو
این حزب در سال ۱۸۷۵ یعنی ۱۴ سال قبل از تشکیل کنفدراسیون کانادا به وسیله رابرت بالدوین و ویلیام لیون مک کنزی که در سال های ۱۷۳۰ و ۱۷۴۰ بحث «دولت مسئول» را در انتاریو مطرح کرده بودند، از توسعه «حزب رفرم» (حزب اصلاح طلب) انتاریو تشکیل شد. این حزب در عمل خواستار اتحاد دو قسمت عمده کانادا که به کانادای علیا (کبک و انتاریو) و کانادای سفلی (قسمت های غرب میانه کانادا) می شدند، بودند. این دو سیاستمدار پیشگام در واقع با تشکیل دولت لیبرال، استان کانادا یا Dominion of Canada را پایه ریزی کردند که در سال ۱۹۷۱ پایه و مبنای تشکیل کنفدراسیون کانادا قرار گرفت. این حزب پس از تشکیل خود به عنوان حزب اپوزیسیون رسمی دولت محافظه کاران در ترکیب قدرت سیاسی جایگاهی پیدا کرد.
لیبرال ها با تشکیل کنفدراسیون کانادا در سال ۱۸۷۱ محافظه کاران را شکست دادند و به قدرت حکومتی رسیدند. بعد از چند بار دست بار دست به دست شدن قدرت وقتی در سال ۱۸۷۵ به قدرت رسید، تا سال ۱۹۰۵ بی وقفه امور دولتی کانادا به دست لیبرال ها و دولت لیبرال بود. در سال ۱۹۰۵ بعد از سی سال از محافظه کاران شکست خوردند. عمده نفوذ حزب لیبرال در مناطق کشاورزی و غیر شهری بود و در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ که ان دی پی شروع به فعالیت در انتاریو کرد، به نظر می رسید که حزب لیبرال بطور کلی از صحنه سیاسی انتاریو حذف شود. بین ۱۹۴۳ تا ۱۹۸۵ محافظه کاران بی وقفه دولت ها را تشکیل دادند در این مدت ۴۲ سال لیبرال ها در شهر تورنتو عملا هیچ نفوذی و قدرتی نداشتند و تنها در مناطق روستایی دارای پایگاه و نفوذ سیاسی بودند. در سال ۱۹۸۵ دیوید پترسون حزب لیبرال را بازسازی کرد و به آن ساختاری مدرن با ایده هایی نوین داد و توانست در انتخابات با رهبری خود به پیروزی برسد و بین ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۷ دولت اقلیتی تشکیل بدهد و این برگشت لیبرال ها به قدرت سیاسی در انتاریو بود. با اینکه در سال های پس از جنگ، از سال ۱۹۴۳ تا ۲۰۰۳ در بیشترین دوره ها این محافظه کاران بودند که دولت انتاریو را در اختیار داشتند.
باری بعد از حکومت اقلیت ۱۹۸۷ـ ۱۹۸۵ دولت اکثریتی که لیبرال ها بین سال های ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۰ داشتند، به موفقیت دولت قبلی شان نبود. کم کم مردم بویژه آنها که به حزب های سیاسی مرکز متمایل به چپ راغب بودند توجه و پشتیبانی شان به سمت ان دی پی و باب ری رهبر آن جلب شد. در انتخابات ۱۹۹۵ این ان دی پی بود که برای نخستین بار در انتاریو به قدرت حکومتی دست یافت و بعد از عدم موفقیت باب ری و ان دی پی در اجرای برنامه هایی که وعده داده بودند و کسری بودجه کلانی که به وجود آوردند، در سال ۱۹۹۵ مایک هریس، رهبر دست راستی محافظه کاران این حزب را به قدرت رساند. بعد از او ارنی ایوز محافظه کاران را تا سال ۲۰۰۳ در قدرت نگهداشت. در انتخابات سال ۲۰۰۳ دالتون مک گینتی، زمانی که نارضایتی مردم از محافظه کاران به حد زیادی رسید، توانست با رهبری خود با به دست آوردن ۷۲ کرسی مجلس لیبرال ها را با قدرت در انتاریو به پیروزی برساند. در انتخابات ۲۰۰۷ پیروزی لیبرال ها و مک گینتی با ۷۲ کرسی تکرار شد. در انتخابات ۲۰۱۱ اما لیبرال ها با کمبود یک کرسی، با ۵۳ کرسی از ۱۰۷ کرسی مجلس به دولت اقلیت دست یافتند. این نخستین بار بود که در دوران معاصر لیبرال ها سه دوره متوالی در انتاریو به قدرت رسیدند و این رکوردی برای مک گینتی است.
مک گینتی بعد از حدود یک سال استعفاء داد و از ۱۱ فوریه ۲۰۱۳ خانم کاتلین وین رهبری حزب لیبرال را به عنوان اولین زنی که به این مقام رسیده، بر عهده دارد
.
