ایرانگردی
کوههای سر بر آسمان ساییده این کهن دیار، سرشار از آبشارهای دائمی و فصلی است. آبشارهایی با چشماندازهای چشمنواز، همچون گیسوان عطرآگین یار دلربا، که سراسر سال طبیعتدوستان را به سوی خود میکشاند، اما با توجه به وضعیت جوی فلات ایران، در دو ناحیه رشته کوههای زاگرس و البرز، نخستین روزهای بهار، زمانی که طبیعت در اوج طراوت و سرسبزی است، بهترین زمان برای فریادهای حلقوی و مورب این آبشارهای جوشان است. با نزدیک شدن به فصل گرما، گرچه رفتهرفته میزان آب آنها کاهش می یابد، اما آبشارهای دائمیای چون آبشار شاهاندشت در تمام مدت سال، سرشار از زیباییها و شگفتیهای منحصر به فرد، پذیرای گردشگران خویش هستند. از دیگر مناطق پیرامون این آبشار که تاکنون از آنها سخن گفته ایم می توان به تنگه ساواشی، آبشار کمرد، گذرگاه خورشید در شهرستانک، دشت گرچال، دریاچه شورمست و سرانجام برج رسکت اشاره کرد.
این آبشار زیبا در ۶۵ کیلومتری شهر آمل در جاده هراز و مسیر منتهی به شهر تهران، بر بالابرز روستای زیبا و ییلاقی شاهاندشت، در جانب جنوبی جاده و رودخانه هراز قرار دارد. آبشار شاهاندشت پرآب، دائمی و عظیم است که باشکوهی وصفناپذیر خودنمائی میکند. این آبشار با ارتفاع تقریبی ۵۰ متر یکی از بلندترین آبشارهای مازندران به شمار میرود. جاده فرعی منشعب از جاده هراز تا روستا کمابیش ۱۰ دقیقه فاصله دارد و پس از پایان جاده از روستای شاهاندشت ۱۵ دقیقه نیز پیادهروی دارد که چشمانداز دلانگیزی را درحین پیادهروی و کوهپیمایی در نقطه دید هر بینندهای میآفریند. در کنار آبشار، قله شاهاندشت را نیز میتوان در برنامه بازدید جای داد.
قلعه بهمن شاهان دشت _ بهمن دژ
بهمندژ یا قلعه بهمن که به ملک قلا (شاهدژ) نیز معروف است مشرف به روستای شاهاندشت بر روی کوهی هرمی شکل در کنار روستای ییلاقی شاهاندشت و دره، رود و جاده هراز قرار گرفته و کاملا برای مسافران مسیر هراز و محور ارتباطی تهران به آمل قابل مشاهده است. این قلعه متعلق به ملک بهمن آخرین فرمانرای سلسله استندار لاریجان از خاندان پادوسبانیان بوده است. این دژ نزدیک به هزارسال، از زمان یورش تازیان و فروپاشی حکومت ملی تا زمان یکپارچگی ایران در دوران صفوی، از آزادی و آزادگی این منطقه نگهبانی کرده است. این دژ را میتوان واپسین تختگاه ساسانیان نامید. نیما شاعر بزرگ ایرانی از این خاندان بود.
از دیگر دیدنیهای این منطقه میتوان به شونا تنگ (دشت شونا)، آستنگه (آس به معنی چرخ است مانند دستاس)، گنبد سی، خوزک، سِنی، دژمار، آبشار دوم، دشت چمنخو، دشت دانهریز، دره شکوفه، کوه عروس و داماد، کوه هلیون، کوه شروین، کوه شاه تهماسب، کوه میشینهمرگ، کوه میشکاخون (خون به معنی چشمه مانند گاوخونی)، اشاره کرد، و سرانجام قله دو تکه عروس و داماد.
سراسر این مسیر سرشار از امواج عطرآگین گیاهان خوشبو و سبز است. درختان و درختچههای سرسبز، سایهسار خود را بر جویهای خوشآهنگ آب پراکنده کرده و نغمه پرندگان خوشآوا جنجالی در این مرغزار میفکنند.
* جعفر سپهری مدرس کامپیوتر در دانشگاه های آزاد، جامع علمی کاربردی و پیام نور و مدرس رسمی فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی در زمینه “هواشناسی کوهستان” بوده است. او صدها مقاله در زمینه ی ایران شناسی و تاریخ علم در ایران به چاپ رسانده . سپهری از سال ۲۰۱۴ به کانادا مهاجرت کرده است.