مرکز اسناد حقوق بشر ایران
سه سال پیش در صبح ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۹ رسانه های جمهوری اسلامی ایران از اعدام فرزاد کمانگر دبیر دبیرستان در شهر کامیاران و نیز فعال حقوق کردها همراه با چهار تن دیگر که سه تا از آنها نیز کرد بودند به دلیل اقدامات مسلحانه ادعا شده آنان علیه نظام جمهوری اسلامی خبر دادند.
آقای کمانگر در تیرماه ۱۳۸۵ دستگیر شد و در حدود چهار سال در بازداشتگاه های مختلف محبوس گردید. طبق اظهارات همبندی های وی آقای کمانگر چندین بار مورد شکنجه شدید قرار گرفت. در رنجنامه هایش آقای کمانگر از جزئیات شکنجه خود به طور گسترده تعریف کرده است.
روز ۱۹ اردیبهشت اعدام شدند
به دار آویختن فرزاد کمانگر، فرهاد وکیلی، علی حیدریان، شیرین علمهولی و مهدی اسلامیان فوراً فریاد اعتراضی را برانگیخت که در فراسوی مرزهای ایران گسترش یافت. ناظران سیاسی با تجربه ایرانی بر این باور بودند که این به دار آویختنها نشانه تلاش حکومت ایران برای مرعوب ساختن ایرانیان میباشد که پیش از برگزاری اولین سالگرد ناآرامیهای گسترده مدنی که متعاقب انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ واقع شد، صورت میگیرد.
فرزاد کمانگر، فرهاد وکیلی، علی حیدریان و شیرین علم هولی که همگی دارای قومیت کرد بودند، به جرم «عملیات تروریستی» در ارتباط با آنچه که ادعا می شد عضویت آنها در گروه مسلحانه پژاک بوده است، به «محاربه» محکوم گردیدند (نفر پنجم به نام مهدی اسلامیان که کرد نبود نیز ظاهراً به جرم شرکت در بمبگذاری فروردین ۱۳۸۷ در شیرازکه گویا توسط انجمن پادشاهی ایران انجام شده بود، به همراه این گروه اعدام گردید).
حتی آنهایی که زمانی ریاست ارگانهای حکومتی ایران را بر عهده داشتند نیز با اعدام کمانگر، وکیلی، حیدریان و علمهولی مخالفت کردند. میرحسین موسوی، آخرین فردی که سمت نخست وزیری جمهوری اسلامی ایران را پیش از منسوخ شدن آن به عهده داشت و یکی از نامزدهای اصلی اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۸۸ بود، این اعدام ها را محکوم نموده و اظهار داشت:
«اعلام اعدام ناگهانی پنج نفر از شهروندان کشور بدون آنکه توضیحات روشن کنندهای از اتهامات و روند دادرسی و محاکمات به مردم داده شود شبیه روند ناعادلانهای است که در طول ماه های اخیر منجر به صدور احکام شگفت آور برای عده زیادی از زنان و مردان خدمتگزار و شهروندان عزیز کشور ما شده است. وقتی قوه قضاییه از طرفداری مظلومان به سمت طرفداری از صاحبان قدرت و مکنت بلغزد مشکل است که بتوان جلوی داوری مردم را در مورد ظالمانه بودن احکام قضایی گرفت.»
پس از این اعدام ها مقامات جمهوری اسلامی جنازه های آنها را به خانواده هایشان که به تهران برای اظهار مخالفت سفر کرده بودند، تحویل نداد.
پس از آن روز دشوار مرکز اسناد حقوق بشر ایران با خویشاوندان و همبندی های سابق کمانگر، وکیلی، حیدریان، علمهولی و اسلامیان درباره دوران زندگی و مرگ نابهنگام آنها صحبت کرده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر از اعدام کمانگر، وکیلی، حیدریان، علمهولی و اسلامیان و نیز از آزار و اذیت فعالان حقوق کرد ها در ایران به گزارش مرکز اسناد حقوق بشر ایران «حاشیه نشین ها: بازداشت، حبس، و اعدام فعالان کرد در ایران امروز» لطفا مراجعه کنید.
