شهروند ـ فرح طاهری: روز شنبه ۱۲ نوامبر ۲۰۱۷، نشستی سه ساعته با عنوان “روابط دیپلماتیک بین کانادا و ایران و نقش جامعه ی ایرانی ـ کانادایی” در سالن علوم زمین شناسی دانشگاه تورنتو برگزار شد. برگزار کنندگان این نشست پنج تن از کوشندگان جامعه ی ایرانی تورنتو بودند: مهرنوش احمدی، شهرام تابع محمدی، کاوه شهروز، هومن شیرازی و مهردخت هادی.
در پنل اول که حول سیاست کانادا گفت وگو شد، سه تن از نمایندگان مجلس های استانی و فدرال حضور داشتند. آقای علی احساسی نماینده مجلس فدرال از حوزه ویلودیل (تورنتو)، دکتر رضا مریدی نماینده مجلس انتاریو از حوزه ی ریچموندهیل(تورنتو) و دکتر امیر خدیر نماینده مجلس کبک از حوزه ی مرسیه (مونترال). در این پنل آقای مجید جوهری، دیگر نماینده مجلس فدرال از حوزه ی ریچموندهیل غایب بود و به گفته برگزارکنندگان به دعوت آنان پاسخی مبنی بر شرکت یا عدم شرکت نداده بود.
در پنل دوم روسای پیشین کنگره ی ایرانیان کانادا حضور داشتند: بهنام اصفهانی زاده (۲۰۱۱-۲۰۰۹) ، دکتر فرخ زندی (۲۰۱۳-۲۰۱۲)، رضا بنائی (۲۰۱۴) و دکتر ارسلان کهنمویی پور(۲۰۱۵). در این پنل هم بیژن احمدی، رئیس فعلی کنگره ایرانیان کانادا که دعوت شده بود، اما نپذیرفته بود و حضور نداشت.
هومن شیرازی از سوی برگزارکنندگان خوشامد گفت و جلسه را آغاز کرد.
شیرازی گفت، ما، فعالان اجتماعی، به دور از علائق شخصی و دیدگاه های سیاسی و فقط در جهت اعتلا و رشد کامیونیتی خودمان نسبت به برگزاری این برنامه اهتمام ورزیدیم.
مهردخت هادی و آتوسا مهدویان گردانندگان پنل بودند و معرفی شرکت کنندگان در پنل را برعهده داشتند.
فیلمبرداری از جلسه آزاد بود و چندین دوربین در سالن در حال ضبط برنامه بودند و حتی بخش اعظم جلسه به صورت زنده پخش شد.
در آغاز هر یک از شرکت کنندگان در پنل چهار دقیقه وقت داشتند تا سخنان آغازین خود را بیان کنند و پس از آن به پرسش هایی که از سوی گردانندگان پنل مطرح شد، پاسخ دادند.
سه سیاستمدار ایرانی ـ کانادایی در زمینه ی روابط دیپلماتیک ایران و کانادا و بویژه باز شدن سفارت ایران در کانادا هر یک نظراتی داشتند. در اینجا در میان سئوالات و نظرات مطرح شده به منظور ارائه ی مکتوب، فشرده ای از این جلسه ی سه ساعته، فقط به این موضوع مورد توجه جامعه ی ایرانی ـ کانادایی می پردازیم، با این تأکید که کل این برنامه را در لینک هایی که در پایان این گزارش آمده می توانید ملاحظه کنید.
امیر خدیر در سخنان آغازین خودش به موضوع باز شدن سفارت اشاره کرد و گفت: میدونم بحث باز شدن سفارت و ایجاد روابط دیپلماتیک بین ایران و کانادا حاد است بیشتر در تورنتو تا مونترال. به عقیده ی من آنها که طرفدار باز شدن سفارت و روابط دیپلماتیک هستند همه جیره و مواجب بگیر و عوامل جمهوری اسلامی ایران نیستند. آنها که مخالف این باز شدن هستند و شدیدا معتقدند که باید جلوی این را گرفت، عوامل اسرائیل و امپریالیسم جهانی و یا فعالین فقط یک سازمان و تشکیلات معین نیستند. مطمئنم که قریب به اتفاق همه ی افراد، خارج از این دو نمونه هستند. در نتیجه مبنا را بر این می گذاریم که میتونیم بحث کنیم بدون اینکه همدیگه رو دشمن محسوب کنیم. باید برگشت سر این که چه عواملی میتونند چنین سیاستی رو ـ بسته شدن سفارت و قطع روابط ـ به هدفی برسونن که به نفع مردم باشه.
