تیرگان قد می کشد
ما ایرانیان کانادا به خیلی از چیزهای این کشور زیبا و پذیرنده می نازیم، اما ما ایرانیان تورنتو چیز دیگری هم داریم که با آن به دیگران پز می دهیم و آن جشنواره ی بزرگ چهار روزه ای است به نام تیرگان.
پایه ی این جشنواره توسط عده ای از جوانان فرهنگ دوست در مارچ ۲۰۰۶ (نوروز ۱۳۸۵) گذاشته شد با نام “زیر گنبد کبود”. استقبال بی نظیر از این جشنواره باعث شد که آنها به فکر برگزاری تیرگان در تابستان و در فضای باز بیفتند. این شد که در سال ۲۰۰۸ اولین تیرگان با نام “یکی بود، یکی نبود” برگزار شد. و در ادامه در سال های ۲۰۱۱، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵ سه جشنواره ی دیگر هم با موفقیت بسیار برگزار شدند.
حالا رسیده ایم به ششمین تیرگان که از پنجشنبه ۲۷ جولای تا یکشنبه ۳۰ جولای در دو محل هاربرفرانت سنتر و دیستیلری برگزار می شود. شاید دیگر متوجه شده اید که چرا تیتر مطلبم را گذاشته ام “تیرگان قد می کشد”. تیرگان امسال قد کشیده و به دیستیلری رسیده و آن طور که در گفت وگوی من با رئیس جشنواره می خوانید، قرار است همینطور قد بکشد و دست و پایش را دراز کند بر روی تمام شهر.
پیش از تیرگان پنجم نشستی داشتم با مدیرانش تا از کم و کیف برنامه های آن سال مطلع شویم، خیلی زود دو سال گذشت و ما به تیرگان ۲۰۱۷ رسیدیم. از آنجا که شهروند یکی از حامیان همیشگی فعالیت های فرهنگی ـ هنری ـ ادبی شهر بوده و همینطور از حامیان همیشگی تیرگان، لازم دیدیم که خوانندگانمان را در جریان جشنواره ی امسال قرار دهیم.
در دفتر تیرگان به دیدن مهرداد آرین نژاد، بنیانگذار و رئیس جشنواره تیرگان رفتم تا از او اطلاعات جشنواره ی امسال را بگیرم. او خبرهای خوبی برایمان داشت.
در آغاز از او خواستم که بگوید در این فاصله چه کارهایی انجام داده اند؟ او گفت:
این دفتر را اجاره کردیم که ماهی دو هزار و خرده ای اجاره و هزینه آب و برق دفتر می شود. تونستیم بودجه بگیریم برای استخدام یک کارمند نیمه وقت برای سه سال که امسال سه سالش تموم میشه.
جشنواره نوروزی، عارف نامه و کنسرت محسن نامجو را در بین این دو تیرگان اجرا کردیم.
برای اینکه از درآمدهاش برای برگزاری تیرگان استفاده کنید یا اینکه می خواهید تداوم داشته باشه؟
ـ می خواهیم تداوم داشته باشه و این مجموعه در طول سال بتونه کارهای فرهنگی بکنه. امیدواریم هر ساله بتونیم جشنواره ی نوروزی رو برگزار کنیم که امسال سال اولش بود و می خواهیم سال دیگه هم برگزار کنیم.
استقبال از جشنواره ی نوروزی چطور بود؟
ـ استقبال مردم خیلی خوب بود. از لحاظ مالی هم تقریبا ۳۰۰هزار دلار برای ما هزینه داشت و همان میزان هم تقریبا تونستیم دربیاریم، یعنی بلیت بفروشیم و گرنت بگیریم و اسپانسرشیپ، ولی چون سال اول بود ما خیلی شاهکار کردیم چون کسی زیاد نمی شناخت.
برنامه ی محسن نامجو هم با همکاری موزه آقاخان برگزار کردیم که برامون درآمد داشت. تا حالا سه تا از برنامه هامون در همکاری با آقاخان بوده و اونها هم از این همکاری خوشحالند.
عارف نامه هم برامون درآمد داشت و امیدواریم بتونیم از این برنامه ها برگزار کنیم که هم برای جشنواره پول جمع کنیم و هم برای دفترمون که بتونه سرپا بمونه.
