عدالت ۸۸-«حاکمان فراموش کردهاند که زمانه عوض شده است و شرایط آنی نیست که در سالهای اول به قدرت رسیدنشان بود؛ زیرا نه حکومت آن پایگاه مردمی را دارد که بتواند با فریب و دروغ مردم را با خود همراه کند، نه معترضان گروههایی خاص از مردم هستند که بتوانند با سرکوب تعدادی، بقیه را ساکت کنند.»
این بخشی از یک بیانیه سیاسی ایرانیان خارج از کشور نیست. پیام صریح و روشن منصوره بهکیش، فعال حقوق زنان در داخل ایران است که برای مراسمی در تورنتو ارسال کرده است. این مراسم به منظور بزرگداشت جانباختگان اعتراضات سراسری در ایران روز یکشنبه ۲۸ ژانویه توسط “عدالت ۸۸” در سالن اجتماعات تورنهیل برگزار شد و خواسته شرکتکنندگان آن آزادی فوری همه بازداشتشدگان بود. خانم بهکیش در عرصه حقوق بشر نامی شناخته شده است: یکی از اعضای فعال مادران خاوران ایران، مادران پارک لاله و از حامیان مقاومت بدون خشونت که در سه دهه اخیر از پای ننشسته و به دنبال توانمندسازی بازماندگان و قربانیان نقض حقوق بشر بوده است. پیام بیپروای او نشانه دیگری است از فرو رفتن کارد نابرابری و ظلم بر استخوان مردمانی شریف و رنج کشیده.
نامهای آشنای دیگری از داخل ایران پیامهای تصویری و نوشتاری برای این مراسم فرستادند که بیش از ۲۵۰ نفر در آن حضور داشتند. عباس امیرانتظام، قدیمیترین زندانی سیاسی ایرانی است که زمانی در دولت موقت مهدی بازرگان، معاون او و نیز سخنگوی دولت بود. در پیام نوشتاری آقای امیرانتظام که نگرانی در سراسر آن موج میزد آمده است: «این مردم نه خس و خاشاکند و نه اغتشاشگر. اینها مخرب هم نیستند. مگر از ثروت ملی چیزی برای تخریب هم باقی مانده است؟»
قدیمیترین زندانی سیاسی ایران در بخش دیگری از پیام خود نوشته است: «آیا بهتر نیست با به کارگیری شجاعت اخلاقی بپذیریم که اشتباههایی فاحش و غیرقابل جبران صورت گرفته که هزینه آن را آحاد این جامعه یک تنه پرداخته است؟ وقت آن فرا رسیده که دنبال راه حل گشت و بابت خسارات وارده از این ملت نجیب و بزرگوار و بخشنده دلجویی نمود.»
نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال اجتماعی در پیام تصویری خود تظاهرات دیماه را اعتراضات گرسنگان نامید و گفت: «تظاهرات دی ماه ایران، اعتراض زنان و مردانی بود که از فشار اقتصادی، فاصله طبقاتی، کنترل شبانه روزی، پروندهسازیهای قضایی و فساد اداری به تنگ آمده بودند و خواهان حقوق اقتصادی از دست رفتهشان بودند. مرگ بر گرانی یکی از صدها شعار گرسنگانی بود که روحشان عدالتی را میجست که آن را نمییافت.»
(متن کامل پیام های خانم ها منصوره بهکیش و نسرین ستوده و آقای امیر انتظام را اینجا بخوانید.)
