در حالی که کمتر از ۴۰ روز به ۱۵ سپتامبر ـ تاریخ بررسی و تأیید یا رد توافق هسته ای حکومت آخوندی و ۱+۵ ـ توسط کنگره امریکا باقی مانده، طرفین این زورآزمایی یعنی دولت باراک اوباما از یک سو و کنگره دارای اکثریت جمهوری خواه از سوی دیگر، تمام امکانات خود را برای غلبه بر حریف به کار گرفته اند.
همین روند با مقداری تفاوت درداخل کشور نیز وجود دارد و هواداران توافق با مخالفان دلواپس آن به کارزاری همه جانبه مشغولند.
افزون بر اینها، در هفته های اخیر تحرکات نظامی و به ویژه دیپلماتیک بیشتری در مناطق بحرانی خاورمیانه به چشم می خورد. در ترکیه، رجب طیب اردوغان که هنوز شکست از دست دادن اکثریت خود در انتخابات اخیر را هضم نکرده و به خاطر ناتوانی در تشکیل یک دولت ائتلافی در حالتی پادرهوا به سر می برد، ناراحتی خود را بر سر حزب کرد دموکراتیک خلق که با کسب ۱۳ درصد از آراء عملا مانع دستیابی حزب اسلامی عدالت و توسعه آقای اردوغان به اکثریت شد خالی می کند و به پرونده سازی برای آقای دمیرتاش رهبر این حزب پرداخته است. از سوی دیگر، نیروهای ارتش ترکیه به حمله به مواضع حزب کارگران کرد ترکیه در شمال عراق و سوریه پرداخته اند و ترکیه پس از مدت ها ممانعت پایگاه هوایی اینجرلیک خود را به روی هواپیماها و پهبادهای امریکایی گشوده است تا برای حمله های هوایی به داعش ناگزیر از برخاستن از پایگاه های امریکا در کشورهای عربی خلیج فارس یا ناوهای هواپیمابر نباشد.
در یمن هم که حملات شدید هوایی پنج ماه گذشته نیروهای ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی برای حمایت از رییس جمهوری متواری و پناهنده کشور آن را به ویرانه ای تبدیل کرده، به نظرمی آید که تحولی در حال صورت گرفتن است و در روزهای گذشته نیروهای موسوم به مقاومت مردمی، که هوادار رییس جمهوری عبد ربه منصورهادی هستند توانسته اند بندرعدن و یک پایگاه نظامی نزدیک به آن را از دست نیروهای شورشی حوثی خارج کنند و نخست وزیر و شماری از وزیران نیز برای اداره امور کشور به عدن بازگشته اند.
فزون براین تحولات میدانی، در عرصه دیپلوماتیک نیز تحولاتی جدی به چشم می خورد که می تواند نشانه وجود اراده سیاسی برای حل بحران خاورمیانه و به ویژه سوریه باشد. روز دوشنبه ۳ اوت، سرگئی لاوروف،
وزرای خارجه ایران و آمریکا در جریان مذاکرات هسته ای
جان کری و عادل الجبیر وزرای امورخارجه امریکا، روسیه و عربستان سعودی برای گفتگو درباره مسایل خاورمیانه به گفتگو و تبادل نظرپرداختند.
روز ۵ اوت نیز به گزارش تارنمای “رادیوبین المللی فرانسه”:«سرگئی لاوروف وزیرامورخارجه روسیه، درپایان ملاقات با همتای امریکایی خود جان کری، گفت که دوکشور به رغم توافق بر سر ضرورت مبارزه با گروه “داعش”، درباره چگونگی انجام این مبارزه با یکدیگر به توافق نرسیدند. این دومین باراست که وزرای امورخارجه امریکا و روسیه طی روزهای گذشته درمورد بحران سوریه با یکدیگر دیدار و گفتگو می کنند».
بنابر اعلام وزارت امورخارجه امریکا: «درپایان این دیدار وزرای امورخارجه سه کشور ضرورت حل سیاسی بحران سوریه را پذیرفته و برنقش گروه های سیاسی مخالف بشار اسد تأکید کرده اند».
از سوی دیگر، به گزارش تارنمای “بی بی سی” فارسی در روز چهارشنبه ۵ اوت: «قرار است نمایندگان ایران، روسیه و سوریه نشستی سه جانبه ـ ظاهرا درسطح معاونان وزارت خارجه ـ داشته باشند که موضوع اصلی آن بحث درباره جنگ داخلی سوریه است… همزمان میخاییل باگدانوف، معاون وزارت خارجه روسیه و فرستاده ولادیمیرپوتین درامور خاورمیانه هم درتهران به سر می برد».
به نوشته “بی بی سی”: «رسانه های ایران به نقل از آقای باگدانوف گزارش دادند که قراراست نشستی سه جانبه میان او، آقای امیرعبدالهیان معاون وزارت خارجه و یک مقام سوریه برای بحث درباره بحران سوریه برگزارشود».
با کمی خوشبینی، از مجموع این رویدادها می توان به این نتیجه رسید که احتمالا برای حل بحران پیچیده سوریه کورسوی امیدی پدیدار شود!
* شهباز نخعی نویسنده در حوزه ی مسائل سیاسی، ساکن اروپا و از همکاران شهروند است.
Shahbaznakhai8@gmail.com