از جشنواره ی امسال برامون بگو.
ـ تیرگان رو بزرگ کردیم. به غیر از هاربرفرانت سنتر بخشی از جشنواره را در دیستیلری هم برگزار می کنیم و بین هاربرفرانت و دیستیلری اتوبوس شاتل گذاشتیم که مردم رو بین این دو مکان رایگان جابجا کنه. هر بیست دقیقه یک بار شاتل باس حرکت میکنه که اگر کسی خواست از برنامه های هر دو جا استفاده کنه.
تو دیستیلری فقط غرفه دارید یا برنامه هم اجرا میشه؟
ـ هم غرفه و هم برنامه های مختلف. توی میدون اصلی دیستیلری یک استیج می زنیم که برنامه های هنری اونجا اجرا میشه، مثلا آقای سعید شنبه زاده برنامه داره و گروه های هنری دیگه. همینطور در گوشه و کنار دیستیلری Roaming Musician داریم، مثلا یک نفر یک گوشه دف میزنه، گوشه ی دیگه ای یکی ویلن میزنه و …
چی شد که تو فکر دیستیلری افتادید؟
ـ برای اینکه گنجایش هاربرفرانت محدوده، اینجوری هر دو جا می تونیم بازدیدکننده داشته باشیم به اضافه اینکه این گوناگونی جذابه. کسی که از شهرهای آمریکا میاد اینجا برای تیرگان، هم توی جشن شرکت میکنه، هاربرفرانت رو میبینه، میره دیستیلری برنامه های اونجا رو می بینه، از رستوران و بارهای اونجا استفاده میکنه و با دیدنی های تورنتو آشنا میشه. این کار شرکت در جشنواره رو براشون جذاب تر میکنه.
کنفرانس زنان در رهبری
یکی از برنامه های متفاوت امسال تیرگان کنفرانس زنان در رهبری است که با حضور تعدادی از زنان موفق بیشتر در عرصه ی مدیریت برگزار می شود.
این کنفرانس روز شنبه ۲۹ جولای از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر در سالن موزه آقاخان برگزار می شود.
شیوا امیری، انوشه انصاری، فی ارجمندی، رودی بختیار، لیندا برناردی، نازی افتخاری، بهناز قهرمانی، دنا قلمبر، مریم غیائی، فریال گواشیری، مریم خسروانی، پریسا خسروی، روزیتا معظمی فرهانی، آذر نفیسی، هما سرشار، شهلا ثابت و فوژان زینی زنانی هستند که هر یک در عرصه تخصصی خود بسیار موفق اند.
مهرداد آرین نژاد در مورد بلیت این کنفرانس گفت: اگر زود اقدام به خرید کرده باشند۱۱۰ دلار و از جولای به بعد ۱۵۰ دلار، اما ما تونستیم با کمک دو نفر از نیکوکاران شهر، تعداد حدود ۴۰ بلیت به قیمت ۲۰ دلار برای دانشجویان درنظر بگیریم.
ضمنا خانم پریسا خسروی امسال ریاست افتخاری جشنواره را برعهده دارد. ایشان قبلا معاون رئیس سی ان ان بین المللی بودند.
شب شعر تیرگان
آرین نژاد از شب شعر تیرگان به عنوان برنامه ی تازه و متفاوت امسال یاد می کند و می گوید:
شب شعری داریم که شاعران شهرمون در اون شب شعرخوانی دارند. آقای مصطفی عزیزی لطف کردند و قراره که هماهنگی این برنامه را برعهده بگیرند. تعدادی از شاعران هم قراره که ویدیوهای شعرخوانی خودشون رو از کشورهای دیگه برامون بفرستند مثلا آیدا شاملو قراره یکی از شعرهای شاملو رو بخونه و بفرسته.
در این شب شعر بهار الماسی، بهرام بهرامی، رویا ابراهیمی، پگاه کریمی، امیر مهیم، ساناز مصدق، دنا رباطی، آنا سرچمی، هیلا صدیقی، آیدا شاملو و ساره سکوت شعرخوانی دارند.