علیرضا ثقفی، دبیر کانون مدافعان حقوق کارگر در پیام صوتی خود گفت:دستگیر شدگان اخیر که تعداد ۳هزار تا ۴هزار هم گفته شده و ما آمار دقیقی از آن نداریم، به هر حال این دستگیرشدگان و این موج عظیم دستگیری مسئله ی اصلی اش این است که در بین اعتراض کنندگان ترس و وحشت ایجاد کنند و این هم ممکن است قدری اعتراضات را به عقب بیندازد، اما از آن جا که اعتراضات یک بنیان بسیار قوی و عمیق دارد، یعنی اعتراضات از اعماق جامعه است، جایی که ما مردم زیادی داریم که زیر خط فقرند. آمارهایی که خود حضرات ارائه می کنند بیش از ۵۰ میلیون است در کشوری که ثروت فراوانی دارد، کشوری که نفتی ست، بسیاری معادن و امثالهم دارد، کشوری که این همه تحصیلکرده و متخصص دارد- و بخصوص ایرانیان خارج از کشور که آرزو می کنیم هر چه زودتر برگردند و بتوانیم مملکت را با هم بسازیم- به هر حال در کشوری این همه فقیر و این همه محرومیت واقعا به گونه ای هست که حتما این اعتراضات ادامه پیدا خواهد کرد و با دستگیری و ضرب و شتم و ایجاد جو رعب و وحشت قطعا نمی شود جلوی این اعتراضات را گرفت. امیدوارم که هر چند زودتر این دستگیرشدگان آزاد شوند و این مبارزات به سرانجام خواهد رسید حتما!
پیامهای فعالان سیاسی و اجتماعی داخل ایران به مراسمی در کانادا نشانهای روشن از بارقههای همدلی و همراهی و پیوند مبارزات ایرانیان درون و بیرون کشور است که برای نخستین بار رنگ واقعیت به خود میگیرد.
در این مراسم پیتر کنت، نماینده مجلس فدرال از تورنهیل ضمن اظهار همدردی با قربانیان حوادث اخیر در ایران، اعتراضات سراسری دیماه را بیسابقه و گسترده خواند و گفت: «ما خواهان آزادی همه آنانی هستیم که ظالمانه در بند هستند. همچنین اعتراض داریم به قربانیانی که یا در بازداشت جانشان را از دست دادند یا مورد سواستفاده قرار گرفتند.»
او ادامه داد: «ما باید نام این افراد را به خاطر داشته باشیم. باید نامشان را تکرار کنیم. باید آنچه بر آنان گذشته است را برای دیگران بگوییم.»
پیتر کنت به ویدا موحد، «دختر خیابان انقلاب» اشاره کرد که در زمان برگزاری مراسم از بند رها شده بود. به گفته این نماینده مجلس فدرال، آزادی دختر خیابان انقلاب، نتیجه فشارهای بینالمللی، انتقادهای جهانی و کمپینهای حقوق بشری بوده است. در ادامه آقای پیتر کنت پیام همبستگی و همدردی جناب آقای اندرو شیر رهبر حزب محافظه کار کانادا را که به نهاد عدالت ۸۸ در این رابطه فرستاده شده بود خواند که با ابراز احساسات همگی شرکت کنندگان روبرو شد. (متن کامل پیام جناب آقای شیر در همین گزارش آمده است.)
رضا مریدی، نماینده مجلس انتاریو از منطقه ریچموند هیل و وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری این استان سخنران دیگر این بزرگداشت بود. دکتر مریدی گفت: «مردم ایران درست یک روز بعد از انقلاب ۵۷ متوجه شدند با چه حکومتی روبهرو خواهند بود».
به گفته مریدی «ایرانیان به تنگ و جان آمده و از این رژیم عبور کرده اند و اعتراضات هم به همین دلیل آغاز شد و ادامه خواهد داشت و به پیروزی خواهد رسید و دولتی دمکراتیک را در ایران بر روی کار خواهد آورد.»
سناتور لیندا فرام سخنران دیگر این مراسم به دلیل تلاشهای حقوق بشریاش، به ویژه برای ایرانیان نامی شناخته شده است. کوششهای او منجر به نجات حمید قاسمی شال شد: یک ایرانی-کانادایی محبوس در زندانهای ایران به مدت ۵ سال که با حکم اعدام روبه رو بود. خانم فرام در سخنرانی خود گفت “ایرانیان تنها نیستند و ما همبستگی خود را با معترضان شجاع ایرانی اعلام میکنیم که هر آنچه داشتند را به مخاطره انداختند تا به کار رژیم فاسد پایان دهند.»
سناتور فرام افزود: «ما امروز با قلبهای آکنده از خشم و اندوه دور هم جمع شدهایم تا یاد و خاطره قربانیانی را گرامی بداریم که تنها گناهشان این بود که اعلام کردند از رژیم متنفرند، رژیمی که میلیاردها دلار در خارج از کشور برای جنگ و ترور خرج میکند، اما اجازه میدهد مردمانش در داخل رنج و محنتی جانکاه را تحمل کنند.»