دکتر رضا مریدی در ارتباط با مسئله سفارت گفت: این موضوع بحث انگیزی بوده در جامعه ی ایرانی، دلیلش هم کاملا مشخصه. ۹۹/۹۹ درصد ایرانیهایی که اینجا هستیم همه از دست رژیم جمهوری اسلامی فرار کردیم اومدیم اینجا وگرنه قبل از سال ۱۹۷۹ جمع ایرانیانی که در کانادا زندگی می کردند بسیار کم بود. در نتیجه منافع جامعه ایرانی با منافع نظام جمهوری اسلامی کاملا متفاوت و مغایر است. اما تفاوت های سیاسی چیز عجیبی نیست حرمت به یک دیگر ولی مهم است و با وجود اختلاف نظر باید حرمت یک دیگر را رعایت کنیم. دولت کانادا ی دولتی ست که باید در صحنه ی جهانی حضور پیدا کند. بنابراین هر کدام از اینها جای بحث داره.
علی احساسی در پاسخ به پرسش مشخصی که از او در خصوص پروسه ی برقراری روابط دیپلماتیک کانادا و ایران شد، گفت: بعد از ۲۰۰۴، اتفاقی که برای زنده یاد زهرا کاظمی افتاد، هیچوقت روابط ایران و کانادا خوب نبود. حتی در آن مقطع زمانی اگر روابطی هم وجود داشت صحبت زیادی نمی شد. ولی واقعیت امر این است که همه ی اینها منوط بر این است که صحبت هایی که شده و خواهد شد بین طرفین، آیا هیچکدوم حاضر باشند از مواضعشان کوتاه بیایند. تا به حال جاستین ترودو گفته که شاید در این مورد بخصوص تجدیدنظری
بشود کرد، اما آن طور که خیلی از دوستان توقع داشتند، نبوده در حد چند جلسه ی مختلف بوده و تا آنجا که من خبر دارم خیلی جلسات مثبتی نبوده. کانادا یک سری نگرانی های خودش را دارد، و ایران هم بدون شک داره، ولی این که این پروسه حل بشه بستگی به طرفین داره.
در بخش سخنان آغازین روسای پیشین کنگره ایرانیان کانادا،بهنام اصفهانی زاده تاریخچه ای از حضور ایرانیان در کانادا داد که از سال ۱۹۰۱ بوده. و گفت در نهایت بیست سال است که جامعه ی ایرانی اینجا شکل گرفته و بعد از بیست سال با چهار نفر نماینده در سطح فدرال و استانی در جایگاه خوبی قرار داریم.
