شهروند ـ درشهروند ستونی به معرفی ایرانیان موفق و دستاوردهایشان در ادبیات، ورزش، هنر، علم، سیاست و حرفه تخصصی شان در هر گوشه ی جهان، حتی در ایران اختصاص داده شده است. می دانیم که خبر بسیاری از موفقیت ها به رسانه ها راه پیدا نمی کند و تنها در جمع کوچک خانواده و آشنایان عنوان می شود، پس اگر فرد موفقی در اطراف خود می شناسید، لطفا به ما معرفی کنید. ما به دنبال مشهورترین ها نیستیم، اتفاقا یکی از اهدافمان این است که بتوانیم آنها را که تا کنون تلاش و خلاقیت و استعدادشان تغییری در زندگی خود و یا دیگران به وجود آورده، ولی دیده نشده اند، به دیگران معرفی کنیم.
فاخره صبا و علیرضا افضلی پور زوج نیکوکار
در شماره های گذشته مهوش ثابت، آوا هما، سمیرامیس کیا، سونا مقدم، مهدی رضانیا، مریم حفیظی راد، سارا رحیمی، سعید ولدبیگی، نسرین متحده، سوسن رشیدی، بامداد اسماعیلی، عصمت صوفیه، کامران وفا، یارا شهیدی، سایه اسکای، مهران انوری، گلریز قهرمان، وحید رجب لو، شکوفه آذر، زهرا نعمتی، مریم ناظمی، مهسا قربانی، مینو اخترزند، بهروز بوچانی و آرش کمالی سروستانی، بیتا دریاباری، فرح کریمی، گلاره زاده، اشرف قندهاری(بهادرزاده)، تیمور الیاسی، اعضای تیم فوتسال زنان ایران، رضا مریدی، مریم طوسی، گلدی قمری، سیروس حبیب، پریسا تبریز، پی یر امیدیار، امیر خدیر، ساندر ترپهاوس، لیلا اسفندیاری، پیام اخوان، فاطمه معتمدی، دلارام جهانی، دارا بهمنش، مرضیه ابراهیمی، عبدالله رئیسی، لیلی آهی، علی صمدی احدی،ستاره فرمانفرمائیان، ژیلا مساعد، شاهین ایزدیار، الهام امامی، حمید نطقی، گلاره ناظمی و هلاکو رحمانیان آشنا شدید.
این هفته با یک زوج نیکوکار و تاثیرگذار آشنا می شوید: علیرضا افضلی پور و فاخره صبا، بنیانگذاران دانشگاه کرمان.
علیرضا افضلی‌پور ۶ فروردین ۱۲۸۸ در تفرش به دنیا آمد. در تهران تحصیلات خود را به پایان رساند. در سال ۱۳۱۰ موفق به اخذ دیپلم شد و پس از قبولی در آزمون اعزام دانشجو به خارج از کشور برای تحصیل عازم فرانسه شد. وی پس از شش سال در سال ۱۳۱۶ در رشته شیمی با گرایش شیمی کشاورزی فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت. پس از خدمت سربازی و مدتی استخدام در بانک کشاورزی به تجارت وسایل و تجهیزات الکترونیکی پرداخت و از این طریق به فرد ثروتمندی بدل شد.
همسرش فاخره صبا زاده آبان ۱۲۹۹، خواننده اپرا(متزو سوپرانو)، نویسنده و فرهنگ‌نویس بود. آنها سال ۱۳۴۸ ازدواج کردند.
فاخره فرزند فرخ صبا بود و ابوالحسن صبا (استاد بزرگ موسیقی ایران) پسر عموی پدرش می‌شد. او در دوازده سالگی برای آموختن آواز به مدرسه کلنل وزیری رفت و نزد عبدالعلی وزیری تحصیل کرد و نواختن پیانو را نیز یاد گرفت. همزمان با یادگیری موسیقی ایرانی نزد عبدالله دوامی موسیقی‌دان و ردیف‌دان برجسته ایرانی، موسیقی کلاسیک را نیز نزد مادام سابارسکی و کنت مونت فورت شروع کرد. سپس آموختن پیانو را نزد مشیر همایون شهردار تکمیل کرد و آواز و اپرا را نزد خانم نوردین و لیلی بارا آموخت و کنسرت‌هایی هم همراه با لیلی بارا یا خود به تنهایی در کلوپ ارامنه اجرا کرد.