سخنران دیگر مراسم شاهین میلانی وکیل حقوق بشر و مدیر بخش حقوقی مرکز اسناد حقوق بشر ایران بود. میلانی گفت: «ما نیاز به قانون اساسی نوینی در ایران داریم، دولت کنونی ایرانی یک انتخاب دارد؛ یا اینکه به یک رفراندمی مانند آنچه که در سال ۱۳۵۸ صورت پذیرفت تن در دهد تا در آنصورت مردم بتوانند به صورت مسالمت آمیز مخالفت خود را با این قانون اساسی اعلام کرده و قانون اساسی جدیدی را جایگزین کنند، و یا اینکه در ادامه در مقابل مردم صف آرایی کنند.»
یادآور می شود که شاهین میلانی فرزند روانشاد دکتر کامبیز صادق زاده میلانی یکی از ۸ عضو ربوده و سربه نیست شده ی محفل ملی ـ روحانی بهاییان در سال ۱۳۵۹ به دست عوامل جمهوری اسلامی است.
رضا بنایی، از سوی نهاد عدالت ۸۸ به عنوان برگزارکننده این مراسم ضمن اشاره به گستردگی اعتراضات و دلایل آن و تعداد جانباختگان و بازداشت شدگان گفت: «دریچه های سیل بنیان کن بحران های اقتصادی و زیست محیطی که به وسیله رژیم ایجاد شده به زودی تومار الیگارشی مذهبی که هم از نظر اخلاقی و هم از نظر سیاسی فاسد است را درهم خواهد پیچید.» وی در دنباله این پرسش را مطرح کرد: «از ما به عنوان یک کانادایی و یا یک ایرانی کانادایی چه انتظار می رود؟ وظیفه و نقش ما در این برهه حساس انعکاس صدای آزادی خواهانی است که دلاورانه در ایران با یکی از فاسدترین دیکتاتوری های دنیا در جدالند. »
بنایی در پایان یادآور شد: «هرگونه تعامل با رژیمی که احترامی برای انسانیت و جایگاه آن در داخل کشور و همسایگانش در خارج از مرزها ندارد، در تقابل با ارزش های کانادا و تعهدات آن به منشور جهانی حقوق بشر و همچنین منافع ملی کشور کانادا است. تعامل با کشوری که پیوسته و به دفعات اتباع خارجی و دو ملیتی را ربوده و بدون طی تشریفات قانونی آنان را زندانی و حتا می کشد، علیه منافع ملی کانادا است. نمایندگان ما در مجلسین بایستی بر این اصول پای فشاری کرده و دولت هم نبایستی از مسئولیت قانونی خود در این مورد عدول نماید.»
در میانه این مراسم به احترام جانباختگان یک دقیقه سکوت اعلام شد. همچنین خانم مریم تومرایی در ابتدا، میانه و انتهای مراسم به اجرای قطعات آوازی به دو زبان انگلیسی و فارسی پرداخت. پخش ویدئوکلیپی کوتاه از کارتونها و کاریکاتورهایی با مضمون اعتراضات سراسری و نقش مقامات ایرانی از دیگر برنامههای این مراسم بود که در ساعت ۵ بعدازظهر به پایان رسید.
عدالت ۸۸ همچنین توماری را با دو خواسته ی مشخص زیر برای ارایه به دفتر آقای جاستین تردو تهیه کرده بود که شرکت کنندگان آن را امضا کردند:
ما، امضا کنندگان از دولت کانادا می خواهیم تا اقدامات زیر را در رابطه با اعتراضات اخیر در ایران به اجرا در آورد:
دولت کانادا بایستی نقض حقوق ایرانیان معترض برای اعتراضات مسالمت آمیز و بازداشت های خودسرانه را به شدت محکوم کرده ؛ و
هرگونه تعامل و رابطه ی دیپلماتیک با دولت ایران را مشروط بر تضمین معتبر حقوق اساسی انسانی ایرانیان و حقوق خارجیان و دو تابعیتی هایی که از ایران بازدید می کنند، نماید.
ویدئوهای این برنامه را اینجا ببینید