رضا بنایی موضوع صحبتش را به دو بخش تقسیم کرد، یکی روابط دیپلماتیک ایران و کانادا و دیگری نقش کامیونیتی ایرانی کانادایی در این مورد. او افزود، بیش از نیمی از حیات تاریخ جمهوری اسلامی،این دو کشور با هم رابطه نداشتند و دلایل این عدم رابطه:
۱ـ گروگانگیری در سفارت آمریکا، ۲ـ انتخاب و اعزام عناصر افراطی سپاه و نهادهای امنیتی در پوشش دیپلمات و سفیر، ۳ـ هتاکی و توهین به کشورهایی که کانادا با آنها روابط حسنه و استراتژیک دارد مثل آمریکا و اسرائیل،۴ـ دستگیری و قتل ایرانی ـ کانادایی ها مثل روانشاد زهرا کاظمی، حمید قاسمی شال، سعید ملکپور، مصطفی عزیزی، هما هودفر و …، ۵ـ نقض گسترده ی حقوق بشر در ایران- آزار و کشتار اقلیت های مذهبی مثل بهائیان و نوکیشان مسیحی…، بوده است. در طول این دهه که از عمر کنگره می گذرد، بزرگترین چالش جامعه ایرانی و به تبع آن کنگره ایرانیان بحران هویت است و این که آیا ما می خواهیم متفاوت از آن چیزی که حکومت ایران به مردم ایران تحمیل می کند باشیم و…
ارسلان کهنمویی پور در سخنان آغازینش گفت که موضع من در خصوص سفارت به صورت مکتوب در نشریه شهروند منتشر شده و می توانید به آن مراجعه کنید. او در سخنانش به تشریح آنچه به زعم او بزرگترین مشکل کنگره ایرانیان کانادا در تاریخ دهساله اش بوده پرداخت و برای آن سه راه حل ارائه کرد. او اولین مانع بر سر راه را نگاه پارلمانی داشتن عنوان کرد و گفت گروهی نگاه پارلمانی به کنگره ایرانیان دارند. این نگاه منطقی سرراست دارد و می گوید ما جامعه ایرانی را به مثابه کشور می دانیم و کنگره ایرانیان را پارلمان آن، و خب وقتی افراد می روند و رأی می دهند و گروهی انتخاب می شوند آنها می شوند مسئول و گرداننده جامعه و در مورد مسائل سیاسی و اجتماعی آن جامعه تصمیم گیری می کنند. این دیدگاه کاملا غلط است، شما نمی توانید یک کشور را به یک کنگره تقلیل دهید و…
فرخ زندی نیز سخنان آغازینش را به قطع روابط دو کشور ایران و کانادا اختصاص داد و گفت، در سال ۲۰۱۲ قطع ارتباط دو کشور صورت گرفت و دلیل اصلی اش هم آنطور که از نخست وزیر سابق کانادا آقای استفان هارپر شنیدیم عدم امنیت کارکنان سفارت در تهران بود. از آن زمان پنج سال می گذرد متاسفانه هیچگونه سعی و کوششی از طرف جمهوری اسلامی نشده تا ارتباطی صورت بگیره که جوابگوی نیازهای جامعه ی ایرانی کانادایی باشه. مسائل کنسولی از فوریت بسیاری برخوردار است. برقراری روابط دیپلماتیک و تبادل سفرا مسئله ی دیگری ست. ایجاد روابط دیپلماتیک نمیتونه مستقل از مسائل حقوق بشریباشه.
دکتر زندی اشاره کرد، زهرا کاظمی موقعی به قتل رسید که روابط کامل دیپلماتیک بین دو کشور برقرار بود، در نتیجه ایجاد رابطه ی سیاسی به هیچ طریقی نمیتونه جوابگو باشه. ۳۵ سال است که نوع رابطه ی دیپلماتیک بین جمهوری اسلامی و آمریکا از طریق دفتر حفاظت در سفارت پاکستان بوده و این نکته ای ست که باید بیشتر به آن پرداخت.
پس از پایان سئوالات طرح شده از سوی برگزارکنندگان، نوبت به پرسش های حاضران در سالن رسید.
ویدیوهای این جلسه را که توسط کاووس صوفی ضبط شده است، در لینک های زیر ببینید.
هومن شیرازی ـ از طرف برگزارکنندگان
۲ـ سخنان آغازین علی احساسی و امیر خدیر
۳ـ سخنان آغازین رضا مریدی، پنل سیاست کانادا
۴ـ ادامه پرسش و پاسخ با نمایندگان ایرانی تبار ـ
سخنان آغازین روسای پیشین کنگره (بهنام اصفهانی زاده، رضا بنائی، ارسلان کهنمویی پور)
۵ـ سخنان آغازین فرخ زندی ـ پرسش و پاسخ با روسای پیشین کنگره
۶ـ ادامه ی پرسش و پاسخ با روسای پیشین کنگره
۷ـ ادامه ی پرسش و پاسخ با روسای پیشین کنگره
۸ـ پرسش و پاسخ با حاضران در سالن