خانم صبا سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد و در سال ۱۳۲۶ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت.
در بازگشت به ایران، به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروه‌های موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.
سال۱۳۴۱ در اولین صحنه‌های اپرایی در ایران به روی صحنه رفت. در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش سوسوکی را داشت. در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به نام کوزی فان توته، اثر موتسارت به طور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» نقش «آذر» را اجرا کرد.
فاخره صبا در اواخر دهه ۱۳۴۰ کم‌کم از کار حرفه‌ای کنار رفت، ولی تا ۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله منحل شد همچنان در این حوزه فعال بود.
علیرضا افضلی پور و همسرش فاخره صبا فرزندی نداشتند به همین خاطر تصمیم گرفتند تا ثروت شان را صرف تأسیس دانشگاه نمایند.
پس از انجام مطالعات گسترده و بازدید از اکثر دانشگاه‌های ایران و برخی دانشگاه‌های اروپا، شهر کرمان را انتخاب کردند.
دی ماه ۱۳۵۳ استاندار وقت کرمان در دفترش پذیرای این زوج میانسال پولدار ساکن تهران بود که معلوم نشد چرا از بینِ این همه شهر کرمان را برای ساخت دانشگاه انتخاب کرده بودند.
پس از آن که ۵۰۰ هکتار زمین در ۴ دی ۱۳۵۳ به بنای دانشگاه اختصاص داده شد، عملیات تأسیس دانشگاه با کمک مالی ۶۰ میلیون تومانی آنها در آن زمان آغاز شد و در سال ۱۳۵۴ با پذیرش ۹۰ دانشجو دانشگاه به صورت عملی کار خود را آغاز کرد. به تدریج دانشکده های مختلف دانشگاه ساخته شد و علیرغم انقلاب و جنگ، کار ساخت دانشگاه متوقف نشد تا اینکه دانشگاه به صورت رسمی در ۲۴ شهریور ۱۳۶۴ با حضور بنیانگذاران گشایش یافت. افضلی پور وقتِ سخنرانی افتتاحیه گفت، چقدر خوشحال است که دانشگاه را ساخته و حس میکند که این فرزندانِ خودش هستند که به آن دانشگاه می آیند.
آنها همچنین به بنای دانشگاه علوم پزشکی کرمان نیز کمک فراوانی کردند و دانشکده ی پزشکی این دانشگاه اکنون «دانشکده پزشکی مهندس افضلی‌پور» نامیده می‌شود.
یکی از فارغ التحصیلان این دانشگاه در خاطره اش از روز افتتاح دانشکده پزشکی می نویسد:
«آخرین دانشکده، دانشکدهِ پزشکی بود. در کنارِ این دانشکده او و همسرش یک بیمارستانِ ۳۵۰ تخت خوابی هم ساخته بودند.
روز افتتاحیه همه ی دانشجوها از رشته‌های مختلف آمده بودند. جایِ سوزن انداختن نبود. کسی حتی نمی‌دانست که بنیانگذاران دانشگاه هم هستند. بیشترِ ما هیچ تصویری از آنها ندیده بودیم. وقتی رئیس دانشگاه کرمان سخنرانی کرد و گفت به پاسِ تمامِ تلاش‌ها و کاری که کرده اند دانشکده و بیمارستانِ دانشگاهِ کرمان به نام مهندس افضلی پور نامگذاری شده، و با اصرار از او و همسرش خواست که پشت تریبون بیایند و شروع به کارِ آنجا را رسما اعلام کنند، آن وقت ما زوجِ پیر و کوچک و لاغر اندامی را دیدیم که از پله‌ها بالا رفتند. هیچ سخنرانی نکردند و هیچ نگفتند. فقط آنجا ایستادند و دانشجوها همه بدونِ هیچ هماهنگی قبلی همه با هم به احترامشان بلند شدند و برایِ بیشتر از ۲۰ دقیقه فقط دست زدند و آنها فقط نگاه کردند و گریه کردند.»
پس از درگذشت علیرضا افضلی پور در ۱۸ فروردین ۱۳۷۲ همسرش که استاد دانشگاه تهران بود و استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرهالمعارف مصاحب نوشته، همچنان از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.
فاخره صبا نیز در ۲۲ تیر ۱۳۸۶ درگذشت. خاطره ی نیکوکاری آنان در هر مراسم فارغ التحصیلی در دانشگاه کرمان هر ساله تجدید می شود و همیشه زنده خواهد ماند.
