در آخرین ماه های ریاست جمهوری باراک اوباما، حاصل انفعال، بی عملی و بی مسئولیتی او در مورد سوریه، بحران و فاجعه ی انسانی چنان ابعادی به وجود آورده که اداره و کنترل آن نا محتمل ـ اگرنه ناممکن ـ به نظرمی رسد.
هفته گذشته، پس از دو ماه آرامش نسبی ناشی از “ترک مخاصمه” بین حکومت سوریه و گروه هایی از مخالفان به قصد گفتگو برای یافتن راه حل سیاسی، بار دیگر درگیری ها با شدت و خشونتی بیش از پیش از سر گرفته شد. به گزارش تارنمای “یورو نیوز” در ۲۹ آوریل: «سازمان ملل متحد پس از حمله هوایی مرگبار به یک بیمارستان در شهر حلب سوریه، شرایط این شهر را “فاجعه بار” توصیف کرد. به گفته یان اگلند، رییس کارگروه امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، دور جدید خشونت ها در سوریه می تواند پیشرفت به دست آمده در زمینه کمک رسانی به غیرنظامیان را تحت الشعاع قرار دهد. جان غیرنظامیان در خطر است… شاهرگ اصلی حیات میلیون ها تن اکنون در خطر است.
یک روز پیش از این گفته ها، اعلام شده بود که: «در جریان حملات هوایی به مناطق تحت کنترل مخالفان دولت سوریه در شهر حلب، روز پنجشنبه ۳۱ تن کشته شدند… شمار کشته شدگان حملات هوایی درگیری ها در دو روز به دست کم ۶۰ تن می رسد».
بحران تازه ناشی از حملات رژیم جنایتکار بشار اسد به حلب و محاصره این شهر است که جان و امنیت صدها هزارتن از ساکنان آن را به خطر انداخته است. به گزارش خبرگزاری “رویترز” در ۲۸ آوریل: «استفان دی میستورا [نماینده سازمان ملل در امور سوریه]، در یک نشست رسانه ای در ژنو گفت مذاکرات صلحی که از ماه فوریه به کوشش آمریکا و روسیه در ژنو راه اندازی شده است با “خطر جدی” مواجه شده و ممکن است هر زمان متوقف شود. او افزود تنها زمانی مذاکرات می تواند ادامه پیدا کند که حملات به حلب و مناطق دیگر قطع شوند».
روز سه شنبه ۳ ماه مه، نماینده سازمان ملل برای پیشگیری از “خطر جدی” راهی مسکو شد و با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دیدار و گفتگو کرد. مقامات روسی گناه را به گردن آمریکا انداختند و به گفته وزیر خارجه روسیه «استقرار نیروهای آمریکایی در سوریه بدون هماهنگی با حکومت دمشق، حاکمیت سوریه را نقض می کند. مداخله نظامی آمریکا در سوریه غیرقانونی و هدف نهایی آن سرنگونی حکومت بشار اسد است». اشاره وزیر امور خارجه روسیه به اعزام اخیر ۲۵۰ تن از نیروهای ویژه آمریکایی است که قرار است از جمله به نیروهای کرد سوریه آموزش نظامی دهند.
روز دوشنبه ۲ ماه مه، دی میستورا اعلام کرد: «۲۵۴ تن در چند روز گذشته در حلب کشته شده اند و به ۳ بیمارستان حمله شده است». در میان کشته شدگان شمار زیادی غیرنظامی و بیش از ۱۰ کودک وجود داشته است.
روز چهارشنبه ۴ ماه مه، بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد که ظاهرا نقش خود را چیزی بیش از ذکر مصیبت، خبردهی و دست بالا اعلام نگرانی نمی داند، هشدار داد: «دنیا با فاجعه ای عظیم روبروست و نادیده گرفتن اصول حقوق بشری، جهان را به حمامی از خون بدل خواهد کرد. بیشتر حملات به مراکز بهداشتی در سوریه نه تنها اتفاقی نیست، بلکه هدف طرف های درگیر است. این مسئله مایه شرمساری و نابخشودنی است. حملات عمدی و مستقیم به بیمارستان ها جنایت جنگی است. ممانعت از دسترسی مردم به خدمات بهداشتی ـ درمانی نقض جدی قوانین بشردوستانه بین المللی است. دنیای ما با فاجعه ای عظیم روبروست. جامعه بین المللی نباید بی تفاوت شود. از کشورهای عضو می خواهم با سرعت تمام راه حلی سیاسی برای پایان دادن به حمام خون و درد و رنج مردم بیابند».
آنچه در این انشای سوزناک و ذکر مصیبت از سوی دبیرکل ناتوان سازمان عریض و طویل و کم خاصیت ملل متحد ناگفته مانده، دلیل و علت وضعیت نابسامان و آشفته کنونی است. او که این سخنان را در نشست شورای امنیت بیان کرده، می توانست با انداختن نگاهی به ساختار این شورا ـ به ویژه حق تبعیض آمیز وتو برای ۵ عضو دائمی آن که امکان هرگونه تصمیم گیری قاطع و دارای ضمانت اجرایی را از آن سلب می کند ـ دریابد که چرا اوضاع دنیا چنین پریشان و آشفته است، جامعه بین المللی چرا بی تفاوت شده و نقض کنندگان حقوق بشر چرا هرروز بیشتر گستاخ می شوند.
درگفته های دبیرکل سازمان ملل یک نکته درست می توان یافت و آن این است که آنچه امروز در سوریه می گذرد، لکه ای سیاه بر پیشانی بشریت و «مایه شرمساری و نابخشودنی» است!
۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۵