این برنامه شنبه ۲۹ جولای ساعت ۸ شب به مدت دو ساعت در سالن Miss Lou هاربرفرانت سنتر برگزار می شود.
قدردانی از بهرام بیضایی
یکی از برنامه های جالب این تیرگان بزرگداشت بهرام بیضایی است. بهرام بیضایی نویسنده و کارگردان بزرگ سینما و تئاتر ایران است که چند سال اخیر در آمریکا ساکن شده و به پژوهش و تألیف و خلق نمایش های جدید مشغول است. در این برنامه مژده شمسایی همسر بهرام بیضایی، دکتر عباس میلانی و سهیل پارسا کارگردان برجسته ی ایرانی ـ کانادایی از بیضایی خواهند گفت و ویدیویی از ناصر تقوایی در همین خصوص پخش می شود.
این برنامه در استودیو تئاتر در هاربرفرانت سنتر شنبه ۵ بعدازظهر برگزار می شود.
شوی لباس، نمایشگاه عکس و نقاشی در آرتاگالری
آرین نژاد از شوی لباسی گفت که متفاوت از دیگر شوهای لباس است. فرین نوروزی از ایران، ۵۰۰۰ سال تاریخ ایران را در قالب لباس زنان دوران های مختلف در آرتاگالری به نمایش می گذارد. شنبه و یکشنبه از ۱۰ صبح تا ۶ بعدازظهر از این شو می توانید به رایگان دیدن کنید.
همچنین نمایشگاه عکس های مسعود کشمیری با حضور هنرمند در آرتاگالری برپاست.
تابلوهای محمود زنده رودی نیز در آرتاگالری به نمایش گذاشته می شود. این تابلوها مجموعه ای هشت قسمتی از هفت پیکر نظامی است که تاکنون در پاریس، نیویورک و سوئیس به نمایش درآمده است. اصل این مجموعه در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری می شود.
حامی تیرگان، حامی فرهنگ و هنر ایران زمین
آرین نژاد از کمپینی خبر داد که اگر استقبال شود، تیرگان می تواند بهتر روی پای خود بایستد. او گفت: تا به حال کارهای جشنواره روی دوش تعدادی از داوطلبان کلیدی تیرگان بوده، تعدادی حدود بیست نفر، اما این طوری نمی شود ادامه داد. برای اینکه کار بسیار بزرگ شده. ما به یک دفتر نیاز داریم چون اینجا اجاره ای هست و معلوم نیست تا کی بتونیم اجاره ی اینجا را بدیم. ما نیاز به سه کارمند تمام وقت و دو پاره وقت داریم، چون دیگه داوطلبان ما نمیتونن بیشتر از این وقت و توانشان رو بگذارند. من خودم دقیقا یک سال است که کارم رو رها کردم و تمام وقت اینجا هستم، روزی ۱۲ تا ۱۶ ساعت دارم کار می کنم، در حالی که حقوقی هم نمیگیرم. ولی برای خودم یک سال گذاشته بودم که بیام و کاری کنم که این نهال بزرگتر بشه و برای شهر باقی بمونه ولی هنوز موفق نشدیم. من معتقدم که یا باید تیرگان خوب برگزار بشه یا اصلا برگزار نشه.
این کمپین را راه انداختیم به این شکل که اگر هر ایرانی که واقعا برای فرهنگ و هنر اهمیت قائله و دلش میخواد فرهنگ و هنرش به این ترتیبی که ما در این ده، دوازده سال گذشته نشون دادیم، ارائه بشه، بیاد کمک کنه و ماهی ده دلار پول بده و با این ده دلارها این بار تقسیم بشه روی هزار نفر، روی پنج هزار نفر یا ده هزار نفر.
الان چند حامی دارید؟
ـ هفتاد و سه نفر شده اند که تعدادی از اینها همین داوطلبانمان هستند. این تعداد باید بشه پنج هزار نفر که میشه پنجاه هزار دلار در ماه آن وقت با این پول می شود یک هفته تیرگان رو در شهر جشن گرفت.
