بیوک جدیکار در دوران جوانی و پیری
بیوک جدیکار در تاریخ فوتبال ایران یکی از سرشناس ترین بازیکنان بود. گرچه در آن سال ها مسابقه ملی کمی برگزار می‌شد، اما جدیکار از اسطوره های بزرگ رقابت های باشگاهی بین دو تیم تاج و شاهین در اواخر دهه ۱۳۲۰ تا اوایل دهه ۱۳۴۰بود. هرچند در آن دوران دستگاه های اندازه‌گیری شدت ضربه وجود نداشت، اما ضربه‌های ویرانگر جدیکار زبانزد خاص و عام بود. به دلیل اینکه بیشتر گل هایش را با پای چپ زده بود به او “چپ طلایی” می گفتند و حتی در میان عوام شایع شده بود “در ترکیه یک دروازه‌بان بر اثر ضربه جدیکار به شکمش فوت شده، به همین دلیل پای چپ او را توقیف کرده‌اند” و البته این شایعه را برای به دست دادن مدرکی برای سنگینی ضربه ی پای او ساخته بودند. در آن سال ها عبدالله سعیدانی معروف به عبدالله شوتی از فواصل دور توپ را وارد دروازه حریفان می‌کرد با این حال شدت ضربات جدیکار بیش از او بود.
جدیکار در سال ۱۳۳۱ در کراچی اولین بازی ملی خود را در مقابل پاکستان انجام داد و در سال ۱۳۳۴ در دو بازی مقابل ترکیه در زمره ملی پوشان ایران بود. در بازی های آسیایی ۱۹۵۹ دهلی از همراهان تیم ملی بود و در مقابل کره جنوبی بازی کرد. جدیکار در سال ۱۳۴۱ در دو دیدار دوستانه مقابل تیم ملی عراق با لباس ملی به زمین رفت و عملا در سال ۱۳۴۲ با فوتبال در سطح اول وداع کرد. چهارسال بعد به عنوان بزرگداشت جدیکار تیم کیکرز لس‌آنجلس به تهران آمد یعنی تیمی که زنده یاد حمید شیرزادگان در دوران اقامتش در ایالات متحده در آن تیم بازی می‌کرد. در این دیدار دوستانه تیم منتخب تهران در مقابل تیم آمریکایی قرار گرفت و زنده یاد جدیکار با بازوبند سرگروهی قدم به میدان گذاشت. تیم تهران با نتیجه ۶-۱ به پیروزی رسید در حالی که جدیکار زننده ی ۴ گل آن دیدار بود.
جدیکار سال های زیادی در بازی های دوستانه پیشکسوتان به میدان می‌رفت و این حرکت را تا ۶۰ سالگی دنبال کرد. او در سال ۱۳۳۶ مورد توجه آلمان ها قرار گرفت و با تیم ویکتوریای آلمان که در آن زمان از قدرت های فوتبال آلمان بود به مدت ۳ سال قرارداد بست. بر این مبنا جدیکار اولین لژیونر فوتبال ایران بود.
جدیکار عاشق سیب گلاب بود و باور داشت که خوردن آن برای بازیکنان جوان ضروری است.
بیوک جدیکار در سال ۱۳۰۸ در تبریز زاده شد. او از ۷۴ سالگی دچار بیماری آلزایمر شدید شد و سال های آخر عمر را در آسایشگاه سالمندان گذراند. این اولین لژیونر فوتبال ایران ۲۶ آذرماه ۱۳۹۲ در سن۸۴ سالگی درگذشت.
یادش سبز و روانش شاد.
* سیدعلی پورحسینی مترجم کتاب “راهنمای مربیگری و آموزش شگردهای فوتبال” برای فدراسیون فوتبال و مولف مجموعه ۴ جلدی آموزش سیستم ها در فوتبال است. مقالات و تحلیل های او در روزنامه جهان فوتبال، مجله دنیای ورزش و سایت زندگی فوتبال منتشر شده است.