مروری بر زندگی و کارنامه سیاسی کاتلین وین رهبر حزب لیبرال
بیست و پنجمین نخست وزیر انتاریو روز ۲۱ ماه مه ۱۹۵۳ به دنیا آمده است. پدر و مادرش تبعه بریتانیا بوده و در باهاما زندگی می کردند. این خانواده به کانادا مهاجرت کردند و در ریچموند هیل انتاریو ساکن شدند. کاتلین وین در ریچموند هیل بزرگ شده است. پس از اتمام تحصیلات متوسطه در دانشگاه های کوئینز و انتاریو تا مقطع فوق لیسانس (کارشناسی ارشد) در رشته هنر درس خوانده و بعد در رشته آموزش و پرورش یک فوق لیسانس هم از انستیتوی مطالعات آموزشی انتاریو گرفته است. وی در سال ۱۹۹۴ فعالیت سیاسی خود را به عنوان عضو شورای هئیت امنای مدارس شروع کرده است. پس از سال ها فعالیت در این زمینه و عضویت در حزب لیبرال در انتخابات ۲۰۰۳ از دان ولی وست کاندیدای حزب شد و موفق شد دیوید تورنبال، وزیر کابینه محافظه کاران پیشرو را در این حوزه با اختلاف ۵۰۰۰ رای شکست دهد و به مجلس راه یابد. در کابینه های دولت های مک گینتی به وزارت امور شهری تورنتو، وزیر امور اقوام بومی انتاریو و وزارت آموزش و پرورش منصوب شد. پس از کناره گیری مک گینتی در ۱۵ ماه اکتبر ۲۰۱۲ کاندیدای رهبری حزب شد و توانست با پشتیبانی اعضای حزب، نمایندگان و مقامات با نفوذ لیبرال در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲ با شکست رقبای خود، به عنوان اولین زن به رهبری حزب لیبرال انتاریو دست یابد. علاوه بر این خانم وین اولین نخست وزیری است که آشکارا همجنسگراست. کاتلین وین تا سن ۳۷ سالگی متاهل بوده و از این ازدواج سه فرزند دارد، اما از این سن به بعد به عنوان یک همجنسگرا زندگی کرده است. وی در جولای ۲۰۰۵ با پارتنر زن خود به طور رسمی ازدواج کرده و از آن زمان تا اکنون با وی زندگی می کند.
از نظر سیاسی خانم کاتلین وی یکی از قدرتمندترین نخست وزیران کانادا به شمار می رود. قدرت سازماندهی و مدیریت قابل توجهی دارد و بهبود امور اقتصادی را وسیله ای عمده برای بهبود زندگی مردم انتاریو می داند و به همین خاطر توجه عمده او در خط مشی سیاسی اش توجه و پرداختن به مسائل رفاهی زندگی مردم انتاریوست. یکی از چالش های خانم وین اصلاح قوانین بازنشستگی است. وی بر سر این موضوع مهم با استفن هارپر، نخست وزیر دولت محافظه کار فدرال اختلافات جدی و کشمکش های زیادی داشته و دارد. با توجه به آنچه دکتر رضا مریدی، وزیر کابینه خانم وین در مصاحبه اش به شهروند گفت پلاتفورم حزب لیبرال به رهبری خانم وین در واقع لایحه بودجه ای است که حزب به مجلس عرضه کرد، اما به خاطر اینکه ان دی پی مثل دو بودجه دیگر خانم وین از آن حمایت نکرد منجر به انتخاباتی شد که روز ۱۲ جون برگزار می شود
.
حزب لیبرال انتاریو و حزب لیبرال فدرال
پرسش و نکته ای که برای بسیاری از اعضای جامعه ایرانیان انتاریو و کانادا بارها مطرح شده و می شود ارتباط احزاب لیبرال در استان های مختلف با حزب لیبرال فدرال است. در کل باید گفت لیبرالیسم در کانادا طیفی از فعالان، سازمانها و احزاب سیاسی را در بر می گیرد که در اصطلاح و تعریف های سیاسی در مرکز گرایشات سیاسی در مقابل گرایشات سیاسی چپ و راست قرار می گیرند (توضیح : این واژه ها و دسته بندی را با چپ و راست در فرهنگ سیاسی ایران اشتباه نگیرید. این جناح بندی ها مربوط به بعد از دوران روشنگری و حتی متقدم به این دوران، به عصرمدرن سیاست در اروپا و به ویژه در فرانسه و آلمان برمی گردد و هیچ ارتباطی با وضعیت آشفته ی سیاست و جناح بندی های سیاسی دست کم در ۵۰ سال اخیر ایران ندارد.)
احزاب لیبرال استان های کانادا به لحاظ مشی کلی همه از احزاب آزادیخواهی هستند که به درجات مختلف گرایشات چپ دارند. حزب لیبرال فدرال کنونی به رهبری جاستین ترودو به طور نسبی نمونه خوبی از احزاب لیبرال در کاناداست اما این احزاب به طور رسمی با هم تشکیلات مشترک اجرایی ندارند. وجوه مشترک زیادی دارند از جمله اینکه فدرالیست هستند. معمولا اعضای احزاب لیبرال استانی مثل اعضای حزب لیبرال انتاریو، عضو حزب لیبرال فدرال هم هستند و در پاره ای موارد به لحاظ تبلیغی و سیاست های کلان با هم همفکری و همکاری می کنند، اما در نهایت همه احزابی مستقل هستند که در استان های مختلف فعالیت می کنند و یا در سطح فدرال در تلاش برای رسیدن به قدرت سیاسی هستند.