من فردا قرار دارم با شهرداری تا از اونها تقاضای بودجه برای اداره تیرگان (Operating Fund) کنم. میخوام بگم که ما هر دو سال داریم سی، چهل هزار نفر را از شهرهای مختلف آمریکا و سایر نقاط به اینجا جذب می کنیم، این تعداد حدود چهل میلیون دلار درآمد برای این شهر دارند، آنها هم باید کمک کنند.
چه جوری این آمار را به دست آوردید؟
ـ ما از غرفه داران در تیرگان پرسیدیم چند درصد مردم که از شما خرید کردند به شما دلار آمریکایی دادند؟ حدود بیست و پنج درصد فروش شان به دلار آمریکایی بود. این مثل یک نمونه گیری ست. اگر تیرگان صد هزار بازدیدکننده داشته باشه، بیست و پنج هزار نفرش از آمریکا میاد.
ما هدفمون اینه که در ده سال آینده یک میلیون نفر را به این شهر بیاریم. یعنی یک یا دو هفته جشن تیرگان داشته باشیم. ما بین سه تا پنج میلیون ایرانی خارج کشور داریم، میتونیم یک میلیون رو اینجا بیاریم.
می خواهیم در این یک هفته سینماهای شهر فیلم های ما باشه، تئاترهای شهر، نمایش های ما باشه و …
خیلی آرمانی فکر نمی کنید؟
ـ چرا، آرمانیه، ولی خود تیرگان هم آرمانی بود. کی فکر می کرد یک روز ما بتونیم هم هاربرفرانت برنامه داشته باشیم و هم دیستیلری و صد، صد و پنجاه هزار بازدیدکننده داشته باشیم. ما در کنار تیرگان، نه تنها دوست داریم مثل سال اول که شروع کردیم، جشن نوروز رو برگزار کنیم، بلکه می خواهیم مهرگان و جشن سده را هم برگزار کنیم، دلمون میخواد تمام جشن های فرهنگی رو به مرور بگیریم. ما در ایران باستان بیش از هفتاد جشن در سال داشتیم.
برنامه های غیر رایگان یا بلیتی امسال چه برنامه هایی ست؟
ـ ما امسال هفت برنامه بلیتی داریم. یکی گروه موسیقی و رقص صوفی ست که برنامه افتتاحیه پنج شنبه شب است در همکاری با گروه رومی کانادا و آقای فرزاد عطارجعفری هماهنگ کننده ی این برنامه است.
نمایش آرش کمانگیر نوشته ی بهرام بیضایی به کارگردانی سهیل پارسا در سه روز جمعه، شنبه و یکشنبه در سالن تئاتر هاربرفرانت سنتر اجرا می شود.
رامیز قلی اف با همراهی مازیار حیدری و علی مسعودی کنسرت دارد. ایشان نوازنده ی چیره دست تار است و از کشور آذربایجان میهمان تیرگان است. موقعیت بسیار مغتنمی برای شنیدن صدای ساز ایشان فراهم شده که امیدوارم از دست ندهید.
مژگان شجریان با گروه موسیقی اش از لس آنجلس میهمان ما هستند و روزهای جمعه و شنبه کنسرت دارند.
رعنا منصور از آمریکا میهمان ما هست و دو کنسرت روزهای شنبه و یکشنبه اجرا می کند.
کنسرت دیگری داریم به نام Sounds of Persia با حضور مجید درخشانی و گروه شاهو عندلیبی در روزهای شنبه و یکشنبه. آقای درخشانی از آلمان میهمان ما است.
چمدان می می یک نمایش کمدی درام چند زبانه است (فارسی، انگلیسی و اسپانیایی با زیرنویس) که آنا بیات نوشته و اجرا می کند. آنا بیات از آمریکا می آید و در این نمایش او ۲۷ شخصیت را بازی می کند. زمان اجرا شنبه و یکشنبه است.
برای خرید بلیت این برنامه ها به وبسایت تیرگان مراجعه کنید.
سعید شنبه زاده و شاهرخ مشکین قلم در برنامه های رایگان
موسیقی
و اما امسال اجرای دو هنرمند محبوب، سعید شنبه زاده و شاهرخ مشکین قلم جزو برنامه های رایگان جشنواره است.
سعید شنبه زاده و میررستم لاشاری خواننده ای برجسته از بوشهر به همراه نقیب شنبه زاده روز شنبه در دیستیلری کنسرت رایگان دارند. این گروه برنامه اختتامیه تیرگان را هم اجرا می کنند.
گروه کیوسک، گروه سازهای ضربی واراشان، پروژه ی بازار با همکاری رضا مقدس و اجرای موسیقی از ملودی های فولکلور و منطقه خاورمیانه، گروه موسیقی جاز و فولک Zuze ، دونوازی کمانچه (شهریار جمشیدی) و چلو، گروه موسیقی Rhythm and Vibes با حضور نیما و سارا احمدیه و سیاوش صدرمهدوی به همراه چهار نوازنده ی دیگر، سینا بطحائی و گروهش با موسیقی فیوژن،گروه موسیقی پرسیس The Persisبا حضور مهران امینیان، گروه پرسامنکو تلفیقی از فلامنکو و موسیقی ایرانی با حضور بهرام آقاخان، پدرام خاورزمینی و آراز سالک، سامان شاهی با پیانو، صدای سوپرانوی شهرزاد دستورنژاد را روز شنبه در هاربرفرانت همراهی می کند.
گروه نوای کیمیا که پدیده احرارنژاد و علی مسعودی پایه گذارش هستند در همکاری با موزیسین های سایر کشورها نواهای ایرانی، هندی و پاکستانی را اجرا می کنند.
و هنرمندان دیگری که به تنهایی بر روی صحنه هنرشان را ارائه می کنند:
لیلی افشار (گیتار)، مانلی جمال (گیتار آگوستیک)، آرش بهزادی (پیانو)، مهدی رضانیا (سنتور) دانیال اسدی (موسیقی الکترونیک)، کیانوش خلیلیان (نی) .
همچنین پارتی های آخر شب همراه با دی جی برقرار خواهد بود.
رقص
شاهرخ مشکین قلم و کارین گونزالس با همراهی گروه موسیقی متشکل از بهترین نوازندگان با صدای فریبا داودی از دریای کاسپین تا خلیج فارس را در دو شب اجرا می کنند.
گروه رقص فولکلور جاده ابریشم از آمریکا.
کارگاه رقص آراز به دوستداران رقص آذربایجانی و قزاقی این رقص های سنتی زیبا را آموزش می دهد. خوب ممکن است که به همین سرعت و خیلی خوب یاد نگیرید ولی متوجه می شوید که آیا علاقه دارید تا ادامه دهید یا نه، تازه کلی هم از بودن در جمع با حرکات موزون لذت خواهید برد.
هنرهای چیدمان و تصویری
چیدمان انارهای رنگارنگ توسط کیوان فهری، هنرمندی که از ایران میهمان تیرگان است. حدود هفتصد انار در اندازه ی طبیعی هر یک با طرحی منحصربه فرد در تیرگان به معرض نمایش گذاشته می شود و اگر هم دوست داشتید می توانید این انارها را بخرید.
نمایشگاه عکس های مسعود کشمیری در آرتاگالری
نمایشگاه خوشنویسی یا نقاشی خط های محمود زنده رودی در آرتاگالری
نمایش رایگان فیلم
فیلم های زیر در تیرگان امسال به رایگان به نمایش در می آید:
لبه تیغ: میراث بازیگران سینمای ایران ساخته ی بهمن مقصودلو، زیر سایه ساخته بابک انوری، شش قرن و شش سال ساخته مجتبا میرطهماسب در مورد موسیقی قدیم ایران، مستند “آی آدمها” ساخته رخشان بنی اعتماد، رگبار ساخته ی بهرام بیضایی، “به دنیا آمدن” ساخته محسن عبدالوهاب، حسن کچل ساخته علی حاتمی، Valderama ساخته ی عباس امینی.
بابک پیامی فیلم های امسال را انتخاب کرده و هماهنگی این بخش برعهده او بوده است.
همچنین مسابقه عکس تیرگان هم با مدیریت Café Littامسال برگزار می شود.
سخنرانی ها و برنامه های ادبی
عباس میلانی براساس اسنادی که به تازگی منتشر شده از انقلاب ایران و سقوط شاه می گوید.
داریوش آشوری از چالش های زبان فارسی در مواجهه با زبان های مدرن می گوید.
آذر نفیسی از چگونگی تأثیر فرهنگ ها (ایران و آمریکا) برهم و تغییر یکدیگر، به انگلیسی می گوید.
همایون کاتوزیان دو سخنرانی دارد. از نگاه سعدی به عشق و اخلاق می گوید و در سخنرانی دیگر از طنز صادق هدایت.
پنل بدون مرز: صداها و دیدگاه های ایرانیان دیاسپورا توسط خانم پرسیس کریم برگزار می شود.
پنل مسابقه داستان نویسی تیرگان برندگان داستان نویسی را اعلام می کند. در این دوره ۵۷۰ داستان دریافت شده است. حسین مرتضائیان آبکنار رئیس هیئت داوران در کنار حامد اسماعیلیون و فرشید سادات شریفی داوری این مسابقه را برعهده دارند. این پنل با حضور افتخاری صفدر تقی زاده برگزار می شود.
شب شعر با حضور شاعران شهر تورنتو و حضور مجازی شاعران دیگر
سرگرمی برای کودکان
به گفته ی رئیس جشنواره تیرگان، امسال بخش کودکان یکی از پررنگ ترین بخش های جشنواره است و برنامه های متنوع و مختلفی برای آنان تدارک دیده شده است.
نقاشی، نقاشی روی صورت، رنگ آمیزی سرامیک، یوگا و زومبا برای کودکان و بزرگسالان، کارگاه رقص کودکان، شعبده بازی اسکات دیتریچ برای کودکان، کارگاه بازیگری و داستانگویی کودکان، کارگاه ساخت عروسک خیمه شب بازی، کارگاه شیرینی پزی کودکان، کارگاه بوکس زنی و دفاع شخصی برای کودکان، ساخت حباب های بزرگ کفی، کارگاه قلمکار، نمایش عروسکی، کارگاه ساخت کلاه های زمان قاجار
برنامه های دیگر
حضور دو سرآشپز مشهور ایرانی تبار حسین زارع از آمریکا و حمید سلیمیان از ونکوور که غذاهای ایرانی را با شیوه ای نو و جدید ارائه می کنند، یکی از ویژگی های جشنواره امسال است. کار این دو فوق العاده است. غذاها را در مقابل مردم درست می کنند و می دهند به آنها تا امتحان کنند. (چی از این بهتر)
همچنین در هر دو بخش تیرگان ـ هاربرفرانت و دیستیلری ـ بازارچه و چایخانه برپاست. در هاربرفرانت غرفه های غذا و خوراکی هم هست و در دیستیلری از رستوران و بارهای زیبای آنجا می توانید استفاده کنید.
در پایان مهرداد آرین نژاد از تسهیلاتی که برای اقامت بازدیدکنندگانی که از آمریکا و کشورهای دیگر می آیند، فراهم شده، گفت. آنها با چند هتل مذاکره کرده اند و این هتل ها صفحات مخصوص به تیرگان باز کرده اند و گاه تا نصف قیمت به متقاضیان تخفیف می دهند. برای استفاده از این امکانات به وبسایت تیرگان مراجعه کنید.
رئیس جشنواره تیرگان همچنین از تخصیص مهدکودکی مخصوص تیرگان در نزدیکی محل جشنواره خبر داد. این مهدکودک توسط افراد دارای گواهینامه اداره می شود و تا محل جشن پانزده دقیقه پیاده روی فاصله دارد و با هزینه ای کم می توان کودکان را در این مهدکودک گذاشت و از برنامه هایی که در سالن ها اجرا می شود و ورود کودکان ممنوع است، استفاده کرد.
اما در کنار تمام اینها، یادتان نرود مجله ی تیرگان را هم ببینید. این مجله از تیرگان پیشین به سردبیری سعید ولدبیگی، در نهایت دقت و وسواسی که او دارد، بسیار متنوع و به روز منتشر می شود. آن طور که شنیده ام موضوع محوری امسال این نشریه “نیکی” است. دو سال پیش که نشریه رایگان بود، از امسال خبر ندارم، امیدوارم باز هم رایگان باشد تا بسیاری بتوانند از مطالب خوب این مجله ی ارزشمند استفاده کنند.